Речник на Патриарх Евтимий
мѣт
мѣт
-мамь
-маш
несв
(207)
1. Имам, притежавам, съдържам.
по семь въꙁакон, ѿнѹдь євреѡмь хрїстїанна не мѣт раба
Конст
436r.20
аще ѡбраꙁь божїй мѹть ꙗкоже словеснаа тварь
I Никод
206.4
Аще аг͠гель господа въседръжтелѣ свѧщеннк єст(ь) глаголет сѧ ... над бож(ь)ствным дарꙿм молѧ сѧ, господ(ь)нь нь мат
II Никод
222.2
Същото значение и в
Петк
75v.3
78r.8 (2)
78r.11
78r.16
82r.3
ЙР
5.5
5.12
6.12
9.8
12.32
18.23
20.3
24.2
26.3
ИМ
162r.11
162v.9
162v.21
165r.21
165v.18 (2)
167v.22 (2)
169r.3 (2)
169r.4
169r.18 (2)
169r.31
170r.15
171v.1
171v.14
173r.9
174v.7
174v.18
Филот
79.5
83.21
89.26
91.8
93.7
96.30
Конст
424v.13
424v.15
429v.21
430r.10
431r.19
432v.36
437v.32
437v.33
439r.2
Нед
607v.28
609r.6
609v.23
609v.41
ЙП
181.6
191.33
191.34 (2)
191.35
202.22
202.23
I Никод
206.1
206.8
206.21
207.2
208.19
212.21
212.23
212.24
212.29
213.11
213.12
214.23
215.2
215.25
216.15
218.5
218.19
218.27
220.3 (2)
II Никод
221.17
222.4
Кипр
226.27
229.2
232.4
234.4
236.1
237.1
238.10
Антим
242.2
243.8
250.15
Теоф
260.5
261.4
275.1
276.18
276.20
ЛЙЗ
283.5
298.21
304.20
СЙЗ
366.30
ЛОглаш
378.19
386.14
Яков
321.14
334.10.
2. Имам, държа.
прпⷣбнѫѫ же въ дѡмꙋ мѣахѫ младагѡ рⷣа тоѫ въꙁраста естестъвнагѡ рад ꙋсвоенїа
Петк
75v.14
готова его въ рѹкѹ своею непщѹе мѣт, крѣпко ѡплъ се на нь
Конст
427v.19
Вь врѣме ѡно сѹщꙋ Ісѹсов вь Вѳанї, вь дѡмѹ Сїмѡна прокаженаго, вьꙁлежещꙋ емѹ, прїде жена, мѹщї алавастрь мѵра нарднаго, псткїе многѡцѣнны
Теоф
276.11
Същото значение и в
ЙР
10.29
19.19
20.18
Конст
433v.21
436r.28
Мих
171.23
Кипр
232.17
ЛЙЗ
299.13
300.8
ЛОглаш
389.15.
3. В съчетание със съществително във вин. означава действието или състоянието, което се изразява със съществителното.
бо аплⷭы же по нⷯ стннї пастырїе правї ꙋтел цркⷪѡвнї д͠хѡⷨ б͠жїемь вьс водм. ѿ ѻнꙋдꙋ ѡсїанїе мѹще
ИМ
170r.1
ꙗкоже обыно той бѣше. о цр(ъ)кѡвных дѡгматѡх попеенїе мѣше много
Филот
89.16
прѣꙁмѣрно желанїе мѣахѹ, єже таковаго ц͠ра б͠лгоьства насладт се ꙁрѣнїа же бесѣдь
Конст
430r.16
Същото значение и в
ЙР
10.10
12.11
12.28
Конст
432r.5
432r.37
433r.26
436r.3
437v.9
Нед
605r.39
608v.34
610v.23
Мих
176.11
178.15
ЙП
183.5
184.20
196.17
I Никод
216.12
216.13
216.33
217.1
II Никод
222.3
224.2
Кипр
227.10
230.20
232.10
234.2
234.5
235.12
235.14
Антим
244.20
245.11
245.21
248.19
СЙЗ
368.1
МЕ1-3
337.2
337.12
338.18
МИнд.1-2
349.19.
4. С модална отсянка – мога, имам намерение, трябва.
