Старобългарски речник
ѩт 
ѩт -мѫ -меш св 1. Хвана, взема с ръка егда же ꙁгънанъ бꙑстъ народъ. въшедъ ѩтъ ѭ ꙁа рѫкѫ. ꙇ въста дѣвца М Мт 9.25 З А СК абе же съ простеръ рѫкѫ ѩтъ і. ꙇ гла емѹ маловѣре по ьто сѧ ѹсѹмьнѣ М Мт 14.31 З А СК ꙇ емъ ꙁа рѫкѫ отроковцѫ гла е ... дѣвце тебѣ глѭ въстан М Мк 5.41 З. Срв.Лк 8.54 М З А СК ꙇс же емъ і ꙁа рѫкѫ въꙁдвже ꙇ въста М Мк 9.27 З А СК Б  по комъкань. метъ ппъ ꙁа рѫкѫ старѣшааго. а тъ пакꙑ братра с ꙁа рѫкѫ.  ведѫтъ ѣ на обѣдъ СЕ 11b 6 по томⷤ҇ь емъ  ꙁа рѫкѫ деснѫⷿ҇. въводтъ  къ олътарю СЕ 96а 3 ꙗкоже нъгда дьвѣма кꙑма лѫкавома. отъ саврꙑ ... мъше  ꙁа власꙑ влѣаахѫ ї плаѫшта ведѣахѫ съвꙙꙁавъше къ ногама рабѹ бжю С 40.17 блаженꙑ же ... мъ ꙁа ѹꙁдѫ кон҄ѣ го ставьꙗше . глагол҄ꙙ отврьꙁ цръкв правовѣрънꙑхъ С 192.27 тѣ же ѧстѣ  ꙁа ноꙁѣ. съ прѣвелкомъ веселмъ к н҄емѹ пртекш. прмаста же  дръжанмъ ꙁнамен.  ꙁвѣштен въскръсенꙗ С 446.7 помолвъ же сꙙ стꙑ.  їмъ ѭ ꙁа рѫкѫ  въставвъ. прѣдастъ ѭ родтел҄ема съдравѫ С 520.10 2. Хвана, заловя, задържа някого емъше же дѣлателе рабꙑ его ового бшѧ ового же ѹбшѧ. ового же каменемь побшѧ М Мт 21.35 ЗI А СК Б ꙇ емъше  ꙁвѣсѧ вонъ ꙁ внограда. ꙇ ѹбшѧ  М Мт 21.39 ЗI, А, СК, Б. Срв. Мк 12.8 М З а про мъше рабꙑ его досадшѧ мъ  ꙁбшѧ ѩ М Мт 22.6 ЗI, А. Срв. СЕ 106а 23 он же въꙁложшѧ рѫцѣ на нь  ѩсѧ  М Мк 14.46 З ꙇ ѣко  повѣсѧ емъше смона едного кѵрнѣа грѧдѫшта съ села. ꙁадѣшѧ емѹ крстъ ност по сѣ М Лк 23.26 З ꙇскаахѫ же ѩт . ꙇ нктоже не въꙁлож рѫкꙑ на нь. ѣко не ѹ бѣ пршелъ годъ его М Йо 7.30 З А слⷡ҇а въ концъ о людехъ ѹдаленꙑхъ. сⷣ҇ѣ отъ стꙑхъ дадов вь тѣлопьсаньѣ. егда ѩсѩ і іноплеменьніці въ ег҄епьтѣ СП 55.1 глѭште бъ оставілъ і естъ. поженѣте імѣте і. ѣко нѣстъ їꙁбавьніка емѹ СП 70.11 егоже ѩшѧ  ѹдаршѧ  ꙁа лантѫ. ꙇ ведошѧ  въ дворъ каафнъ СЕ 48а 3 гла кого іштете. ꙇ не ꙁнахѫ егоже хотѣахѫ ѩті К 5а 3 Срв. С412.13 цї же отъ савръ погꙿнашꙙ вьслѣдъ воводѫ ѧт го  ѹбт С 51.7 раꙁгнѣвавъ сꙙ ꙁѣло анѳупатъ. повелѣ ѧт отъ множьства дъва мѫжа.  