Речник на Патриарх Евтимий
ьстьнъ
ьстьнъ
-ꙑ
прил
(139)
1. Честен, почтен; почетен; който заслужава почит, уважение; достопочтен, почитаем.
Бѣхѫ же ѹставлен на се трста ꙁбранных вѡнь. мь же наѧлствовааше Ѳеодѡрь нѣкто, мѫжь благоговѣнь ьстень, благоьствꙿ же вѣрень аще кто нь
Филот
96.28
сїе бл͠женные поꙁнаваахѹ се родтел • б͠лгоъств ѹбо родѡⷨ, бл͠гоъствѣш же вѣрою єже въ х͠а • ъстнаа въ стнѹ двоца, добродѣтѣлны съпрѹгь
Нед
604v.37
Сїе же полѹвь, въста • малѹ нѣкоемꙋ томѹ ꙋготованѹ сѣдалщѹ. на нже не пръвѣе сѣде, донꙿдеже пръвѣе ъстное архїере сѣде съслѡвїе
Конст
430v.8
Същото значение и в
Петк
81r.9
81r.23
Конст
429v.22
430v.41
434r.7
436v.28
437r.18
Антим
240.11
245.23
245.26
Теоф
265.3
267.1
270.28
ЛЙЗ
287.15
289.31
295.15
СЙЗ
358.5
370.2
370.9
СВВ
392.2
397.4
ЛОглаш
383.22
385.1
Яков
309.3
314.28
325.30
327.5.
2. Свят, свещен; свято почитан.
Сце ѹбѻ грѡбꙋ єгѡ беꙁмѣрнаа дѣствꙋющꙋ юдеса, цркⷭымь кѹпно цркⷪвнымь сѹдѡⷨ ꙁет быше бл͠женаагѡ мощ, въ ьⷭтнѣ положен быше цр͠кв
ИМ
173v.23
Прпад же къ прѣподобныѧ (ь)стнымь мѡщемь, слъꙁам довѡлным тѣх облїа ьстнѣ благоговѣ̆нѣ тѣх цѣлова
Филот
96.9
Ст͠аа же єлена въꙁъмш есть ѿ ъстнаго дрѣва съ мнѡѕѣⷨ страхѡⷨ бл͠гоговѣнїемь съ ъстным гвоꙁдьм, ѹ себе ъстнѣ хранꙗше. тъще се с͠нов въ вꙁантїю та ѿнест
Конст
434r.4, 5
Същото значение и в
Петк
78r.1
79v.15
80r.15
81r.30
82r.5
82v.19
ЙР
21.17
21.21
22.1
22.33
23.15
23.27
24.5
24.22
ИМ
166v.25
166v.31
172v.15
174r.14
Филот
96.6
97.22
Конст
427r.15
428r.7
428r.9
429r.29
429r.32
433v.27
434r.10
434r.11
434r.18
434r.25
434r.37
434v.1
435r.9
435r.13
435r.14
435r.32
Нед
608r.27
ЙП
187.15
187.17
195.31
198.9
199.24
I Никод
213.31
213.33
Теоф
258.6
261.5
263.26
267.5
267.15
272.10
272.18
273.23
274.25
ЛЙЗ
286.27
МБлаг
344.12
МЕ1-3
335.15
МИнд.1-2
349.22.
ьстьн дар
Светите дарове, хлябът и виното, символизиращи след освещаване тялото и кръвта Христови.
О прнесеных освѧщенных ьстныхъ дарѣхъ. Господѹ помолм сѧ
ЛЙЗ
301.4
О прѣдложеных ьстных дарѣх, господѹ помолм сѧ
ЛОглаш
376.29
Дїаконъ: сполнмъ молтвꙋ нашꙋ господев. – О предложенных, (ь)стныхь дарѣх. – О свѧтѣмъ храмѣ семь. – О еже ꙁбавт сѧ намъ
Яков
319.27
Същото съчетание и в
ЛЙЗ
288.23
297.14
СЙЗ
365.12
370.27
ЛОглаш
385.30.
