Старобългарски речник
нъ
нъ
-ѹ
м
1. Ред, порядък, устройство
достонꙑѧ сьмрьт не ѹбвате. нъ беꙁвнънꙑѧ правьдвꙑѧ мѫте ... ѡ не бесньнъ. ѡ ꙁаконе беꙁаконнъ
С
398.4
Природна особеност, свойство.
ѡ свѣте несповѣдмꙑ. тѣмъ бо раꙁбонкъ въско съ кръста въ ра. же бо вдѣ га посрѣдѹ всꙙшта ... дьньнꙑ же свѣтъ бѣжꙙшть. съставѹ нѹ свого отьмештѫтъ сꙙ. камен расѣдамо сꙙ
С
426.24
Граница, ограничение, мяра.
просльꙁ їс. а не въсплака ... нъ же положвъ млост просльꙁ
С
316.13
2. Група, обособена от общи белези, общност
нѣстъ се мо дѣло. о семъ бо нѹ бѣсовьстѣѣмь наꙙльнѣѣмь нѣсмь сꙙ ште съподоблъ благодѣт. нъ с даръ паула стъ прѣпростааго
С
171.21—22
Съсловие, сан, чин.
поꙿто прокѹд нъ сво ... поꙿто санъ сво родъ оставвъ. къ сѹтьнѣ крьстꙗньстѣ вѣрѣ прстѫп
С
101.7
Духовна общност.
дꙿнесь тѧ ꙁбъра. ꙇ раꙁлѫ тѧ гь отъ мрънааго жтѣ. ѣко на лц емѹ въ прѣстоѣне. мьншьскааго на
СЕ
90b 8
3. Военен отряд, войнска част
кьде народ ꙇ ков. ꙇ іні ꙇ орѫжьѣ ꙇ дръкол
К
12b 12
Срв.
С448.11
савнъ глагола. свободь смъ добрѣ въꙁдрастѣ. вонъ въ дѹѯовѣѣмь нѹ
С
147.12
ѹꙁьрѣ стааго савна ... рее коментарсю. кꙿто стъ гоже ведѫтъ нашего на вон
С
146.17
Обикн.мн. Прен. Безплътните сили, небесните чинове, небесните войнства; ангелите.
влко ... на радость поꙁъва нꙑ бесплотънꙑі
СЕ
41а 13
гь не лштъ добра ходѧштхъ. нꙑнѣ невдмо прѣдстоѩтъ. н бесплотьн тво
СЕ
84а 19
сего на рамѣхъ ѡсфъ нкодмъ носте. ꙗко вьс беспльтьнꙑхъ нове сь н҄ма носꙙтъ
С
458.10
трепештѫтъ многоот. вдꙙште їсѹса въ пльт беꙁ ою ... поѭтъ владꙑьствꙗ. трепештѫтъ нове. двꙙтъ сꙙ
С
458.18
нꙑнѣ невдмо прѣстоѩтъ. н бесплотьн тво невдмꙑхъ
С
463.14
4.
църк
Установен ред при извършване на църковна служба; чин, служба, последование
ⷩ҇ бꙑва҇. аще клюⷮ҇ сѧ. скврънънѹ. л нестѹ. въпаст вь вно. л въ масло
СЕ
19а 22
ⷩ҇ наⷣ҇ ѡскврьньшмь сѧ
СЕ
20b 4
ⷩ҇ наⷣ҇ сповѣдаⷿ҇щꙇмь сѧ
СЕ
66b 1
бес нѹ
Безпричинно, безразборно
юньць ... ровꙑ гнѣваѧ сꙙ бе нѹ. нападаѧ на сьрѣтаѭштꙙѧ го. ѹстрьм сꙙ на вьнѫтрьн҄ї дворь вьлѣꙁе въ ꙗтъхѹльнцѫ
С
563.19
въ нѹ, въ нъ
ἐν τῇ τάξει, εὐτάκτως
По установен ред
бꙑстъ ... ꙇере еднъ менемъ ꙁахарѣ ... бꙑстъ же слѹжѧштѹ емѹ. въ нѹ рѣдꙑ своѩ ... клю сѧ емѹ. покадт въшедшю въ црквь гнѭ
М
Лк 1.8
З
А
богонаѹенѫѭ въпѹстмъ въ нъ пѣснь. благословешенъ грꙙдꙑ въ мꙙ господьн҄е. ѡсанна въ вꙑшьн҄їхъ
С
321.17
не по нѹ
ἀτάκτως
Безредно, на пресекулки, конвулсивно
въ матерехъ прьсехъ. дѹхъ тѫжааше болѣꙁнѭ. пргвожденъ. ноꙁдрьм не по нꙋ схождааше. гда отцемъ матеремъ. стоьнцѣхъ водънꙑхъ. пркладама бѣꙿхѫ оеса
С
397.22
положт нъ
τάξιν ἐπιτίϑημι
Определя, наложа порядък
нъ же положвъ млост просльꙁ
С
316.13—14
поставт по нѹ
ἵστημι
Подредя, наредя според установения обичай
прнесошꙙ ... кѹмрь. съребрьнꙑ ꙁлатꙑ. ѹкрашенꙑ каменмъ мъногоцѣнънꙑмъ постав ѧ по нѹ. подъстълавъ подъ ногꙑ хъ багърѣнцѫ цѣсарьскѫ
С
6.30—7.1
по нѹ
κατὰ τὴν τάξιν, κατὰ λόγον
Според приетия ред, по обичая
тꙑ ес їерѣї вь вѣкъ по інѹ мельхіседековѹ
СП
109.4
потрѣбьнѣ намъ ѹꙗшнꙗт прѣдълежѧштее. ельма же ѹбо слово покаꙁа ꙗко хотꙙштѹѹмѹ тѣлес добрѣ по нѹ на вьсе дѣство съставлꙗт сѧ
ЗЛ
Iб 9
рабьскомъ номъ
τάξει δουλικῇ
Като роб, робски
аште бо дѣло ъстьно бꙑло. то славьнѣ ѹбо бꙑ отъ ловѣкъ слѹжен прмалъ. не бꙑ слѹжлъ намъ рабъскомъ номъ
С
262.4
свѧщенꙑ нъ
ἱερατικὸν τάγμα
Духовенство
помен ... вꙿсѣкъ свщенꙑ нъ
СС
IIIb 22
нъ слѹженью [слѹжьбѣ]
ἀκολουϑία, ἡ ϑεία λειτουργία
Ред, последование на църковна служба
ⷩ҇ слѹженью. велкѹмѹ ѡбраꙁѹ. пострѣщ хотѧще рънца вь скмѫ
СЕ
82а 1
ⷩ҇ слѹженью. ѡбраꙁа рънеьсꙿка
СЕ
81а 14
бꙑваⷮ҇е прое ⷩ҇ слѹжъбѣ до конца. егꙿдаже прведѫтъ постргъшааго сѧ на трапеꙁѫ
СЕ
99b 22
М
З
А
СП
СС
СЕ
С
ЗЛ
Гр
τάξις
τάγμα
ἀξία
κατάστασις
εὐχή
інъ
Нвб
Срв
чин
ОА
ВА
АК
НТ
ЕтМл
БТР
АР