Речник на Патриарх Евтимий
ѧꙁꙑкъ  
ѧꙁꙑкъ -а м (52) 1. Език, орган на човешкото тяло. тъїѫ се не гл͠еш ѧꙁыкѡмь пльтѣнѡⷨ Петк 82v.7  абїе божїмь сѫдомь праведнымь бръꙁдѫ ѧꙁыкѹ прѧть  бѣше нѣмь въсѣьскы  нкакоже вѣщаѧ ЙР 22.14 Същото значение и в Петк 81v.1 ЙР 22.24 ИМ 166r.26 Конст 425v.13 430v.29 432r.31 Нед 611r.3. огньн ѧꙁꙑц // За Св. Дух. на нꙿже д͠хь с͠ты въ вдѣн ѡгньныхь єꙁыкь на с͠тые х͠вы ѹенкы на апⷭлы сънде Конст 438r.32  на свѧтыѧ апостолы сошедшагѡ во вдѣнї огненныхъ ꙗꙁыкъ Яков 324.4 пославы̆ прѣсвѧты̆ сво̆ дѹхь на свѧтыѫ своѫ апостолы  ѹенкы  тѣхь ѡгньным ѡбѡстрвь ѧꙁыкы МЦ 353.11 на ѧꙁꙑцѣ обност (сѧ) Разказвам, прославям. Толко ѹбѻ добродѣтѣлїю просїа, ꙗкоже въсе брат тѡго на еꙁыцⷺ ѡбност,  того краст се добрѡдѣтѣлм ИМ 163r.8  толко ѹенїемь прѣдѹспѣ, ꙗко въсе бож(ь)ствное на ѧꙁыцѣ обност псанїе, ꙗкоже въсѣмь двт сѧ о не̆ Филот 81.8 Бѹд къ вьсѣмь сладькь,  на въсѣхь еꙁыцѣ твоа обност се мать сладость Кипр 237.8. 2. Език, реч, говор.  аще нбⷭны ѹбѡ мѣл бхѡⷨ єꙁыкь, въ лѣпотѹ бѹдꙋщаа ѡна скаꙁовал быхѡⷨ ИМ 162r.11 Се, еже страждеш. ѡт ѧꙁыка своего страждеш Филот 88.19 слꙋх же словесемъ праꙁнымъ невъходень, ѧꙁык же да ѡщает сѧ глаголь неподобныхъ СВВ 397.18 Същото значение и в ИМ 169v.18 ЙП 181.18 ЛОглаш 380.32 Яков 334.27. 3. Народ, етнос, племе.  дах те въ ꙁавѣть рѡдꙋ въ свⷮѣ еꙁыкѡⷨ. ѿврѣст ꙫеса слѣпымь,  ꙁвест ѿ ѹꙁь свеꙁаные ИМ 163v.24 въсѣмь єꙁыкѡⷨ  народѡⷨ бл͠гоподателнѹ прострааше деснцѹ въсѣмь ѻблно въса подавае Конст 435v.35 же по малѣ ꙗвьстьвно к тебѣ прїде, ꙗкоже пшеть, аанїе еꙁыкомь ꙗвлѣе се, прѣродтелные нас раꙁдрѣшае клетвы Теоф 271.5 Същото значение и в ЙР 20.6 26.5 ИМ 167v.18 171r.17 Конст 424r.24 426v.39 428r.20 429v.28 430r.20 433r.34 433r.36 438v.23 438v.38 439r.16 ЙП 187.10 I Никод 209.9 210.12 219.14 220.24 ЛОглаш 383.28 Яков 326.3 МЕ1-3 338.5 МИнд.1-2 347.24 348.21 348.25. 4. Езичници, другоплеменници. не слышасте л ѿ сѹдꙋ ѹбо б͠лженнаго дв͠да горцѣ вась ѹныжающа вънгда г͠лат, бѡѕ же єꙁыкь бѣсѡве Нед 607v.18 дѡл ѧꙁыкꙿ сребро  ꙁлато, дѣла рѫкь ловѣьскых ЙП 191.32 да не порадѹет сѧ врагь ѡ погбѣл наше̆, нже да бѫдемъ сѫсѣдѡмъ нашмъ, беꙁаконѣ̆шмь ѫꙁыком, поношенїе МБлаг 345.14 Същото значение и в МЦ 354.1. 5. Много хора, народ. Оꙁанꙿ бѡ нѣкы̆, мѹжь нарѡть въ Іѹдеѡхь сы̆. богоѡтцѹ послѣдѹе Давдѹ срѣст кївѡть ꙁавѣта господнꙗ. ѡт єꙁыкь прносмь Кипр 233.5.