Старобългарски речник
поклонт сѧ
поклонт сѧ
-поклонѭ сѧ
-поклонш сѧ
св
1. Наведа се, наклоня се
нѣсмъ достонъ поклонь сѧ раꙁдрѣшт. ремене рѣвемъ его
М
Мк 1.7
З
А
СК
Б
ꙇсъ же нꙁъ поклонь сѧ пръстомь псааше на ꙁем
М
Йо 8.6
З.Срв.
Йо 8.8
М
З
2. Направя поклон, поклоня се
патрархъ ... поклонтъ сѧ колѣнома поклѧкъ. прѣдъ стмъ крст(о)мъ
Е
31а 2
поⷫ҇ вьꙁложь ѹрарь ... поклоньша сѧ ... молтъ сѧ бѹ
СЕ
38b 7
3. Поклоня се като израз на богопочитание, на религиозен култ
поклонѩтъ сѩ емѹ цѣрі ꙁемльстії
СП
71.11
прідѣте поклонімъ сѩ і пріпадѣмъ емѹ
СП
94.6
поклон҄ѭ сꙙ кѹмремъ
С
7.9
богомъ вашмъ не слѹгѹмъ. капштѹ ꙁлатѹ не поклонмъ сꙙ
С
129.22—23
поклонт сꙙ огню
С
256.30
поклон сѧ рабъ неклю(мъ) сумеон първое въ църкв
БН
4. Изразя почит с поклон
сѫште же въ кораб пршедъше поклоншѧ сѧ емѹ
М
Мт 14.33
З
А
СК
ѹꙁьрѣвъ же са ꙁ далее. тее поклон сѧ емѹ
М
Мк 5.6
З
отъц наш въ горѣ се поклоншѧ сѧ
М
Йо 4.20
З
да поклонѧтъ сѧ емѹ въс ангел бж
Е
6б 10
поклонмъ сѩ на мѣстѣ. їдеже стоѣсте ноѕѣ его
СП
131.7
поклонѭ сѩ къ цркві свтѣї твоеї
СП
137.2
поклонвъша сꙙ аб ꙁдоста
С
198.22—23
желааше ѹбо поклонт сꙙ мѹ
С
298.10
Образно.
въсѣ ꙁемлѣ да поклоніті сѩ і поетъ тебѣ
СП
65.4
5. Покоря се, подчиня се
прꙁьр на раба твоего сего ... поклоньша сѧ подъ стѫѭ деснцѭ твоѭ
СЕ
41а 20—21
ра нꙑнѣ прблжт сѧ. рабѣ твоемь семь. поклоньшмь сѧ подъ мѧ твое
СЕ
35а 9—10
6.
църк
Начин за покаяние, изразен в свеждане на главата и свиване на тялото в кръста
аще кꙿто въ цркве съпѧ ... да поклонтъ сѧ на день р҃
СЕ
105а 8—9
7. Ида на поклонение
бѣахѫ же елⷧ҇н едн отъ въшедъшхъ. да поклонѧтъ сѧ въ праꙁдьнкъ
М
Йо 12.20
З
А
поклонт сѧ на колѣнѹ
γονυπετέω, κλίνω τὰ γόνατα, τίϑημι τὰ γόνατα
Коленича
поклоньше сѧ на колѣнѹ прѣдъ нмь. рѫгаахѫ сѧ емѹ
М
Мт 27.79
З
А
СК
прде еднъ ꙇ поклонь сѧ емѹ на колѣнѹ въпрашааше
М
Мк 10.17
З
поⷫ҇ поклонꙿ сѧ на колѣнѹ. творⷮ҇ моⷧ҇
СЕ
61b 3
М
З
А
СК
Б
Е
СП
СЕ
К
С
БН
Гр
κύπτω
κατακύπτω
προσκυνέω
μετάνοιαν βάλλω
κάμπτω
συντάσσομαι
συμπροσκυνέω
προσκυνεῖν δύναμαι
поклант сѧ
поклоніт сѧ
Вж. при
поклонт
Нвб