Старобългарски речник
робъ
робъ
-а
м
1. Роб; безправен човек, който е собственост на господаря си; пленник
бо бож псан глетъ. нѣстъ рабъ н свободь. нѣстъ богатъ ніштъ. н варваръ ... вьс бо о господ дно смъ
С
101.26
вовода рее робъ л с л свободь
С
147.10
въ ꙗмѫ мꙙ въвръгосте. се на колеснц ꙁлатомь покованѣ сѣждѫ. акꙑ роба продасте. се црь смъ
С
368.13
рабꙑ свободꙑ. на всѣхъ обьштъ даръ ꙁлꙗ. въꙁдадмъ благодѣтел҄ев ꙁа бꙑвъшѫѭ на насъ млость
С
493.9
дна же трепеꙁа богатѹ ѹбогѹмѹ. рабѹ свободѣ
С
491.23
Образно.
амнь амнь глѭ вамъ. ѣко вьсѣкъ творѧ. грѣхъ рабъ естъ грѣхѹ
М
Йо 8.34
З
А
ѡ ѹдо како беꙁаконꙿнкъ вꙙжетъ свободънꙑѧ. како робъ грѣхѹ робꙑ твортъ
С
57.26
2. Слуга, наемен работник
лвкъ отъходѧ прꙁъва своѩ рабꙑ. ꙇ прѣдастъ мъ мѣне свое
М
Мт 25.14
З,
А, СК. Срв.Мк 13.34
М,
З;С 369.16
егда же прблж сѧ врѣмѧ плодомъ. посъла рабꙑ своѩ. къ дѣлателемъ. прѩт плодꙑ его
М
Мт 21.34
ЗI
А
СК
Б
посъла ꙁнаменѣ ї юдеса посрѣдѣ тебе ег҄упте. на фаоса (!) ї на вьсѩ рабꙑ его
СП
134.9
съ блаженꙑмь гласомь га слꙑшат ... благꙑ рабе ꙇ вѣрне. въ малѣ бꙑстъ вѣренъ. надъ мноꙁѣмꙇ тѧ поставлѫ
К
3а 19
тꙑ пртьꙙ подобшꙙ вѣрьнааго роба нераꙁѹмьнааго. господьн҄е растрошвъшааго
С
370.10
сокаѧ стѣшꙙ васъ сѫтъ. же сѫтъ раб ловѣьст. ꙗко въ дворѣхъ ꙁакалаѭтъ стѣ на сьнѣден ловѣкомъ. а не бѣсомъ
С
116.3
Образно.
омраене ѹмомъ. ꙁм обьветьшавьшіꙗ. рабе дьбр огн҄ьнꙑѧ. ште л сꙙ отъмештеш не хотꙙ слꙑшат. ꙗко слоѭ божѭ ꙁвѣр ꙁмьрѣшꙙ
С
231.13
рабъ стъ огн҄ь вашъ ловѣкомъ. бол҄ьшмъ сътворвъшмъ
С
262.7
Слуга на Бога; човек, който изцяло се намира във властта на Бога.
помілѹі мѩ гі ѣко къ тебѣ въꙁовѫ вьсь день. въꙁвеселі дшѫ раба твоего. ѣко къ тебѣ гі въꙁѩхъ дшѫ моѭ
СП
85.4
ѡтъ таінꙑіхъ моіхъ оісті мѩ. отъ тѹждѹхъ (!) поштѩді раба своего
СП
18.14
благо сътворлъ ес съ рабомь твомъ гі. по словесі твоемѹ
СП
118.65
тѣмьже аꙁъ ѹмаленꙑ. недостонꙑ рабъ. съ страхомь трепетомь. вельм вьпѭ глѭ
СЕ
3b 15
тѧ молмъ гі. ра нꙑнѣ прблжт сѧ. рабѣ твоемь семь. поклоньшмь сѧ подъ мѧ твое
СЕ
35а 9
гі бже нашъ. прм ѹмаленѫѭ нашѭ слѹжъбѫ. ѣко раб недостон сѫще. еже т бѣхомъ длъжън сътворт. сътворхомъ
СС
IIa 3
вь себѣ же бꙑвъ прѣклонвъ колѣнѣ благодарьстві бога. творꙙштааго промꙑслꙑ многꙑ. о рабѣхъ свохъ
С
194.4
господ да отвръꙁѫтъ сꙙ небеса. да прмѫтъ дѹшѫ раба твого
С
254. 17
