Старобългарски речник
ѹсънѫт
ѹсънѫт
-ѹсънѫ
-ѹсънеш
св
1. Заспя, отдам се на сън
ꙇ въѣдѫ ѣдѫштемъ же мъ. ѹсъпе. ꙇ сънде бѫрѣ вѣтръна въ еꙁеро. ꙇ сконьаваахѫ сѧ вълаахѫ сѧ
М
Лк 8.23
З
А
аꙁъ же ѹсънѫхъ ї съпахъ. въстахъ ѣко гъ ꙁастѫптъ мѩ
СП
3.6
въ мрѣ вькѹпѣ ѹсънѫ поѭ ѣкъ тꙑ гі едіного на ѹпьванье въселілъ мѩ есі
СП
4.9
Срв.
СЕ73а 23
не даждь во съмѩтене ногꙑ твоеѩ. н да вьꙁдрѣмлетъ хранѩї тѩ. се не вьꙁдрѣмлетъ н ѹсънетъ хранѩїлѣ
СП
120.4
ꙁною же въ прѣпладьн бꙑвъшѹ. въꙁлеже мѡус подъ камꙑкомъ велкомъ. ѹсъпъ повааше
С
275.18
сѫштѹ бо велкѹѹмѹ отъцѹ въ хꙑꙁнѣ. молтвѫ творꙙштѹ къ богꙋ. въꙁдрѣма сꙙ ѹсънѫ малꙑ
С
275.22
того родтел҄емъ сълѹ сꙙ ѹ тѣла прѣбꙑват ѹмъръшааго сна хъ. на гробѣ ѹснѫт плаѫштемъ
С
536.5
2.
Прен. Заспя вечен сън, умра
доколѣ въꙁнесетъ сѩ врагъ моі на мѩ. пріꙁърі ѹслъші мѩ гі бже моі. просвѣті оі моі еда когда ѹсънѫ во съмръті
СП
12.4
Срв.
СЕ74а 1
пакꙑ ѹслꙑшат гю бѹ нашемѹ. помловат раба твоего. ҇мⷬѧ. ѹсънѫвъшааго вь легъкꙑ поко
СЕ
58b 22
ѹслꙑша же крьстꙗнꙑ цѣсарь ѳеѡдѡс о н҄емъ ꙗко ѹже ѹсьпе. тѫжааше ꙁѣло
С
208.12
въ седмьдесꙙтъно девꙙто лѣто връстꙑ сего їѡанна. свꙙтꙑ отꙿць нашъ сава въ мрѣ ѹсьпе. мѣсꙙца дек҄ꙙмбра въ е҃
С
295.9
прѧхъ трьсть. да напшѫ свободѫ родѹ ловѣьскѹꙋмѹ. ѹснѫхъ на крьстѣ. копьмъ прободенъ бꙑхъ вь ребра. тебе рад ѹснѫвъшаꙿго въ ра
С
469.26
ѹсъпе раба бжꙗ ана
П9
3.
Прич. мин. деят.
a)
Като прил.
ѹсъпъ
a) κεκοιμημένος
Починал
многа же тѣлеса ѹсъпшїхъ стъхъ въсташꙙ съ хрьстомъ
С
485.28
b)
ѹсъпъше
м
мн
οἱ κεκοιμημένοι, οἱ κοιμηϑέντες
Тези, които са починали; тези, които са заспали вечен сън; покойниците
ѣко тꙑ ес жвотъ. ꙇ вьскрѣшене ѹсопъшмъ гі бже нашъ
СЕ
57а 22
пшꙙ солѹнꙗнемъ рее. не велѫ вам не вѣдѣт о ѹсъпьшїхъ да не скрьбте
С
488.10
мꙑ жв оставъше. не постгнемъ ѹсъпьшхъ
С
488.13— 14
мена ѹсъпъш(хъ н)кола рабъ бж
СН
прѣжде ѹсъпъ
προκεκοιμημένος
Който е починал по–рано
послѹша насъ молѧщхъ сѧ тебѣ. поко дшѧ рабъ твохъ. прѣжде ѹсопъшхъ
СЕ
64а 1—2
Срв.
СЕ64b 16
М
З
А
СК
СП
СЕ
К
С
П9
СН
Гр
ἀφυπνόω
ὑπνόω
κοιμάομαι
ἀποκαϑεύδω
ϑνῄσκω
ὑπνώσσω
ѹсьнѫт
ѹснѫт
Нвб
усна ’заспя’
диал
НГер
ДА