Речник на Патриарх Евтимий
трѹдъ
трѹдъ
-а
м
(23)
1. Труд, усилие.
въсѣмь подаваѧ протвѫ трꙋдѡмь достѡ̆наа въꙁмъꙁдїа въсѣх вѣрных прошенїа сплънѣѫщ
Филот
99.9
Где ѹбо полѡжмь того ѧже тогда скръб ... ꙗже къ єреткѡмь ѡплъенїа, ѧже о православнѣ̆ вѣрѣ трѹды, ѧже о дѡгматѡх подвгы
ЙП
183.33
Въ малакыѧ бо єдноѧ л дващ поплъꙁшаго сѧ по сем много покаꙁавшаго трꙋд єдва по нѫжд пращает на свѧщенньство правло
II Никод
222.31
Същото значение и в
ЙР
5.15
18.11
ИМ
165v.11
Филот
91.31
Конст
438r.37
ЙП
196.9
199.1
199.13
Мих
175.28.
2. Аскетичен подвиг.
Дошеⷣш же єпїваты прѣбыⷭ тамо врѣмѧ не малѡ, трꙋды къ трꙋдѡмъ бѡлѣꙁн къ бѡлѣꙁнемь прлагаѫ постѡмъ бдѣнїемъ себе ѹкрашаѫ
Петк
78r.19, 20
Кто ѹбо съкаꙁат въꙁможетъ того ѧже тогда творѣше трѹды
ЙР
9.12
Същото значение и в
ЙР
9.26
9.27
12.11
12.12.
3. Страдание, трудност, мъка.
слъꙁам омакаѧ камень въсенощьным бдѣнї въꙁдыханї въ сто трѹды плѡдѧ. еднь едномѹ бесѣдѹѧ
ЙР
16.7
Аще л же породш, беꙁмѣрна тебе обьмѫт попеенїа трꙋды, глаголѧ же: дѡенїа, повванїа, кѫпанїа
Филот
83.5
аще л н, велї трѹдь намь хощете сходатаствоват, себѣ же не малѹ млъвѹ стѹдь прѣмнѡгь
Конст
429v.26
даꙗт трѹдꙑ
Вж.
Теоф
276.17.