Старобългарски речник
обратт сѧ 
обратт сѧ -обращѫ сѧ -обратш сѧ св 1. Обърна се, извърна се онъ же обраштъ сѧ  въꙁьрѣвъ на ѹенкꙑ своѩ. ꙁапрѣт петров глѧ. ꙇд ꙁа мъноѭ сотоно М Мк 8.33 З обраштъ же сѧ съ.  вдѣвъ ѣ по себѣ дѫшта. гла ма есо щета М Йо 1.38 З А О се рекъш обрат сѧ вьспѧть. ꙇ вдѣ са стоѩшта. ꙇ не вѣдѣаше ѣко съ естъ М Йо 20.14А стꙑ же кононъ варвъ на дрѹгꙑѧ дьн ꙁаѹтра въставъ обрат сѧ.  обрѣте ѧ на мѣстѣ жде хъ бѣ оставлъ С 32.6 Извия се на друга, противоположна страна. днъ же отъ нхъ корабъ не могꙑ прблжт сѧ къ воводнѹ корабью. обрат сѧ на онѫ странѫ С 151.17 2. Обърна се към някого с думи онъ же обраштъ сѧ рее петров. ꙇд ꙁа мъноѭ сотоно съблаꙁнъ м ес М Мт 16.23  обрашть сѧ къ ѹенкомь еднѣмъ рее. облаженѣ о вдѧште ѣже вдте М Лк 10.23 З А  аште седморцеѭ дьнемъ съгрѣштъ въ тѧ.  седморцеѭ дьнемь обраттъ сѧ глѧ каѭ сѧ. отъпѹст емѹ М Лк 17.4 З А СК  молвъ  самъ съ говѣнъствомъ  тхостѭ. обратвъ сѧ  рекъ. ꙗже т дастъ благодать бжꙗ не съкрꙑ С 553.24 3. Прен. Променя възгледите си, вярата си и под отлъстѣ бо срдце люде схъ. ꙇ ѹшма тѧжъко слꙑшашѧ. ꙇ о сво съмѣжшѧ. еда когда ѹꙁьрѧтъ ома. ꙇ ѹшма ѹслꙑшѧтъ. ꙇ срдцемь раꙁѹмѣѭтъ. ꙇ обратѧтъ сѧ  сцѣлѭ ѩ М Мт 13.15 З да вдѧще вдѧтъ  не ѹꙁьрѧтъ. ꙇ слꙑшѧште слꙑшѧтъ. ꙇ не раꙁѹмѣваѭтъ. еда когда обратѧтъ сѧ  отъпѹстѧтъ сѧ мъ грѣс М Мк 4.12 З помѣнѫтъ сѩ і обратѩтъ сѩ къ гю вьсі коньці ꙁемлѩ СП 21.28 аще кꙿто връщенѣ своего отъвръгъ сѧ въ поганꙑ. ꙇ обраттъ сѧ къ цркв бжь. ꙇ покаетъ сѧ СЕ 23а 6 4. Обърна внимание на нещо обрат сѧ на хотѣне рабъ твохъ. ꙇ цѣл болѧщааго гі. ꙇ простьр емѹ рѫкѫ клюбѣ СЕ 26а 1—2 обратте сꙙ къ ꙙдомъ свомъ. навꙑкнѣте тана божа С 324.9 5. Върна се обратно цї же отъ савръ погꙿнашꙙ вьслѣдъ воводѫ ѧт го  ѹбт. таже не постігъше обратшꙙ сꙙ С 51.8 аште тꙑ шъдъ на рать  жвъ обратш сꙙ. то да вѣс ꙗко нѣстъ господꙿ глаголалъ нꙑнꙗ мьноѭ С 195.7—8  много мѹ о покаан продлъжвъ слово. охѫпвъ го  съ слъꙁам облобꙑꙁавъ.  помолвъ сꙙ о немъ обрат сꙙ въ клѣтъкѫ своѭ С 527.21 Образно. ѡбрат сѩ дше моѣ въ покої твої. ѣко гь добро сътворі тебѣ СП 114.6 раꙁдрѹшт врага  мьстьнка. да  ѹдесъ дѣлꙗ схъ. обратꙙтъ сꙙ срьдьца отцемь на ꙙда С 320.27 обратвъ сѧ м ед ὁ ὑποστρέψας Този, който се е завърнал тъгда же поклонѫ сꙙ отъ съмрът къ намъ обратвъша сꙙ. сладость бо мамъ къ вештьствѹ С 501.2—3 Завърна се [от път, война и под.]. ꙁатворта  вь темнц съ вьсѣкоѭ скръбьѭ.  вергꙑ наложта на вꙑѭ мѹ. доньдеже обрашть сѧ ѹморѫ . по сѹтьнѣѣмъ го прореен С 195.23 Върна се обратно, към началото [на разказ, изложение]. обратмъ сꙙ на наꙙтъкъ. ꙁаѹтра рее въсходꙙ въ градъ їс. въꙁалка ꙁаутра С 348.14 Прен.Вразумя се, поуча се.  рее. амнь глѭ вамъ. аще не обратте сѧ  бѫдете ѣко дѣт. не мате вьнт въ цсрстве небское М Мт 18.3 ЗI, А, СК, ЗП. Срв. С 340.28 6. Прен. Укротя се, смиря се, престана аште маш ѹстомъ хсовомъ ѹста подобьна. въспрѣтш беꙁдьнѣ огньнѣ.  рееш ѹмлькн обрат сꙙ.  съ мноꙁѣмъ пꙿванмъ на небо вьꙁдеш С 384.3 обратт сѧ на гнѣвъ τρέπομαι εἰς ὀργήν Разгневя се, разсърдя се он же прѣбꙑваахѫ непокорꙙште сꙙ мѹ. ꙗкоже  на гнѣвъ обратт сꙙ мъ на нь С 29.28—29 он же не полѹвъше гоже скаахѫ на гнѣвъ обратшꙙ сꙙ. мъше же го обнажшꙙ меꙙ С 38.20—21 М З А СК ЗП О У СП СЕ С Гр ἐπιστρέφομαι ἐπιστρέφω στρέφομαι ὑποστρέφω μεταβάλλομαι τρέπομαι ἐπανέρχομαι φιμόω νοτίζω ѡбратт сѩ Нвб обратя се остар ВА