првест ꙗ к н҄емѹ С 113.24 потомъ же съ пѡномъ сѫшт ѧта бꙑстъ. въ гон҄ен томь С 132.16 рабъ бож артемонъ ѧтъ бꙑстъ. нестꙑмъ комсомъ С 224.6 Срв. С224.24 С225.14  ꙗкоже агнꙙ ꙁвѣр. тако ха боѹбц мъше. прведошꙙ на дворъ арꙿхереѡвъ С 471.27 Образно. грѣхъ ѹстъ іхъ слово ѹстенъ іхъ. ї ѩті бѫдѫтъ вь гръдꙑні своеі. ї отъ клѩтвꙑ  лъжѩ въꙁвѣстѩтъ сѩ въ конъінѣ СП 58.13 Изоблича, улича, хвана. варааввѫ бо въ раꙁбо мъше дръжашꙙ.  молꙗахѫ плата пѹстт  С 398.9 3. Наловя, уловя рее емѹ с. ѹбо свободьн сѫтъ снве. нъ да не съблаꙁнмъ хъ. шедъ въ море въвръѕ ѫдцѫ. ꙇ ѭже меш прѣжде рꙑ бѫ (!) вьꙁьм  отвръꙁъ ѹста е. ꙇ обрѧштеш статръ. тъ въꙁемъ даждъ мъ ꙁа мѧ  ꙁа сѧ М Мт 17.27 ЗI А СК смонъ рее емѹ. наставьне об ношть вьсѫ трождьше сѧ не ѩсомъ несоже. по глѹ же твоемѹ въвръжемъ мрѣжѫ М Лк 5.5 З А гла мъ смонъ петръ. ꙇдѫ рꙑбъ ловтъ. глашѧ емѹ. ꙇдемъ  мꙑ съ тобоѭ. ꙇ ꙁдѫ.  вьсѣдѫ въ корабь абе. ꙇ въ тѫ ношть не ѩсѧ несоже М Йо 21.3 З А гла мъ с. прнесѣте отъ рꙑбъ ѩже ѩсте нꙑнѣ М Йо 21.10 З А СК 4. За чувство — обхвана, обзема ѣко одръжашѩ мѩ ꙁълаа імъже нѣстъ сла. ѩсѩ мѩ беꙁаконнъѣ моѣ  не въꙁмогъ ꙁърѣті СП 39.13 прольі на нѩ гнѣвъ твоі. ї ѣрость гнѣва твоего да іметъ ѩ СП 68.25 5. Приема, използвам  потоⷨ҇ прѣкръстⷮ҇ поⷫ҇ водѫ в҃. пръстомъ. ꙇ нанаетъ пакꙑ поⷫ҇ прологоⷭ҇ вельм. да вꙿс поръпаѭще. ꙇ премⷧѭще отъ неѩ. ꙇ кропѧще сѧ еѭ. да мѫтъ ѭ въ ощене дшамъ  тѣломъ СЕ 5а 16 6. Обера, набера, събера внограда же насад деснца бжꙗ ... нꙑнꙗ мл҄ѫтъ вьс ммоходꙙште С 134.29 7. Загърна, стегна, пристегна бꙑстъ по обꙑаю молꙙштѹ сꙙ мѹ въ полѹношт вдѣт юношѫ красъна ... облѣена въ котꙑгѫ льнѣнѫ. раꙁдъранѫ отъ горꙑ дож  до долѹ.  обѣма рѫкама го мъша ꙁа обѣ полѣ рꙁьнѣ.  ꙁакрꙑваѭшта обнажен сво С 187.6—7 8. Подхвана, понеса посъланъ бꙑстъ отъ ерѹсалма еппъ. тамо. еѳер менемъ. же въ кораб сꙑ. прходъ го въ нареенꙑ градъ. сѫпротвномъ вѣтромъ ѧтъ. првръженъ бꙑстъ въ островъ нарцамꙑ алсосъ С 539.4 Образно. прлож ѳома добрѣ невѣрьств. подвжꙙ прлеж дондеже ме вѣровьнѫѫ анкурѫ С 500.12 вѣрꙑ не ѩт a) ἀπιστέω, οὐ πιστεύω, οὐ πείϑομαι Не повярвам, не хвана вяра прде бо оанъ крсттель пѫтемь праведъномъ. ꙇ не ѩсте емѹ вѣрꙑ М Мт 21.32 ЗI не ѩсѧ же вѣрꙑ юде о немь. ѣко бѣ слѣпъ  проꙁьрѣ. доньдеже прꙁъвашѧ родтелѣ того проꙁьрѣвъшааго