Речник на Патриарх Евтимий
родъ  
родъ -а м (44) 1. Рождение, раждане. Невъꙁдръжанїе же, дръжавѹ мѹжьства погѹбльшее, побѣжденныхь ст(ь)  ꙁаꙁорныхь ѡт родь Антим 247.1 2. Род, произход. Блаженнаго ѹбо сего рѡдтелїе благоьств по въсемѹ бѣшѧ, блъгаре же рѡдомь ЙР 7.15 б͠лгоъств ѹбо родѡⷨ, бл͠гоъствѣш же вѣрою єже въ х͠а • ъстнаа въ стнѹ двоца Нед 604v.36 Аꙁъ ѹбо сего ѡтьство  рѡд, рѡдтелѧ же  єже по боѕѣ жтелство аще по дробнѹ съпсоват нанѫ, ѕѣлѡ въ длъготѫ проꙁведемь слово ЙП 184.30 Същото значение и в ЛЙЗ 286.3. 3. Род, семейство. не ѻстав мене єднꙋ беꙁеднꙋ ꙗвт се въ рѡдѣ моⷨ. ѕѣлѻ бѡ пеалїю сънѣдаема єсмь,  поношенїе беꙁедїа ност не могꙋ ИМ 162v.16 4. Поколение. По мнѡгых же родѡх  родѡх ꙁбра мѫжа два, Веселела глаголѧ  Еллїадава,  благослов х  ѹпрѣмѫдр ЙП 193.9 (2) По мнѡгых же рѡдѣх, вънегда господь нашь Ісѹс Хрстос въплът сѧ ѡт стыѫ дѣвы  богородцѫ  быст(ь) ловѣкъ ꙁа наше спасенїе ЙП 193.21 да  на нас въ рѡд  рѡд прославт сѧ твое прѣсвѧтое мѧ, ѡтца  сына  свѧтаго дѹха, н(ы)нѣ  прсно МЕ1-3 339.7 (2) Същото значение и в Конст 434r.8 МЕ1-3 340.17 (2). 5. Род, племе, народ.  дах те въ ꙁавѣть рѡдꙋ въ свѣⷮ еꙁыкѡⷨ. ѿврѣст ꙫеса слѣпымь,  ꙁвест ѿ ѹꙁь свеꙁаные ИМ 163v.24 б͠ь же томѹ въꙁмъꙁдїе подавае, въсе варварскые рѻды тѡмѹ покор Конст 427r.10 Тебе въс ѹблажаѫть рѡд, ꙁемлѣ въсхвалть, аг͠гел послѹжѫть, влъсв поклѡнѧт сѧ Мих 171.26 Същото значение и в ЙР 8.14 Филот 79.12 Мих 171.18 172.3 172.10 173.27 ЙП 193.11 193.18 197.10 Теоф 266.11 ЛОглаш 380.10 380.11 Яков 316.11 322.18 МЕ1-3 337.25 339.23. родъ ловѣьскꙑ Човешкият род, човечеството. Ты єс крнъ ѻбрѣтены въ трън. тебе рѡд л͠ьст бл͠жѫть Петк 81r.24 нъ  въсь л͠ьскы рѡдь  въса мнѡжьства, єꙁыц же  племена  страны, єдногласное въꙁслают славослѡвїе Конст 424r.24 въ семь ѹбѡ ѻсѹжден ͠льскы рѻдь прѣбывае Нед 608r.9 Същото съчетание и в I Никод 213.28 II Никод 223.6 СЙЗ 362.12 МЕ1-3 337.25. 6. Пол. ѡт сѫдѹ въ пеалех раждат жена осѫждена быст(ь)  тако на весꙿ женскы꙼ рѡд прїде каꙁнь Филот 79.15  побѣдѫ дарова въсемꙋ ловѣьствꙋ, не тъїѫ мѫжьскомѹ рѡдѹ, нѫ  женскомѹ, еже попрат  до конца нꙁлагат ꙁлѹ наѧлнка врага Филот 79.22 обыа̆ бѡ въꙁѧль ест(ь) на женскы̆ мнѡжае наскакат рѡд  тъ стꙋдомь ѡблъгат внѫ  смѣх веле̆ на ны подвѕоват Филот 86.22 Същото значение и във Филот 79.20.