г помоꙁ твоемѹ робѹ геѡргіꙋ рьньцю сѵнкелꙋ блъгарьс(комꙋ)
П3
(г по)млѹ. раба своего. оа(на) преꙁвтера
Т
рабъ бога вꙑшьнꙗго
δοῦλος [τοῦ ϑεοῦ] τοῦ ὑψίστου
Последовател на християнското учение; този, който вярва в Бога; християнин
рабе бога вꙑшън҄ѣго. пастѹше словесънъхъ овецъ. како нꙑ остав днꙑ. въпалъ с въ рѫцѣ томтел҄
С
225.7—8
помлѹ мꙙ рабе бога вꙑшьнꙗго. даждъ м дрѹго благословьн ꙗко много погѹбхъ
С
120.18—19
рабъ господьн҄ь
ὁ δοῦλος τοῦ ϑεοῦ, [ὁ] δοῦλος [τοῦ] κυρίου
Последовател на християнското учение; този, който вярва в Бога; християнин
рѣхъ т ꙗко крьстꙗнъ смъ. аꙁъ вьс с. ѧже вдш братѭ моѭ. прлѹаꙗ же не мамъ нъ раб гн смъ
С
100.9
шъдъ ѹбо въ к҄есарѭ. скаꙿше раба господьнꙗ артемона
С
225.5
робъ [рабъ] божь
[ὁ] δοῦλος τοῦ ϑεοῦ
Последовател на християнското учение; този, който вярва в Бога; християнин [монах, черноризец, духовник]
прѣстаа брце помлѹ. ꙇ сп раба бжѣ сего. нꙑнѣ прсно вь вѣкꙑ
СЕ
36b 14
ѡ рабѹ бжью сею ... ꙇ о хвѣ съвъкѹплень ею. гю по
СЕ
9b 2
пьсе въсхꙑштьне. не маш бо мене прѣльстт. раба бжꙗ
С
102.11
рее анꙋпатъ къ бжмъ рабомъ. да повѣдатъ къждо васъ сво мꙙ. санъ отъьство
С
99.7
слꙑшавъ бож рабъ. ѹмлвъ сꙙ отъ благодѣт нападе на вꙑѭ го. облобꙑꙁаѧ глаголааше
С
526.11
прꙁъвавъ бж рабъ акѡвъ. прѣподобьнааго еппа. мол го попешт сꙙ о пештерѣ. рекꙿше о гробѣ
С
531.26
дъшт нѣкого сьвѣтнка. отъ неста бѣса мѫма. вьпꙗше стааго прꙁꙑваѭшт. прведꙿше же ѭ къ бжю рабѹ родтел҄е ѧ. молꙗахѫ го помловат ѭ
С
518.6
робъ [рабъ] хрьстовъ [хрьстосовъ]
[ὁ] δοῦλος [τοῦ] Χριστοῦ
Последовател на християнското учение; този, който вярва в Бога; християнин
ѣко тѹждѧ грѣхꙑ вьꙁемⷧетъ. нѣстъ лѣпо да менѹетъ сѧ хвъ рабъ
СЕ
104а 8
скѹсьн же доб хсов раб. съ ѹпꙿванмъ въ градѣ прѣбꙑваахѫ въ мноꙁѣ радост. ождаѭште. да некъл нѣкъгда т съподобꙙтъ сꙙ прославт ба
С
98.10
мѫенкъ рее. не жърѫ рѣхъ т ѹбо ꙗко хсовъ робъ смъ
С
106.5
повелѣ првест рабꙑ хсовꙑ на сѫдште
С
99.5
М
З
А
СК
ЗП
У
Е
СП
СС
СЕ
К
С
Г
БН
КН
Л
П3
П5
СН
Т
Гр
δοῦλος
παῖς
οἰκήτης
ϑεράπων
ἄνϑρωπος
ἱκέτης
υἱός
рабъ
рабь
рап
рѡбь
Нвб
роб
ОА
АК
НТ
Дюв
НГер
ЕтМл
БТР
АР
ДА
Робино
МИ
Робово
МИ
СНМБ
Робавци
МИ
АП,ПСС
Робавото
МИ
ИД,МНЛом
Робин дол
МИ
Робавене
МИ
Робови ниве
МИ
ЙЗ,МИПан
Робовец
МИ
ЙЗ,МИПир
Роб
ЛИ
Робо
ЛИ
Робов
ФИ
Робовски
ФИ
Робски
ФИ
Робе
ЛИ
Робев
ФИ
СтИл,РЛФИ
Срв
раб
остар
поет
ОА
ЕтМл
БТР
АР