3. Скъп, ценен.
Аꙁь же то прїнест достѡнѡ недоꙋмѣѫ сѧ. вьсе бѡ же вь мрѣ ьстнѡе, недостонѡ е естъ
Петк
81r.3
О се ѹбѻ мы днⷭь съставмь лкь. ѡбымѣмь ракꙋ. въспомь наⷣгрѡбнаа. рꙿцѣмь съ д͠вдѻмь ътⷭна прѣⷣ гдⷭемь съмрⷮь прпⷣобнааго. ътⷭна бѻ въ стнꙋ с͠тыⷯ съмрьть славна, въсѣкѡѹ дѡстѡна пѡхвалы
ИМ
174r.30, 31
Таже рмлꙗны же въ црⷭтвѹющїмь градѣ жвѹщее, велкым ъстным поьте дарꙿм, єлц тѣхь ѹсрьдїе ѹсладт довлѣахѹ
Конст
438r.28
Същото значение и в
ЙП
199.34
35
Конст
432r.7.
// За тялото и кръвта Христови.
Онсца дїакѡн прѧщает сѧ ьстнѣ̆ свѧтѣ̆ кръв господа бога спаса нашего Ісѹса Хрста
ЛЙЗ
303.24
сподоб дръжавноѫ твоеѫ рѫкоѫ подат намъ прѣстое т тѣлѡ (ь)стнѫѧ кръвь, нам въсѣмь людемь
СЙЗ
372.18
Хлѣбь ꙋбо съ̆ самое ьстное тѣло господа бога спаса нашего Ісѹса Хрста, – Дїакѡн: Амнь. Іерӗ: А же въ аш сӗ самаа ьстнаа кръвь господа бога спаса нашего Ісѹса Хрста
ЛОглаш
382.15, 18
Същото значение и в
ИМ
172r.28
ЛЙЗ
285.17
299.20
299.24
302.27
СЙЗ
364.27
369.3
369.5
СВВ
400.25
ЛОглаш
376.18
383.13
387.30
Яков
310.26
317.13
324.15
325.18
333.34
МЕп
341.8.
4. Славен, велик, величествен.
Въсѣко ꙋбѡ дѣанїе юдодѣствїе х͠во, велко єⷭ юдно бжⷭтвнѡ. нь въсⷯѣ ⷭ ъⷭтнѣш жвотворещїе крⷭть
ИМ
166r.30
намꙿ же н͠нꙗ въ вынѹ прѣⷣлежⷮ стⷭрстръпце паметь. ъстнї пѡдвѕ. славное трьжьство, слово ѿвлать къ доблст то храбрьстьвь
Нед
604v.7
5. Достоен, подобаващ.
Мы же въ цр͠кваⷯ слѹжбы съврьшаеⷨ. на д͠ховнⷨѣ жрьтьвнцѣ с͠щенные гл͠ю трапеꙁы. алны стоеще. алны стоеще. въ с͠тльскꙋю ѻдежⷣѹ ѻблъен. не въ раꙁоренїе прѣⷣреⷱнымь, нь ьⷭтнѣш твореще нь
ИМ
169v.29
же въ цр(ъ)ковь въхѡд дѣвы богородцѫ, господнѧ матере, вера ѡбрадованнѣ въседѹшнѣ праꙁдновахѡмь, д(ь)несь же пакы славнаго Мхала съндохѡм сѧ (ь)стное тръжьствоват тръжество
Мих
170.9
6. Превъзходен, отличен.
Дарꙋ̆ же благовѣрнѡмѹ правѡславномѹ царю нашемѹ дльгѡтѫ жтїѹ, ꙁдравїе ьстнѣ̆шее, побѣды на врагы ѹделѣнїе мрь глѫбѡкь ꙁвѣстень нераꙁдрꙋшмъ
МЕп
343.10
камене ьстьное
Вж.
Петк
80r.23
28
Конст
437r.13
31.
ьстнѣшѫѭ херѹвмъ
Вж.
ЛЙЗ
288.26
305.22.