Старобългарски речник
любт
любт
-люблѭ
-любш
несв
1. Обичам някого, нещо
ꙇже любтъ отца л матерь пае мене нѣстъ мене достонъ
М
Мт 10.37
З,А
[34b 13]
ꙁаповѣдь повѣдаѭ вамъ. да любте дрѹгъ дрѹга ѣкоже вьꙁлюбхъ вꙑ. да вꙑ любте дрѹгъ дрѹга
М
Йо 13.34
З,А,
СК. Срв. Йо 15.12
М,З,
А, СК;Йо 15.17
М,З,
А, СК; СЕ 9b 23
снве лі доколѣ тѩжькосрді. вьскѫѭ любте сѹетьнаа ї іщете лъжѩ
СП
4.3
Срв.
СЕ73а 8
ѹвѣшта сꙙ намъ пон. ꙗко тебе любмъ. многа рад достонъ с жвъ бꙑт
С
129.26—27
Имам навик, склонен съм към нещо.
ꙇ егда молш сѧ не бѫд ѣко лцемѣр. ѣко любѧтъ на сонъмштхъ въ стъгнахъ на распѫтхъ стоѩште молт сѧ
М
Мт 6.5
З
А
СК
любѧ
м
ὁ ἀγαπῶν, ὁ φιλῶν
Този, който обича, обичащият
любѧ дшѫ своѭ погѹбтъ ѭ
М
Йо 12.25
З
А
СК
не любѧ мене словесъ мохъ не съблюдаетъ
М
Йо 14.24
З
А
любѧ оца л мтре пае мене. нѣстъ мене достоінъ
СК
Мт 10.37 [30б 15] А [39с 23]
2. Искам, желая
любш л съподобт сѧ аћлъскѹмѹ обраꙁѹ. ꙇ прѧстт сѧ вь лкъ мьншъскъ
СЕ
86b 22
любѧ
м
[ὁ] ἀγαπῶν
Този, който иска, желае
къто есть лкъ хотѩі жївотѹ. любѩ дьн вдѣт добрꙑ
СП
33.13
3.
Прич. сег. деят. като нареч.
любѧ
м
[ὁ] ασπασίως
С любов
їѡанъ же божъствънꙑѧ сласт въкѹсвъ. млъан рад сеѧ сꙙ любꙙ дръжааше
С
292.12
любѧ стнѫ
φιλαληϑής
Този, който обича истината
се же покаꙁатъ онѣхъ бѹстъ. схъ беꙁьлобънꙑ любꙙшт стнѫ обраꙁъ
С
440.17
любѧще мѫенкꙑ
φιλομάρτυρες
Тези, които обичат мъчениците
на мѫеньскꙑѧ страст рее. любꙙштмъ мѫенкꙑ да простьремъ сꙙ. благодѣт вьꙁемьѭште отъ н҄іхъ. новоꙗвьшемъ сꙙ намъ мѫенкомъ
С
54.8—9
о мѫен памꙙт. како сꙑтость бѫдетъ любꙙштїмъ мѫенкꙑ. ꙁан҄еже къ добрꙑмъ клеврѣтомъ. ьсть ѹкаꙁан стъ прꙗꙁн. къ обьштѹѹмѹ владꙑцѣ
С
82.3
любѧ арꙑ
φαρμακόφιλος
Този, който обича магьосничествата
ѹбо сѧ бѣж. отътьц. ѡтд. вꙿсѣкъ демонъ нестꙑ. ꙇ скврънънꙑ... деже аще ес. ꙇ отънѭдѣже аще деш. ꙇл самъ ес вельꙁѣолъ. ꙇ невдмъ. л гръдъ. л жвотьномъ... л арꙑ любѧ. л на похоть нестовъ
СЕ
54а 16
любѧ жꙁнь
φιλόζωος
Този, който обича живота
любꙙ же жꙁнь съпаде сꙙ
С
93.16
ꙃѣло любт
φιλότιμός εἰμι
Силно желая
ꙁѣло любьѭ вьішьнѫѭ есть
С
88.5
М
З
А
СК
Б
Н
Е
СП
СЕ
К
С
Р
Гр
φιλέω
ἀγαπάω
ποϑέω
ἐπιποϑέω
ἀσκέω
σέβομαι
любіт
Нвб
любя [се], либя [се]
ОА
АК
НТ
Дюв
НГер
ЕтМл
БТР
АР
РБЕ
ДА
Срв
Любен
м
ЛИ
Люба
ж
ЛИ
Любенов
ФИ
Любинка
ж
ЛИ
Любица
ж
ЛИ
СтИл,РЛФИ
Любен
МИ
Любеново махале
МИ
Любеново
МИ
Любино
МИ
СНМБ