Старобългарски речник
црькъвьнъ
црькъвьнъ
-ꙑ
прил
1. Който се отнася до еврейски или християнски храм, църква; църковен
ꙇ шедъ с. цркве ꙇдѣаше. ꙇ прстѫпшѧ къ немѹ ѹенц его покаꙁат емѹ ꙁъданѣ црквънаѣ
М
Мт 24.1
покрꙑвъ сѧ въ гробѣ каменемь. покрꙑлъ ес вꙿсѧ грѣхꙑ. ьтѫщмъ естъно стꙑнѭ црквънѫѭ
СЕ
27а 23
2. Който се отнася до институцията християнска църква и църковна общност, църковен
въ днъ же отъ дꙿн стоѧштѹ стѹѹмѹ на въсходѣ сꙑньнѣмъ. по слѹжꙿбѣ црьквьнѣ. напрасно облакъ покрꙑ го свѣтьлъ
С
570.6—7
прподобꙙтъ сꙙ цръквьн кръмьнц. дѣтехъ же млѣко по вьсꙙ дьн. пшт себѣ отъ матера съса съсѫтъ
С
384.13
мтрополтъ ... ѹже цръкъвънꙑхъ сановъ. порꙙд прошъдъша постав епскѹпа. нареенааго града того
С
280.13
сак҄ радѹѧ сꙙ о ѹстрон црькъвьнѣѣмъ ... прослав() бога
С
203.3—4
блаженꙑ паѵлъ апостолъ свѣтло црьквьно сьвѣдѣтел҄ьствова глагол҄ꙙ. цѣсарьствова съмрьть отъ адама дож ї до мѡсеа
С
10.3
Образно.
хрантел҄е рода ловѣьскааго ... съпоспѣшнц мольбꙑ ... цвѣт црькъвьн. васъ не ꙁемл҄ѣ покрꙑла. н небо прѧтъ
С
97.2
раб га отца ... молте бога отъ рат. отъ глада отъ пагѹбꙑ. црькъвънааго тѣла не прѣꙁьрте. растрьꙁама. въ бѣдахъ вьсѣхъ ꙁастѫпате
С
67.22
3.
Като същ.
црькъвьнꙑ
м
ед
Църковен служител, духовно лице
моⷧ҇ наⷣ҇ болемь црквънꙑмъ. вѣрѹѭщмъ
СЕ
27а 18
4. Който се отнася до езически храм, светилище
сътвор же комсъ. вь дьнь гр. поꙁорꙑ. ловтвꙑ ... тае въшъдъ въ цръкꙿвште артемдово. вьꙁсковааше капштъ црькъвънꙑхъ
С
221.9
5.
Като същ.
црькъвьнаꙗ
ср
мн
τὰ ἐν τῷ ναῷ
Вътрешността на храма; светилището в Ерусалимския храм
раꙁдра бо сꙙ опона. обнажена бꙑшꙙ црькъвънаꙗ. ꙁа рекшааго хрьста
С
485.23
крло црькъвьно
πτερύγιον τοῦ ἱεροῦ
Най–високото място на Иродовия храм в Ерусалим
тогда поѩтъ і дѣволъ. вь стъꙇ градъ ꙇ постав і на крлѣ црькꙿвьнѣемь. ꙇ гла емѹ. аште снъ ес бжі пѹст себе долѹ
З
Мт 4.5
А,
Б. Срв.Лк 4.9
М
окрнъ црькъвьнꙑ
φιάλη τοῦ μεσιαύλου τῆς ἐκκλησίας
Съд за светена вода, използван при някои църковни служби
моⷧ҇ надъ водоѭ стааго просвѣщенѣ. глема въ окрнѣ црквьнѣмь
СЕ
6b 5
поставт въ санъ црькъвьнꙑ
χειροτονέω
Ръкоположа
въсхотѣ блаженꙑ сава поставт въ санъ цръкъвънꙑ. акꙑ добра съвръшена рьнца сѫшта
С
285.29
стратгъ црькъвьнꙑ
στρατηγὸς τοῦ ἱεροῦ
Началник на църковната стража
рее же с къ пршедъшмъ на нь архереомъ. ꙇ стратгомъ црквнꙑмъ ... ѣко на раꙁбонкъ л прдете съ орѫжемь
М
Лк 22.52
М
З
А
СК
Б
СЕ
С
Гр
τῆς ἐκκλησίας
τῶν ἐκκλησιῶν
ἐκκλησιαστικός
τοῦ ἱεροῦ
τοῦ ναοῦ
црьквьнъ
цръквьнъ
црькъвънъ
цръкъвънъ
црькъвнъ
црьковьнъ
црькꙿвьнъ
Нвб
цръквин
диал
ДА
църквен
диал
ВА
НТ
църковен, черковен
ОА
ВА
НГер
ЕтМл
БТР
АР
ДА
Срв
Черковна
МИ
Бм. в Р
Черковна махала
МИ
Черковна кория
МИ
ЙЗ,МИПан
Цръквенци
МИ
ЙЗах,Кюст