Старобългарски речник
прходт
прходт
-прхождѫ
-прходш
несв
1. Идвам някъде, на някое място; дохождам
се третее лѣто прхождѫ штѧ плода на смоковьнц се
М
Лк 13.7
З
дѫтъ на весел. съ ѹсръдмъ на пръ прходꙙтъ
С
267.8
отъ небесе на ꙁемьѭ. отъ ꙁемьѧ подъ ꙁемьѭ богъ прходтъ
С
449.6
Приближавам се, идвам наблизо.
отъвѣща емѹ недѫжънꙑ е г ка не мамъ. да егда въꙁмѫттъ сѧ вода. въвръжетъ мѧ въ кѫпѣль. еда же прхождѫ аꙁъ. ꙇнъ прѣжде мене вълаꙁтъ
М
Йо 5.7
З
А
прхождаахѫ архере скѹшаѭште го
С
476.28—29
прходтъ на прсѣштень го. нѣц с нмъ отъ вонъ
С
552.2
Пристигам някъде.
въ оноⷡ҇. прходщю ісѹ въ странѫ гадарньскѫ. сърѣте і мѫжъ еднъ
СК
Лк 8.26
Отивам някъде.
отътолѣ мльат наꙙ въ хꙑꙁнѣ. н въ црькъве прходꙙ. н къ комѹже съпроста глагол҄ꙙ
С
288.7
За мнозина — стичаме се, прииждаме.
на толцѣ же жт го славьно бꙑстъ. ꙗкоже по дьвѣма десꙙтьма трьма десꙙтьмь рьнꙿцемъ к н҄емѹ прходт
С
519.9
2. Посещавам, спохождам някого
съ ... гла мъ не дѣте дѣт прходт къ мьнѣ. ꙇ не бранте мъ
М
Мк 10.14
З.
Срв.Лк 18.16
М
З
вь днехъ же тѣхъ наꙙшꙙ страннї прходт къ обтѣл го
С
548.24
по вьсꙙ дьн ꙗкоже решт прхождаахѫ мноꙁ к немѹ
С
548.27
прхождаахѫ отъвьсѫдѹ къ н҄емѹ по вьсꙙ дьн
С
205.27—28
прхождаахѫ же женꙑ къ немѹ мѫштꙙ танꙑѧ врѣдꙑ
С
556.30
Образно.
горе вьсемѹ мрѹ отъ сканъдѣлъ. неволѣ бо сѫтъ прт сканьдаломъ. обае горе лкѹ томѹ мьже сканьдаль прходтъ
М
Мт 18.7
З
тꙑ с богъ крьстꙗнескъ. прходвꙑ къ стꙑмъ въгодвъшмъ тебѣ
С
159.11—12
3.
Прич. сег. деят. като прил.
прходѧ
a) ἐπιδημῶν
Който идва, прихожда [образно]
въ нѣхъ таковьіхъ дѣлѣхъ. сходште въ рет спадѭтъ. (т)ае прхо(дꙙ)ште() брат( мн)ого невѣр(ь)ство съб(ьів)аетъ сꙙ б(ьі)ват () т(ꙙ)гост(ь) въ (п)окоꙗ мѣсто
ЗЛ
IIа 22—IIб 1
b) Който търси спасение
де въ малꙑ сꙑнъ. же бѣ тъгда въ манастꙑр. на прбѣгань съꙁъданъ прходꙙшт брат срацнъ рад
С
553.28
4.
Прич. сег. деят. като същ.
