Старобългарски речник
памѧть 
памѧть - ж 1. Памет, способност за запомняне ꙁѣло лютѣ прокѹд. н раꙁѹмѣт же на подобѫ. н памꙙтѭ слѹхъ ѹтврьждаѧ С 340.2—3 бе ... тъ вь свое памѧт бжсьнѣ съдръжш вꙿсѣхъ дѣлеса.  словеса  мъсл(.) Р VII 4.15 2. Спомен, възпоминание амн глѭ вамъ. ꙇдеже аште проповѣдѣно бѫдетъ евнће се въ вьсемъ мрѣ реетъ сѧ. ꙇ еже сътвор с въ памѧть еѩ М Мт 26.13 З, А, СК. Срв.Мк 14.9 М З хлѣбъ ... дастъ мъ глѧ. се естъ тѣло мое даемое ꙁа вꙑ. се творте въ моѭ памѧть М Лк 22.19 З вражьѣ оскѫдѣшѩ орѫжьѣ в конець.  градьі раꙁдрѹшілъ е погꙑбе памѩть іхъ съ шюмомъ СП 9.7 лце же гне на творѩщѩѩ ꙁлаа. потрѣбтъ отъ ꙁемⷧѩ памѩть іхъ СП 33.17 3. В литургичните бележки — памет, споменаване; църковен празник, посветен на светец, мъченик и под неⷣ҇ ж҃ въ нѭⷤ҇ бъвⷷ҇аⷮ҇ памѧⷮ҇ оцмъ ꙇⷤ в нк А 30b 3 мⷭ҇ѣ септѧⷠ҇ въ а҃ деⷩ҇. наѧтⷦ҇о ндктѹ  ноⷡ лⷮ҇ѣ.  памⷮ҇ѩ прⷣ҇ѣнаⷢ҇а сѵмеона стлъⷫ҇нⷦ҇ А 112d 17 Срв. Е20а 11 въ б҃ нⷣ҇е прѣжде родства хва. памѧⷮ҇ прркмъ А 129b 14 неⷣ҇ а҃ по пенткості. памⷮ҇ всѣхъ стꙑхъ СК 30b 8 сѫⷠ҇ а҃ постьна памⷮ҇ едора СК 73b 6 неⷣ҇. сꙑропⷭо. в нѫже бꙑваетъ памѧтъ. влавѣнѹ патрархѹ Е 4б 16 неⷣ҇. а҃. поⷭ҇. в нѫже бꙑвае(т) памѧтъ. стꙑма мос  арон  промъ прркомъ Е 7а 13 бѣ же праꙁдьнікъ памѧті мъ К 6b 38 с же гласъ до дьнесьн҄ѣаго вьпѭтъ събраѭште сꙙ. въ прѣславънъ тъ день памꙙт стааго конона С 35.6 4. Легенда, предание съпса же памꙙть стꙑхъ. саꙗ нѣкꙿто менемь. сꙑнъ адавовъ С 271.19 да ѹбо н твоꙗ свꙙтость. вьсѹ въсхотѣ отъ насъ псанью прѣдат. памꙙт же въ стꙑхъ анна. справьн С 544.6 мѣт памѧть ἔχω τὴν μνήμην, ἔχω τὴν ὑπόμνησιν, ἔχω μνημόσυνα Спомням си, пазя спомен, имам спомен въмѣсті бъ въ праꙁдьнікꙑ хъ дѣтѣлі. да ... ꙇмѫтъ памѧть. ꙇ не ꙁабѫдѫтъ. добрааго съдѣтелѣ К 6b 29 с органꙑ вьꙁѧшѧ. егда ѩ плѣнішѧ да імѫтъ памѧть домашънѣго жітьѣ К 7а 36 Срв. С418.26—27 апостольскꙑ мѫжь ... съпсано се остав на накаꙁан намъ.  до нꙑн҄ѣшьн҄ꙗго мѣт намъ памꙙть ѹенꙗ го С 124.20 не мѣт памѧт Не си спомням, не пазя спомен, нямам спомен. Образно. трѧсавце ... ꙇꙁбѣгн ꙇсего раба гнѣ ... ꙇ не мѣ памѧт на немь СЕ 46а 3—4 памѧть полагат Поставям за спомен [за възпоминание] аꙁъ самоль рабъ б(о)ж() полагаѫ памѧть (ѡтьц)  матер  брат( н)а кръстѣхъ с(хъ) СН памѧть творт τὴν μνήμην ποιέομαι, τὴν μνήμην ἐπιτελέω Почитам паметта на някого гі ... поко дшѧ рабъ твохъ ... ѡ нхъже памѧть твормъ нꙑнѣ СЕ 64а 6 вьсь же градъ.  окрѫгън҄ꙙѧ го вьс. памꙙть го по вьса лѣта творꙙште. праꙁдьнкъ велкъ мѫтъ С 532.13— 14 крьстꙗн прнесъше погребошꙙ стаа тѣлеса хъ. мѣсꙙца дек҄ꙙбра въ ѕ҃ дьнь. памꙙть мъ творꙙште въ славѫ ба вьседръжтелꙗ С 538.29 М З А СК Е СП СЕ К С Р СН Гр μνήμη τὸ μνημόσυνον ὑπόμνησις μνεία τὰ ὑπομνήματα χρεία ποίμνη памѩть памꙙть памть Нвб памет ОА ВА АК НТ Дюв ЕтМл БТР АР ДА памят остар НГер Срв Паметко ЛИ СтИл,РЛФИ