М Йо 9.18 З А не мъ же мъ вѣрꙑ комсъ. глагола дѣмъ да вдмъ дѣло С 234.12—13  не мшѹ вѣрꙑ жърьцѹ. млъан наведе на н҄ь С 249.7 b) Не повярвам в Бога [в думите, в делата му] аште не вждѫ на рѫкѹ его ѣꙁвꙑ гвоꙁденꙑѩ ... не мѫ вѣрꙑ М Йо 20.25 А, О. Срв. С506.7 надо вьсѣмі сімі съгрѣшішѩ пакꙑ емѹ. ї не ѩсі вѣрꙑ юдесемъ емѹ СП 77.32  ѹніъжшѩ ꙁемлѭ желанѫѭ. не ѩсѩ вѣрꙑ словесі его СП 105.24 како не імѫтъ вѣрꙑ. ѣко црь естъ ѹкарѣемꙑ. тітьлъ въпьетъ К 11b 5—6 ꙿто сътвормъ ꙗко стааго ѹкорхомъ. ꙗко божю сꙑнѹ вѣрꙑ не ѧхомъ С 387.20—21 ꙿто сътвормъ пꙙтѭ хлѣбъ пꙙть тꙑсѫштъ насꙑтвъшꙋ въ пѹстꙑн҄. т томѹ вѣрꙑ не ѧхомь С 387.27 вѣрѫ ѩт a) πιστεύω, συντίϑεμαι, οὐ μὴ πιστεύω Повярвам, хвана вяра прде бо оанъ крсттель пѫтемь праведъномъ ... мꙑтаре же  любодѣцѧ ѩсѧ емѹ вѣрѫ. вꙑ же вдѣвъше  не раскаасте сѧ послѣдь ѩт емѹ вѣрѫ М Мт 21.32 ЗI аште ѹбо въ неправедьнѣемь жт не бꙑсте вѣрьн. въ істньнѣмь къто вамъ вѣрѫ метъ М Лк 16.11 З А СК отъвѣштавъ же глагола. вѣрѫ м м ьстънъ отье ꙗко нѣстъ остала н дна ꙁлатца въ рꙁьнц С 120.23 дѣвца рее. да т мѹ вѣрѫ мѫ. пръво м обл. како  сꙑнъ вꙑшьн҄ꙗго  сꙑнъ даудовъ. же отъ мене хоштетъ сꙙ ꙗкоже глагол҄еш родт сꙙ на ꙁем С 239.8 b) πιστεύω Повярвам в Бога [в думите, в делата му] аште цсрь ꙁдлвъ естъ. да сълѣꙁетъ нꙑнѣ съ крста. ꙇ вѣрѫ мемъ емѹ М Мт 27.42 З, А, СК. Срв.Мк 15.32 М З А СК ꙇ блажена ѣже вѣрѫ ѩтъ. ѣко бѫдетъ съвръшене гланꙑмъ отъ г М Лк 1.45 З А СК тъгда рее мъ с не обнѹѩ сѧ. лаꙁаръ ѹмьрѣтъ  радѹѭ сѧ васъ рад. да вѣрѫ мете ѣко не бѣхъ тѹ. нъ дѣмъ къ немѹ М Йо 11.15 З А СК Н  вѣрѭ ѩсѩ словесі его.  въспѣшѩ хвалѫ емѹ СП 105.12 еппъ же рее. въ мꙙ їу хса ба моего сътворѫ то.  бъ по повелѣню вашемѹ сътвортъ то. нъ како вꙑ хоштѫ вѣрѫ ѧт ꙗко вѣрѹте С 540.24 съвѣтъ ѩт κρατεῖ γνώμη Взема решение, реша събравъше же сꙙ вьс въ жлште жьрьца свого.  много мꙑслвъше  прокаꙁьлѣвъше. конььнѣ днъ ѧшꙙ сьвѣтъ С 515.1 М З А СК Б О Н СП СЕ К С Р ЗЛ Гр συλλαμβάνω λαμβάνω κρατέω πιάζω κατέχω καταλαμβάνω παρακρατέω συνέχω σφίγγω τρυγάω ἁλίσκομαι ἔχω ἐπιλαμβάνω ѩті ѧт ет Нвб Срв ема се, емя се, емвам [се], емнувам [се] диал НТ ЕА ДА