Старобългарски речник
ѹмѣт
ѹмѣт
-ѹмѣѭ
-ѹмѣш
несв
1. Умея, мога
аще ѹбо вꙑ лѫкавьн сѫште. ѹмѣете даанѣ блага даѣт ѧдомъ вашмъ. кольм пае отцъ вашъ же естъ ннбсехъ. дастъ благаа просѧщмъ его
М
Мт 7.11
З.
Срв.Лк 11.13
М
З
А
СК
ꙇ ютро дьнесь ꙁменъ. ръмънѹетъ бо сѧ дрѧселѹѩ нбо. лце ѹбо нбс ѹмѣете расѫждат. а ꙁнаменѣ врѣменемь не можете
М
Мт 16.3
З
ѵпокрт лце небѹ ꙁем ѹмѣате скѹшат. а врѣмене сего не скѹшаате
М
Лк 12.56
З
аще кꙿто алъкат не можетъ. да споетъ к҃ псⷧ҇амъ. ѕ҃. аще л не ѹмѣетъ. да дастъ цѧтѫ
СЕ
103b 23—24
ѹстрашаѭ сꙙ оного огн҄ѣ. а прѣтмааго вам не боѭ сꙙ. ꙗко клеврѣтъ м стъ ѹмѣтъ говѣт. небрѣгѫштїхъ о кѹмрѣхъ
С
88.8
то сѫд го не послѹшатꙿ. ꙗкоже бо гда рѹмнъ сꙑ лѹтъ сꙙ сѫд. не послѹшатъ отъвѣштаваѭштаꙿго же не ѹмѣтъ тако бесѣдоват
С
382.21
2. Зная, разбирам
въꙁврашть сѧ обрѣте ѩ пакꙑ съпѧштѧ. бѣашете бо мъ о тѧготьнѣ. ꙇ не ѹмѣхѫ ъто бѫ отъвѣштал емѹ
М
Мк 14.40
З
онъ же отъвръже сѧ глѧ. не ѹмѣѭ н съвѣмь то тꙑ глш. ꙇ ꙁде вонъ на прѣдъдворе. ꙇ кокотъ вьспѣтъ
М
Мк 14.68
З
двлѣахѫ сѧ юде глаголѭште. како сь кънгꙑ ѹмѣатъ. не ѹь сѧ
М
Йо 7.15
З
А
не ѹмѣт
σκέπτομαι
Не зная [какво да правя]; недоумявам
ѫтроба дьмѣꙿше сꙙ. младеншть ѫтрь двжааше сꙙ. марꙗ же ꙿто сътворт не ѹмѣаше
С
239.29—30
тъьно ѹмѣѩ хꙑтрьць
ἀντίτεχνος
Съперник по майсторство, по умение [вещина]
много же ѹбо вьнѣшьнꙑхъ вешт скѹшене на прѣдълежшт раꙁѹмъ польꙃеват намъ мошт мат. ꙗко вьнѣшьньі хьітрьц рьвьнѹѭтъ тъьно мъ ѹмѣѭштмъ хьітрьцемъ. въ потѣпѣ пьр съ ньім въꙁдвжѫште
ЗЛ
IIа 13
ѹмѣт кън҄гꙑ
οἶδα γράμματα
Грамотен съм
дадꙙтъ сꙙ рее кн҄гꙑ пеатьлѣнꙑѧ. мѫжѹ ѹмѣѭштѹ кн҄гꙑ
С
247.1
Изч
М
З
А
СК
СЕ
С
ЗЛ
Гр
οἶδα
γιγνώσκω
ꙋмѣт
Нвб
умея
ОА
ВА
Дюв
НГер
ЕтМл
БТР
АР
ДА