Старобългарски речник
сѹтьнъ
сѹтьнъ
-ꙑ
прил
1. Суетен, празен, нищожен, безполезен, безсмислен
гь съвѣстъ помꙑшленіѣ ла. ѣко сѫтъ сѹетьна
СП
93.11
хвалмъ тѧ гі ꙇꙁбавльшааго ... раба твоего сего. ѡтъ сѹетънааго жтѣ сего мра
СЕ
81а 20
отъметаеш бо сѧ ... вꙿсѣхъ пеале мръскꙑхъ. ꙇмѣнѣ. тьщѧѩ сѹетънꙑѩ сласт же славꙑ
СЕ
90а 3
аште бꙑ вѣдѣлъ кнꙙꙁъ слѫ распꙙтааго. то оставлъ бꙑ кѹмръскѫѭ сѹтънѫѭ льсть
С
176.3
се же трѣбѹтъ отъ насъ да вѣмъ мꙙ господа нашего вьс сꙑнове ловѣьст. а не сѹтънꙑм дѣлꙑ льстьм прѣлштамъ сꙙ
С
262.26
ꙗко вь сѹтънꙑхъ мохъ схъ посрамънꙑхъ сѣднахъ. акꙑ дѣтштъ отъ дьꙗвола ꙁапꙙтъ въ послѣдьн҄ѫѭ погꙑбѣль сьндохъ
С
524.29
Напразен, безрезултатен.
надеждѫ мамъ къ богѹ свомꙋ їсу [!] хръстѹ. ꙗко моштенъ стъ отъ мѫкъ твохъ сѹтънꙑхъ ꙁбавт мене
С
153.14
Безуспешен, който не достига желаната цел.
даждъ намъ помощъ отъ пеалі. іде сѹетьно снⷫ҇ье лско
СП
107.13
2. Лъжлив, неистинен, неверен
не сѣдъ съ сонъмомъ сѹетъномъ. съ ꙁаконопрѣстѫпънꙑмі не вънідѫ
СП
25.4
ꙇ къ владꙑкамъ пръвꙑ глѧ. слѹхъ бо сѹетьнъ сѧтъ. не прімеші ъто сѧ глѧ слѹхъ сѹетьнъ сѫштъ. ꙇ сѹетънъ і бесъвѣдѣтель
К
1b 30, 33
поꙿто санъ сво родъ оставвъ. къ сѹтьнѣ крьстꙗньстѣ вѣрѣ прстѫп
С
101.9
алеѯандръ глагола рѣхъ т ꙗко не жьрѫ богомъ твомъ. сѹтномъ глѹхомъ слѣпомъ
С
163.14
Мним,привиден.
рекошꙙ свꙙт къ беꙁаконънѹѹмѹ кнꙙꙁѹ. вждъ ьст вашꙙ. кде крѣпость хъ сѹтънаꙗ. да въꙁмогошꙙ помошт себѣ
С
180.20
3. Престъпен, грешен
ѣко нѣстъ въ ѹстѣхъ хъ стнꙑ. срдце іхъ сѹетъно естъ. гробъ отвръстъ грътані хъ
СП
5.10
се бо нꙑнꙗ отъ сѹтънꙑхъ кнꙙꙁъ. рабъ бжї сѫдъ прмьтъ
С
102.30—103.1
4. Нахален, безсрамен, дързък
ꙁатворта вь темнц съ вьсѣкоѭ скръбьѭ. вергꙑ наложта на вꙑѭ мѹ. доньдеже обрашть сꙙ ѹморѫ . по сѹтьнѣѣмъ го прореен
С
195.24
5.
Като същ.
сѹтьна[ꙗ]
ср
мн
a) ματαιότης, [τὰ] κενά [вар. [τὰ] μάταια]
Празни, безсмислени, безсъдържателни неща
снве лі доколѣ тѩжькосрді. вьскѫѭ любте сѹетьнаа ї іщете лъжѩ
СП
4.3
Срв.
СЕ73а 9
въ істнѫ ѹбо ꙁѣло въ істінѫ людье поѹішѧ сѧ тъштетънꙑмъ. ꙇ сѹетънꙑмъ
К
12b 19
b) [τὰ] μάταια
Лъжи
сѹетъна гла (!) къжьдо къ іскрьнюмѹ своемѹ
СП
11.3
c) ματαιότητες
Преходни неща
ї нѫждаахѫ сѩ скѫщеі дшѩ моеѩ. ї скѫщеі ꙁъла мнѣ. глаахѫ сѹетьнаа льстемъ въсъ денъ поѹаахѫ сѩ
СП
37.13
СП
СЕ
К
С
Гр
μάταιος
[τῆς] ματαιότητος
κενός
ἄκαιρος
ματαιότης
сѹетънъ
сѹетьнъ
сѹтънъ
сѹтнъ
Нвб
суетен
ОА
ВА
БТР
АР