Старобългарски речник
окрьсть 
окрьсть нареч предл I. нареч Наоколо, край, околовръст, около онъ же отъвѣштавъ рее емѹ. г остав ѭ  се лѣто доньдеже ѭ окопаѭ окрьсть  осꙑплѭ гноемь М Лк 13.8 З аꙁъ же ѹсънѫхъ ї съпахъ. въстахъ ѣко гъ ꙁастѫптъ мѩ. не ѹбоѭ сѩ отъ тьмꙑ людеі. нападаѭщіхъ на мѩ окръстъ СП 3.7 ꙇ потомь въжегъ б҃ свѣщі. кадтъ окръсть. ꙇ творⷮ҇. ерѣ мⷧ҇отвѫ сѭ СЕ 20b 8 оста же ѫтрь стꙑ поѧ  глагол҄ꙙ. да въскръснетъ богъ  раꙁдѫтъ сꙙ враꙁ го.  бѣжꙙтъ отъ лца мѹ ненавдꙙштї го. огн҄ь прѣдь н҄мъ да подетъ.  попалтъ окрьсть врагꙑ своѧ С 22.21 окрьсть жвѫще οἱ περίοικοι, οἱ περιοικοῦντες, [οἱ] παροικοῦντες κυκλόϑεν Тези, които живеят наоколо; съседи ꙇ слꙑшашѧ окръсть жвѫште. ꙇ рождене еѩ. ѣко вьꙁвеллъ естъ гъ млость своѭ съ неѭ. ꙇ радовахѫ сѧ съ неѭ М Лк 1.58 З А ꙇ бꙑстъ на вьсѣхъ страхъ жвѫштхъ окръсть хъ. ꙇ въ вьсе странѣ юдестцѣ повѣдаем бѣахѫ вьс гл с М Лк 1.65 З А бꙑхъ ѣко съсѫдъ погѹбленъ. ѣко слꙑшахъ рѫженъе много жівѫштхъ окръстъ его да събіраахѫ сѩ кѹпьно на мѩ СП 30.14 окрьсть стоꙗт περιίσταμαι, κύκλῳ ἵσταμαι, περιίσταμαι κυκλόϑεν Стоя наоколо, в близост съм [до някого или нещо], намирам се до [някого, нещо] ꙇс же вьꙁведе въ іспрь о  рее. оте хвалѭ тебѣ въꙁдаѭ. ѣко ѹслꙑша мѧ. аꙁъ же вѣдѣхъ. ѣко вьсегда ме(не) послѹшаеш. нъ народа рад стоѩштааго окръстъ рѣхъ. да вѣрѫ мѫтъ ѣко тꙑ мѧ посъла М Йо 11.42 З А СК аћлъскꙑѩ слꙑ тебе слѹжѧтъ. архћлъсц лц. тебѣ кланѣѭтъ сѧ. мъногоот херовм.  шестокрлатаа серафмь. ѡкръсть стоѩща. ꙇ летѧща. страхомь непрстѫпънꙑѩ славꙑ твоеѩ. ꙁакрꙑваѭтъ сѧ СЕ 4а 18—19 нъ вждѫ рее того агг҄елꙑ окрьсть стоѧщꙙ вждѫ сльньце бѣжꙙште С 437.26 не бо нъ  мꙑ. вдꙙште новꙑ съборъ. цръквънꙑѧ дѣт окрьсть стоѧштꙙ.  аѭште словесънааго беꙁ льст млѣка словес С 384.26 II. Като предл. С род. За означаване на лице или предмет, около който се върши или разполага нещо: около ꙇ съглѧдавъ стоѩштѧѩ окръсть его гла. се мат моѣ  братрѣ моѣ М Мк 3.34 бъ ѣвѣ прідетъ. бъ нашъ не прѣмлъітъ. огнъ прѣдъ німъ въꙁгортъ сѩ. ї окръстъ его бѹрѣ велъѣ СП 49.3 повелѣ мѹ ходт не тъьѭ въ манастꙑр. нъ  окрьсть манастꙑра. подаль не хѹдо С 562.2 М З А СК СП СЕ С Гр περί πέριξ κύκλῳ περὶ αὐτήν окръсть окръстъ ѡкръстъ Нвб окръст диал ВА НГер ЕтМл укръс диал ДА окрест остар ВА