Сїа же ꙗко слышавь самодръжець, мнѣше себе по нб͠с лѣтат, ѿ ѕѣлныѫ не мѣаше камо дѣнѫтⷭ радост
Петк
80v.7
Лють єст(ь), юноше, ѕвѣрь ѕѣлѡ лють не мать кто камо ѹбѣгнѫт ѡт сверѣпства
Мих
176.17
аще тако, како третїй оть пръваго свѣть лѹьшнꙿство втораго мѣт можеть Въ бож(ь)ствнаа же кто постгь, то ѹбо желат мать, въ желанїа край достгь
I Никод
215.16
Същото значение и в
Антим
248.25.
// В съчетание с прич. мин. страд. – означава резултата от действието, изразено чрез причастието.
Въ еднѫ же ѡт нощей, по обыаю на молтвѣ ставш ѹмꙿ рѫцѣ на небо протѧженѣ мѧщ, вънеꙁаапѫ наѧть колѣбат сѧ мѣсто
Филот
86.8
ѡвь ѹбо на небо рѹцѣ протеженѣ мѣе въсѹ прѣпровождааше нощь, ѡвь же въ колѣнопрѣклоннхь
Кипр
227.14
// Като спомагателен глагол за изразяване на бъдещи действия.
аꙁь ѹбѻ, не ѿ себе мамь г͠лат, нь ѿ х͠ва єѵⷢлїа, мже себе ѹтвръжⷣат непщꙋете
ИМ
164v.20
своѫ дѹшѫ мѣва (вм. мавѣ) спаст ных вна полѕ бѫдемь
Филот
82.12
Бѹд къ вьсѣмь сладькь, на въсѣхь еꙁыцѣ твоа обност се мать сладость
Кипр
237.9
Същото значение и в
ИМ
165r.2
171r.5
171r.22
Филот
92.15
ЙП
188.7
ЛЙЗ
303.6.
5. Има, съществува.
вь храмнѫ своѫкьжⷣѡ вьшеⷣ, тѡѫ ꙁастѫпленїе ѻщꙋщаѫ покрѡвь. мат бѡ стонкъ сцѣленї
Петк
75r.2
матꙿ бо блгⷣат стонкь • сцѣлнї дарь • раꙁдрѣшенїе дльгѡмь • недѹгомь ѿгнанїе • враеванїе д͠ш
Нед
611v3
Іерей же, стоѫ съ ꙁад свѧтыѧ трапеꙁы, аще мат мѣсто, аще л не мать, станет прѣд свѧтоѫ трапеꙁоѫ
ЛЙЗ
293.26, 293.27
Същото значение и в
I Никод
211.16
218.11
218.16 (2)
219.16
ЛЙЗ
298.11.
въ ѹмѣ мѣт
Имам на ум.
въ ѹмѣ мѣе сво тѹ сътворт грѡбь, по сконан въ нмь положенѹ быт
Конст
437r.40
Сїа въ ꙋмѣ ꙗкⷪ прⷣѣреⷱ сѧ вынѫ мѧщ
Петк
76r.14
въ рѣвѣ мѣт
За жена – забременявам, бременна съм.
ѻбрѣте се въ рѣвѣ мꙋщ ѿ д͠ха с͠та
ИМ
165r.25
вѣрѫ мѣт
Вярвам, имам вяра.
нъ странна нѣкаа въводш ѹтелꙿства, єже въ распетаго мѣт вѣрѹ ꙋещ
Нед
608v.26
добрѣ мѣт въ емь
Благосклонен съм.
Въ схь ѹбѡ вещехь добрѣ тѡмѹ мѹщꙋ, м͠терь свою степса єленѹ
Конст
432v.37
Въ схь ѹбо добрѣ мѣ, матерь свою с͠тѣшѹю єленѹ стеѱа ц͠рь
Конст
433r.40
мръ мѣт
Живея в мир.
накаꙁѹющаа хь мрь мѣт межⷣѹ собою
Конст
432v.3
подъ собоѭ мѣт
Владея.
єлко съ въсѣм царствѹѫщї Кѡнстантїновь под собоѫ мѣт град въсѧ ѡкръстныѧ єго страны на лѣта мнѡга
Мих
173.28