Старобългарски речник
славьнъ
славьнъ
-ꙑ
прил
1. Славен, прочут, известен, знаменит
гі бже вꙿседръжтелю ... ꙇꙁволе стꙑѩ славънꙑѩ аплꙑ своѩ. петра ꙇ павъла. ꙇ флпа. ꙇ варътоломѣа. братрꙑ бꙑт. не ѫꙁоѭ родьства. нъ вѣроѭ. ꙇ любовѭ. дховъноѭ ... блгв ꙇ раба твоѣ сѣ
СЕ
10b 6
гі схе бже нашъ ... прꙁьр на раба твоего сего. ставъшааго повелѣнемь. посрѣдѣ славънааго събора. въ стѣ цркв твое
СЕ
40b 10—11
блгнъ грѧдѧі бъ оть ба. прѣвѣънꙑ цръ славънꙑ. оѹбожавꙑ въ своіхъ неѹбожъно насъ раді. да нꙑ обогатітъ
К
1а 40
прведошꙙ же ... еодѡра непобѣдмааго. славънꙑна (погр. вм. славъна, Север., с. 60, бел. под линия) проспаера. дрѹгааго скопꙿца подражаѧ кондаьскꙑѧ
С
60.18
то славьнѣшꙙ ꙗвьꙗше. трьпѣн мѫенкꙿ
С
92.26—27
кꙑ отъвѣтъ бѫдетъ вамъ. въ славънꙑ велкꙑ дьнь пршьствꙗ спса нашего їс хса
С
107.22
въпрашаѭтъ беꙁѹмьл҄. кто м стъ. акꙑ ніколже вдѣвъше благодѣтелꙗ. славъна боголѣпьнꙑм ѹдесꙑ
С
322.28—29
ꙗꙁвенъ бꙑстъ. опл҄ьвавань. беьстꙗ прѧ. самъ прѣбꙑваатъ ъстьнъ славьнъ. съгрѣшаѭштхъ. же нѣкто рее мъ саꙗ
С
436.21
конььнѣе же веденъ бꙑвааше на крьстъ. на сьмрьть. славьнъ цѣсарь. пргвожденъ бꙑстъ на дрѣвѣ
С
481.28
номь ꙙꙁьіцѣ красьнь то вь дрѹ(...) ... вь номь славьнь то вь дрѹꙁѣмь
МЛ
В 5
Достоен за слава, за прославяне.
гда бѣ небогъмъ радоват сꙙ. гда бѣ веселт сꙙ. дьнь славьнъ творт. ꙗко мрьтв въскръсошꙙ
С
386.16
2. Богат, разкошен
нъ есо ꙁдете вдѣтъ. лка л мѧкъкам рꙁам одѣна. се же въ одежд славьнѣ ꙇ пшт сѫште. вь цсрхъ сѫтъ
М
Лк 7.25
З
3. Благороден, знатен, достопочтен
ꙇꙁвол сѧ мьнѣ хождъшю с пръва по вьсѣхъ. въ істнѫ по рѧдѫ псат тебѣ. славънꙑ теофле
М
Лк 1.3
З
А
еднъ же отъ н҄хъ блага рода отъ дѣдъ славенъ же племенемъ. васо менемь ... дрѹжнѣ сво рее. станѣте добл҄е ѡ братꙗ мѫжьскꙑ ꙁа ха
С
62.25—26
не вѣсте л господ мо ꙗко аꙁъ на наше ꙁем. славенъ сꙑ племенемь
С
63.8
попꙑтавъ ꙗже о палатнѣ. обрѣтъ го ... многꙑ слѹгѹѭштꙙѧ мѫшта. женѫ славꙿна рода ... раꙁмꙑслвъ о свомъ невѣрьствѣ наꙙ плакат
С
563.26
4.
Като същ.
a)
славьно
ср
ед
a) τὸ παράδοξον
Нещо особено [изключително]; особеност; изключение
славно стъ. не по дꙿномѹ раꙁдѣл҄ен бꙑвꙿше прмьѭштмъ. нъ раꙁмѣшен бꙑвъше въкѹпѣ лкѹѭтъ
С
94.25
b)
славьнаꙗ
ср
мн
τὰ ἔνδοξα
Славни, достойни за прослава дела
се емѹ глѭштѹ. стꙑдѣахѫ сѧ вьс протвлѣѭште сѧ емѹ. вьс люде радоваахо (!) сѧ. о вьсѣхъ славънꙑхъ. бꙑваѭштхъ отъ него
М
Лк 13.17
З
А
СК
М
З
А
СК
СЕ
К
С
МЛ
Гр
πανεύφημος
ἔνδοξος
τῆς δόξης
περιφανής
λαμπρός
περιβόητος
ἀοίδιμος
κράτιστος
εὐγενής
ἐπίδοξος
πάνδημος
κλέος
славънъ
славьнь
славенъ
Нвб
славен
ОА
ВА
АК
НТ
Дюв
НГер
ЕтМл
БТР
АР
ДА