Старобългарски речник
обрѣст 
обрѣст -обрѧщѫ -обрѧщеш св 1. Намеря, натъкна се на нещо [някого], което търся, към което се стремя просте  дастъ сѧ вамъ. ꙇщѣте  обрѧщете. тлъцѣте  отвръꙁетъ сѧ вамъ М Мт 7.7 З,А, СК. Срв. Лк 11.9 М З А СК пакꙑ подобъно естъ цсрстве нбское лвкѹ кѹпъцѹ. ꙇщѫщѫ добръ бсьръ. ꙇже обрѣтъ еднъ мьногоцѣнень бсьръ. шедъ продастъ вьсе мѣне. елко мѣаше  кѹп  М Мт 13.46 З А СК ꙇдѣте ѹбо на сходшта пѫт. ꙇ елко аште обрѧштете прꙁовѣте на бракъ М Мт 22.9 ЗI А ꙇ вдѣвъ смоковънцѫ ꙁ далее. ꙇмѫштѫ лствье. прде аште ѹбо обрѧштетъ на не ъто М Мк 11.13 З ꙇ вьꙁдашѧ емѹ кънгꙑ саѩ пророка. ꙇ раꙁгънѫвъ кънгꙑ. обрѣте мѣсто деже бѣ напсано. дхъ гнъ на мьнѣ М Лк 4.17А, СК онъ же рее мъ. въвръѕѣте о деснѫѭ странѫ кораблѣ мрѣжѫ.  обрѧштете. въвръгѫ же. ꙇ к томѹ не можаахѫ првлѣшт еѩ. отъ множьства рꙑбъ М Йо 21.6 З А СК да обрѩштетъ сѩ рѫка твоѣ въсѣмъ врагомъ твоімъ. десніца твоѣ обрѩштетъ въсѩ ненавідѩштѩѩ тебе СП 20.9 їбо пьтіца обрѣте себѣ храмінѫ. ї грълца гнѣꙁдо себѣ їждеже положі пьтеньцѩ своѩ СП 83.4 да не въꙁвраттъ сѧ съмѣренъ  срамⷧенъ. непостꙑденъ. нъ да обрѧщетъ благодѣть. ꙇ мⷧ҇сть СЕ 101b 19 ѡ раꙁбоініе цѣсрствію ісповѣдьніе. ѹітелю мⷱкмъ. ꙇже словомь маломь. небса отвръꙁе. ꙇ дꙇвъноѭ пѣсньѭ. дівъно съкровіште обрѣтъ К 11b 24 молтва стааго піѡнꙗ. же сꙙ обрѣте въ но псан С 142.19 ꙗко отъ дьнешьнꙗаго дьне аште да сꙙ обрꙙштетъ кто отъ васъ вънѫтрь града събраѧ въ цръкв правовѣрнꙑхъ. то съмрьтънѫѭ каꙁнь прметъ С 199.24 Образно. ꙇже бо хощетъ дшѫ своѭ спст погѹбтъ ѭ. ꙇ же погѹбтъ дшѫ своѭ мене рад. обрѧштетъ ѭ М Мт 16.25 ЗI Намеря, попадна на нещо загубено. аште бѫдетъ етерѹ лвкѹ р҃ овецъ. ꙇ ꙁаблѫдтъ една отъ нхъ. не оставтъ л девѧт десѧтъ  девѧт на горахъ.  шедъ штетъ ꙁаблѫждьшѧѩ.  аще обрѧщетъ ѭ. амнъ глѭ вамъ М Мт 18.13 З,А, СК. Срв. Лк 15.4 М З каѣ жена мѫшт десѧтъ драгмъ. аште погѹбтъ драгмѫ еднѫ ... штетъ прлежъно доньдеже обрѧштетъ М Лк 15.8 З ѣко снъ мо сь мрътвъ бѣ  ожве. ꙇꙁгꙑблъ бѣ  обрѣте сѧ. ꙇ наѧсѧ веселт сѧ М Лк 15.24 З,А, СК. Срв. Лк 15.32 М З А СК рѣшѧ. же юде къ себѣ сам. камо хоштетъ т ѣко мꙑ не обрѧштемъ его ... то естъ слово се вьꙁштете ме(не)  не обрѧщете М Йо 7.35, 36 З  похватвъша комса отъ колеснцꙙ въвръгоста  въ конобъ.  