прходѧ
м
ед
прходѧще
м
мн
a) ὁ προσιών, οἱ ἐρχόμενοι, οἱ προσερχόμενοι
Този, който идва [тези, които идват], идващият [идващите]
да стъ бѫдетꙿ гнѣва въ молтвѣ прходꙙ
С
407.4
благодать же бжьꙗ вьсꙙ цѣлꙗаше рѫкама го. расмотр же стꙑ потрѣбьнѹ бꙑт. настѫпат на вьсꙙ прходꙙштꙙѧ к немѹ. свохъ рад страст
С
556.8
кононъ же мьнѣвъ ꙗко кꙿто сѫтъ отъ просꙙштїхъ. л отъ болї по обꙑаю прходꙙштїхъ. отврьꙁе мъ двьр
С
38.10
пꙗхѫ прходꙙшт к немꙋ
С
550.8
нъ акꙑ богатъ сꙑ млостьм. прходꙙштхъ покаан строѧ
С
394.4—5
b) οἱ ἐρχόμενοι
Пристигащите
б(ѣ)ѣахѫ бо прходѧшт. ꙇ оходѧште мъноѕ. ꙇ не бѣ мъ кол понѣ ѣст
М
Мк 6.31
З
c) οἱ προσερχόμενοι, οἱ ἀντιδιατιϑέμενοι, οἱ προσιόντες
Тези, които се приобщават; приобщаващите се
тацѣмъ врагъ. стъ дръꙁъ. тъ не простъ жрътвъ кръвавъ не бе съблаꙁна хоштетъ да сꙙ поꙁнатъ отъ прходꙙштїхъ къ н҄емѹ
С
28.16
въ кротост ѹꙙ прходꙙштꙙѧ къ правѣ вѣрѣ. ꙁаповѣдаѧ сьвѣдѣтельствѹѧ о вьсѣхъ
С
207.22—23
лѣпо же стъ комѹждо прходꙙштїхъ. къ ъстънѹѹмѹ крьштеню. глаголат блаженааго давꙑда словеса
С
355.17—18
съ прва (!) же прходштмъ на жте многѫ же подаѭште пеаль
ЗЛ
IIб 7—8
5.
Прич. мин. деят. като същ.
прходвꙑ
м
ед
ὁ ἐλϑών
Този, който е дошъл; дошлият
еда бѫдетъ сълъгалъ прходвꙑ. пото м гнѣвт ѧꙁꙑкъ старцѹ
С
239.25
6. Достигам до някъде, идвам [образно]
прходтъ бо намъ слово. къ десꙙтѹѹмѹ асѹ дьн
С
437.7—8
7. Излизам наяве, показвам се
вьсѣкъ бо дѣлаѩ ꙁъла. ненавдтъ свѣта. ꙇ не прходтъ къ свѣтѹ. да не о(бл)ѧтъ сѧ дѣла его. ѣко ꙁъла сѫтъ
М
Йо 3.20
З
А
За Светия Дух — снизхождам, спускам се.
дꙿнесь бо. благодѣть стааго дха. прходѧщ освѧⷳ҇етъ дѹновенемь водꙑ. дꙿнесь. нбо просвѣщаемо. посълаетъ на ꙁемⷧѭ росѫ
СЕ
16а 17
8.
Прен. Произлизам, произхождам
еда тꙑ отъ гал[л(е)]леѩ ес. ꙇспꙑта вждь ѣко отъ галлѣѩ пркъ не прходтъ
М
Йо 7.52А
9.
Прен. Дарявам, давам
томѹ же блажень благааго дастъ сꙙ. мꙿже благаꙗ прходꙙтъ
С
544.19
ꙁ ѹтра прходт, рано прходт
ὀρϑρίζω
Подранявам, отивам рано
бѣ же въ дьне ѹѧ въ цркве. а ноштѭ въдварѣаше сѧ сходѧ въ горѣ нарцаемѣ елеонъ. вьс люде ꙁ ѹтра прхождаахѫ къ немѹ въ црквъ послѹшатъ его
М
Лк 21.38
З
егда ѹбіваⷶше ѩ. тогда въꙁіскаахѫ его. і обраштахѫ сѩ і рано пріхождахѫ къ бѹ
СП
77.34
М
З
А
СК
СП
СЕ
К
С
Р
ЗЛ
Гр
ἔρχομαι
προσέρχομαι
διέρχομαι
ἐγείρομαι
διατρέχω
φϑάνω
παραγίγνομαι
προσίημι
περιήκω
προσέχω
πρόσειμ[ἰέναι]
ἐνδημέω
προέρχομαι
καταλαμβάνομαι
ἐξέρχομαι
пріходт
Нвб
приходя
остар
диал
ВА
АК
НТ
прихождам
ОА
НТ
ЕтМл
БТР
АР
прихаждам
диал
ДА