Старобългарски речник
погѹбт
погѹбт
-погѹблѭ
-погѹбш
св
1. Погубя, убия, лиша от живот някого
фарсѣ же шедъше съвѣтъ сътворшѧ на нь. како погѹбѧтъ
М
Мт 12.14
З.
Срв. С398.13—14
С401.18
С402.12
архере же старьц наѹстшѧ народꙑ. да спросѧтъ вараввѫ. ꙇса же погѹбѧтъ
М
Мт 27.20
З
А
СК
прде потопъ погѹб вьсѧ
М
Лк 17.27
З
хощетъ бо родъ скаті отроѩте. да погѹбітъ е
А
Мт 2.13
СК
Б
погѹбші вьсѩ глѭщѩѩщѩѩ (!) ... лъжѫ
СП
5.7
аще кꙿто отровенѣ рад погѹбⷮ҇ ка. ж҃ лⷮ҇ѣ да҇ каетъⷭ҇
СЕ
102b 16
помꙑшл҄ѣше кꙑѧ нꙑ мѫкꙑ лютѣшꙙ ꙁъобрѣст. да вь тѣхъ го погѹбтъ
С
50.24
не мамъ тебе поштꙙдѣт. нъ нѣкацѣм мѫкам горькоѭ сьмрьтѭ погѹбьѭ тꙙ
С
104.23
В християнството — предам на вечни мъки, причиня духовна и физическа смърт.
снъ бо скꙑ нѣстъ пршьлъ. дшь скъ погѹбтъ. нъ спстъ
З
Лк 9.55
не погѹбі съ неъстівъмі дшѩ моеѩ
СП
25.9
не погѹб ꙁьлѣ дѹшꙙ своѧ
С
265.25—26
2. Погубя, унищожа нещо
десніца твоѣ обрѩштетъ въсѩ ненавідѩштѩѩ тебе ... плодъ іхъ отъ ꙁемлѩ погѹбіші
СП
20.11
ꙇ не ѹботе сѧ ѹбваѭщхъ тѣло. ꙇ дшѧ не могѫштъ ѹбт. боте же сѧ пае. могѫщааго дшѫ тѣло погѹбт въ ћееннѣ
М
Мт 10.28
З
А
3. Изгубя, загубя нещо
обрѣтъ драгмѫ ѭже погѹбхъ
М
Лк 15.9
З
кꙑ лвкъ отъ васъ. мꙑ съто овецъ погѹбль еднѫ отъ нхъ ... детъ въ слѣдъ погꙑбъшѧѩ. доньдеже обрѧштетъ ѭ
М
Лк 15.4
З
аще кꙿто гнѧ плът ѧсть погѹбⷮ҇. лⷮ҇ѣ да покаетъⷭ҇
СЕ
103а 5
Лиша се от нещо, претърпя загуба.
не погѹбтъ мьꙁдꙑ своеѩ
М
Мт 10.42
З,
А, СК. Срв.Мк 9.41
З
А
стопхомъ сꙙ погѹбхомъ много мѣн
С
120.1
много погѹбхъ. а мало м с далъ
С
120.11
погѹбт толь велкьіѧ ст небрѣженемь бжхъ повелѣн
ЗЛ
Iа 19—20
Образно.
да не събрано постомъ. напрасно вьсе погѹбмъ
С
494.25
брѣмена ꙗже мѣахѫ трьпѣнꙗ погѹбшꙙ
С
85.27
4.
Прич. мин. страд. като прил.
погѹбл҄енъ
a) ἀπολωλώς
Счупен, строшен
ꙁабъвенъ бꙑхъ ѣко мрътвъ отъ сръдъца. бꙑхъ ѣко съсѫдъ погѹбленъ
СП
30.13
b) ἀφανής
Скрит, прикрит
мѣсто ѹбо свꙙтааго пештерꙑ. погѹбьно беꙁ вѣст бꙑстъ
С
217.18
погѹбт ѹмъ [с]
ἐξίσταμαι, ἡ διάνοια ἐξίσταται
Полудея, изгубя ума си
ꙗкоже отъ страха ѹмꙿ погѹбт анꙿтѹпатѹ. вьстрепетат кѹпно. съ съвѣтнкꙑ свом
С
110.19—20
нъ ѹмъ л ста погѹбла. съберѣта ѹмъ помꙙнѣта сꙙ
С
212.24
како не оцѣнѣнѣ тѣло мꙋ вьсе. како не погѹб ѹма с
С
411.1
М
З
А
СК
Б
СП
СЕ
К
С
ЗЛ
Х
Гр
ἀπόλλυμι
ὄλλυμι
συναπόλλυμι
ἀναιρέω
ἀναλίσκω
ἀποκτείνω
ἀφανίζω
διαφϑείρω
καταφϑείρω
ἐξολοϑρεύω
καταποντίζω
λυμαίνομαι
ἐκχέω
προδίδωμι
ναυαγέω
погѹбіт
погюбт
Нвб
погубя
ОА
ВА
АК
НТ
Дюв
НГер
ЕтМл
БТР
АР
ДА