Старобългарски речник
съврьшт
съврьшт
-съврьшѫ
-съврьшш
св
1. Свърша, завърша, извърша нещо докрай
ꙇ бꙑстъ егда съвръш съ. ꙁаповѣдаѩ обѣма на десѧте ѹенкома свома
М
Мт 11.1А
гла мъ съ. мое брашъно естъ да творѭ волѭ посълавъшааго мѧ. ꙇ съвръшѫ дѣла его
М
Йо 4.34
З
А
ѹбо добро дѣло блажено ꙁбъра. нъ аще съвръшш. добраа бо дѣѣнѣ трѹдомь сънскаѭтъ сѧ. ꙇ болѣꙁнѭ справлѣѭтꙿ сѧ
СЕ
87а 3
да хѹдꙑѧ сеѧ нашеѧ жꙁн въ поко съврьшвъше. конецъ бе страха полꙋт
С
67.30
въ подвꙁан мѫеньстѣѣмъ съконьашꙙ сꙙ. теен съвръшвъше добрѣ
С
256.17—18
дѣломъ псменьно слово съврьшаѧ
С
530.26
Образно.
оставвъ рьгѹбꙑльство ї вьсе їмѣні бꙑстъ рьнорꙁьць ї въ томь сьврьш жꙁнь своѭ
МН
Изпълня [поръчение, желание].
аꙁъ прославхъ тѧ на ꙁем. дѣло съвръшхъ. еже далъ ес мьнѣ да сътворѭ
М
Йо 17.4
З
А
СК
ꙇ подажд намъ съ любовьѭ слѹжт. самѣмъ себѣ. ꙇ съвръшт ꙁаконъ ха твоего
СЕ
11а 18
ꙇ есо раді ѭ творітъ хъ. ѣко дрѹгаѣ вьса ꙁаконꙿнаѣ съвръші
К
6а 33
мꙑ къ дномѹ богѹ прблжамъ сꙙ. раб їс хса стааго дха. съврьшт ꙁвол҄ен теен страстемь
С
75.8
пон҄еже вьсе ꙁаконьно съвръші. гда бо кръштааше сꙙ глаголааше
С
416.17
Приготвя докрай, довърша.
сца же бо ѹ насъ ... трепеꙁа. днъ хлѣбъ сѣѭшт на себѣ. не гоже жрънв съмлѣшꙙ. рѫцѣ ѹмѣсста огн҄ь съвръш. нъ гоже дѣвца беꙁдрала бе сѣмене просвѣт. кръстъ съꙁор. отьць съвръш. ві кошъ апостолъ объмашꙙ
С
395.30—396.1
2. Направя, сътворя, създам
ꙁане ѣже тꙑ съвръші оні раꙁдрѹшішѩ
СП
10.3
колъ мъного множьство благості твоеѩ гі. ѭже ... съвръшілъ есі ѹпъваѭштѩѩ на тѩ. прѣдъ снꙑ лвскꙑ
СП
30.20
твоі естъ дьнь і твоѣ естъ ношть. тꙑ съвръші ꙁорѩ і слъньце
СП
73.16
влко гі бже нашъ ... съвръш. ѣко да тѣло слѹжтъ мꙑсльнѣ дш
СЕ
7b 4
Наглася, стъкмя.
нѣсте л ьл нколже. ѣко ꙁ ѹстъ младьнеь съсѫштхъ съвръшлъ ес хвалѫ
М
Мт 21.16
ЗI,
СК, ЗП. Срв. СП 8.3
К1а
22
С331.6
С335.29
С336.12
С403.10
ꙁ ѹстъ младенштъ съсѫштхъ съвръшлъ с пѣснь
С
325.4
Срв.
С326.3
Направя, изградя.
сътвор мѹ клѣть дъвопомосттѫ. вьсѣъскꙑ съвръшвъ ѭ. прде къ блаженꙋмѹ
С
204.19
ѹправ на вꙑсотѫ. въꙁводꙙ въгодьнка свого енѡха. съвръш же к҄вотъ съхран прѣподобьнааго ноꙗ
С
232.11
Доизработя, направя докрай.
сь лвкъ наѧтъ ꙁъдат. не може съвръшт
М
Лк 14.30
З
3. Подкрепя, укрепя, утвърдя
дьждъ воленъ отълѫші бже достоѣнью твоемѹ. ї ꙁнеможе тꙑ же ѭ съвръші
СП
67.10
съвръшілъ есі стопꙑ моѩ во стьѕѣхъ моіхъ
СП
16.5
Усъвършенствам.
ое га нашего сха. блв раба твоего сего ... въ вонѭ кадлънѫѭ. съвръш емѹ жвотъ. въ прѣподобе правъдѫ
СЕ
95а 20
съвръш мꙙ о твомъ мен. првед мꙙ къ твомѹ отьцѹ
С
103.21
Запазя, опазя.
ї съвръші іже насаді десніца твоѣ
СП
79.16
Срв.
СЕ100а 2
съврьшт
сѧ
М
З
А
СК
Б
ЗП
Е
СП
СЕ
К
С
МН
Гр
τελειόω
τελέω
πληρόω
καταρτίζω
κατασκευάζω
ἀπαρτίζω
ἀπαρτάω
ἀναπληρόω
ἐπιτελέω
τελεσφορέω
ἐκτελέω
ἐξεργάζομαι
съвръшт
съвръшіт
съврьшіт
сьврьшт
Нвб
свърша
ОА
ВА
АК
Дюв
НГер
ЕтМл
БТР
АР
ДА