Речник на Патриарх Евтимий
царьство  
царьство -а ср (53) 1. Царство; държава, начело на която стои цар. въꙁдвже рѡгъ Блъгарскаго царьства пр благоьствѣ̆вшемь цар Асѣн ЙР 23.8  вдѣвь Гръьское царство въсѣьскы ꙁнемогше. мѫжестъвнѣ  тъ на то подвг сѧ, мнѡгы грады же  вес поплѣн же  раꙁор Филот 95.28 ꙋкрѣп мышцꙋ хъ, въꙁвыс хъ деснцꙋ, державно сотвор хъ царство, покор мъ всѧ варꙿварскїѧ ꙗꙁык, бранем хотѧщїѧ Яков 326.3 Същото значение и в Петк 79v.11 ЙР 17.2 23.12 23.20 24.8 ИМ 174r.1 Филот 95.19 95.24 Конст 424r.41 425v.20 Нед 608v.15 ЙП 188.7 Теоф 270.22 СЙЗ 370.4 ЛОглаш 383.27. // За Божието, Небесното царство; посмъртното блаженство на праведниците. памѧт[ь] же съмр[ъ]тнаа да посѣщаеть вынѫ тво̆ ѹмь, бѫдѫщее же царство да мътаеть нелѣностно твоа мысль ЙР 20.10 то же пакы сп͠сь къ петрꙋ реⷱ. Дам т клюе црⷭтва нбⷭнааго  проее ИМ 165r.8 Людїе: Оте наш, же ес на небес. Іере̆: Ꙗко твое ест(ь) царство  сла  слава, ѡтца  сына  свѧтаго дѹха, ннѣ  прсно  въ вѣкы вѣкѡм СЙЗ 371.26 Същата употреба и в ЙР 12.2 19.31 Нед 604r.35 ЙП 186.23 Теоф 275.14 ЛЙЗ 289.22 301.25 СЙЗ 357.16 359.16 СВВ 390.15 391.9 391.23 393.24 400.5 ЛОглаш 385.20 387.11 Яков 309.30 310.4 311.6 311.8 327.25 329.10 МЕ1-3 337.5 МИнд.1-2 350.11 МЦ 353.7. 2. Царуване, управление. Многѹ же врѣмен ммошедшѹ, въ царство царѣ Гръьскааго кѵръ Андрѡнка, Вѫгръскымь вѡемь съ свомь хъ кралемь Дѹнавь рѣкѫ прѣшедшемь  Гръьскѫѧ ꙁемлѧ даже до Срѣдца поплѣнв ꙽шемь ЙР 21.23 Вѣждь ѹбо, царю, ꙗко мы твоемѹ жвотѹ ѕѣлѡ радѹем сѧ  вѣно желаемь быт твое царство ЙП 188.21. 188.21. 3. Царска власт. Скона же се кѡнста въ вретанї въ трнадесетое лѣто црⷭтвїа своего • пеⷮдесетꙿ же  шесть въсѣхь пожвь лѣть,  црⷭтво кѡнстантінѹ же ѿ єлены сн͠ѹ своемѹ прѣдасть Конст 425r.25 По немь ѹбо царствова Бѡрлъ  по немь прѣѧть царство Іѡаннъ Асѣнь, с(ы)нъ стараго Іѡанна Асѣна царѣ, же  вѣрѫ православнѫѧ до конца ѹтвръд ЙП 198.4 царьство наше Царска титла и обръщение към владетел. Въсеьстномѹ божїю архїереꙋ кѵрь Васлїꙋ  дѹховномѹ ѡтцѹ нашего дръжавнааго царства ЙР 23.25 смь ѹбо тако мѧщмъ, сѫд мысль дръжавнаго нашего царства прїт твое̆ свѧтост ꙁде съ въсѣмь прьтомь цр[ъ]ковнымь ЙР 24.3 царьство твое Царска титла и обръщение към владетел. Нѫ елма дръжава твоего блг͠оъстїваагѡ цртⷭва ꙋсръдьствꙋєть  понѫждаеть нашѫ немощь Петк 74v.12