велм съвьрѣ ꙗкоже н кост го обрѣст сꙙ С 234.22—23 2. Намеря, заваря някого или нещо в някакво положение, място, състояние блаженъ рабъ тъ. егоже пршедъ гъ сво обрѧштетъ тако творѧшта М Мт 24.46 З А СК ꙇ прде къ ѹенкомъ  обрѣте ѩ съпѧштѧ. ꙇ гла петров. тако л не въꙁможе едного аса побьдѣт съ мъноѭ М Мт 26.40 З,А, СК. Срв. Мт 26.43 М,З, А, СК;Мк 14.37 М,З;Мк 14.40 М,З;Лк 22.45 М З бьдте ѹбо не вѣсте бо когда гь домѹ прдетъ ... да не пршедъ вьнеꙁаапѫ обрѧщетъ вꙑ съпѧштѧ М Мк 13.36 З ꙇ се вамъ ꙁнамене. обрѧщете младенецъ повтъ лежѧштъ въ ѣслехъ М Лк 2.12 З А СК прдѫ на гробъ ... обрѣтѫ же камень отъваленъ отъ гроба М Лк 24.2 З А въведошꙙ ѧ въ тьмнцѫ. прѣдавъше стражемъ. вьлѣꙁъше же обрѣтошꙙ ꙁатворена преꙁвутера съборънꙑѧ цръкъве. менемъ лмна С 133.24 хотꙙ же ходт многовлънънꙑмъ пѫтьмь пѹстꙑн҄ьнꙑхъ.  бꙑвъ въ ѫтрьн҄ пѹстꙑн҄ стꙑ анна. обрѣте прѣподобьна нѣкого въ манастꙑр жвѫшта С 547.13 въшедъшемъ же мъ обрѣтошꙙ стаꙗ веселꙙшта сꙙ С 182.20—21 стꙑ же кононъ варвъ на дрѹгꙑѧ дьн ꙁаѹтра въставъ обрат сꙙ.  обрѣте ѧ на мѣстѣ жде хъ бѣ оставлъ С 32.6—7 ꙁлѣꙁъ же слѹга. вь пръвѣѣмъ ѹбо дворѣ не вдтъ н дꙿного. въ въторѣѣмъ же бꙑвъ обрꙙштетъ флоѳеа С 555.10—11 3. Сполети ме, постигне ме нещо бъ намъ прібѣжіще і сіла. помощънікъ въ скръбехъ обрѣтъшіхъ нꙑ ѕѣло СП 45.2 Срв. Е26б 3—4 ѡбѩсѩ мѩ болѣꙁні съмрътьнꙑѩ. бѣдꙑ адовꙑ обрѣтѫ мѩ. скръбь ї болѣꙁнь обрѣтъ СП 114.3 скръб ї бѣдꙑ обрѣтѫ мѩ. ꙁаповѣд твоѩ поѹене мое сѫтъ СП 118.143 4. Установя, констатирам нѣстъ бо страха бжїѣ. прѣдъ оїма его. ѣко волъст. прѣдъ нїмъ. обрѣст беꙁаконне свое  въꙁненавїдѣт СП 35.3 како ѹбо въꙁможемъ прстѫпт къ таковѹѹмѹ мѫтелю. л кѫѭ внѫ обрꙙштемъ на погѹбьн го. да пробрꙙштемꙿ грѣхъ себѣ С 215.27  въставъ въ тъ асъ де въ свꙙтѫѭ влемъ.  обрѣте ꙗко въ тъ асъ. прѣдалъ бѣаше дшѫ ловѣкъ С 296.13 вдѣхомъ рекшааго по трьхъ дьнехъ вьстанѫ.  рѣм стнѫ отꙿ дѣанїхъ обрѣтохомъ С 499.15 обскахъ  ꙁьрѣахъ рѫкѫѫ (!) же пльть дръжаахъ. а дѹшѫ (!) ба пораꙁѹмѣахъ.  вьнѣѭдѣ обрꙙштаахъ ѹдесно. а ѫтрьѫдѣ страшно С 511.21 Изнамеря, измисля. ꙇ наꙁьрѣахѫ  кънжънц  фарсѣ аште въ соботѫ сцѣлтꙑ. да обрѧштѫтъ рѣъ на нь М Лк 6.7 З А жръ обрѣст νομὴν ἔχω За рана, язва — разпростра се, уголемя се, разширя се напае бо въꙁнесѫтъ сѧ неъств.  слово хъ. ѣко ганъгрена жръ обрѧщетъ Е 2а 5 польꙃѫ обрѣст ὠφελέομαι Получа помощ ꙇ много пострадавъш отъ мъногъ бал. ꙇ ждвъш вьсе свое. ꙇ н едноѩ польѕѧ обрѣтъш. нъ пае въ горе пршьдъш М Мк 5.26 З А СК У обрѣст сѧ М З А СК Б ЗП О У Е СП СЕ К С Р МЛ Гр εὑρίσκω εὑρίσκομαι καρπόομαι ἀνακτάομαι μηχανάομαι ὁράω τυγχάνω φωράω ἔρχομαι Нвб обретши ’като намерил’ РРОДД Срв Обретен, Обретенчо, Обретин, Обретко, Обрятко м ЛИ Обретина, Обретения ж ЛИ Обретенов, Обретинов, Обрятков ФИ СтИл,РЛФИ