Старобългарски речник
даII
да
част
1. За изразяване на заповед и желание
a)
С
повел.: да, нека. в 1 л
ꙇ прведъше телецъ ѹптѣнꙑ ꙁаколте. ѣдъше да веселмъ сѧ
М
Лк 15.23
З
А
СК
ꙁане твортъ м трѹдъ въдовца с. да мьщѫ еѩ
М
Лк 18.5
З
А
СК
мілость твоѣ поженеть мѩ въсѩ дъні жівота моего. да въселѫ сѩ въ домъ гнъ въ длъготѫ дьнь
СП
22.6
їже рѣшѩ да наслѣдімъ себѣ свѣтіло бжіе
СП
82.13
да вьꙁненавдмъ. влѣкѫщѭѭ нꙑ. нꙁъ похоть всѭ
СЕ
90b 24
того рад братꙗ да въꙁможемъ вьс. да не вътор ꙗвмъ сꙙ мѫенкомъ хръстовомъ. нъ доблі ꙁа н҄ь да постраждемъ
С
63.16
отъвѣштавъша же свꙙтаꙗ. їѡна. варахс. глаголаста мъ. да глагол҄евѣ
С
257.18. във 2 л
рекъ е да не маш плода вь вѣкъ. ꙇ словомь твомь сѹш ѭ
СЕ
35а 5
ꙇ женѫ юності твоеѩ да не оставші
К
2b 16
пробьштте сꙙ рѣшꙙ нашемь весел. пѣсн да навꙑкнете. же мѡусї їнѣмъ пророкомъ на помꙑслѣ
С
321.5. в 3 л
тако ѹбо молте вꙑ сѧ. ѡтье нашъ же с на нбсъ да свт сѧ мѧ твое. да прдетъ цсрстве твое. да бодетъ волѣ твоѣ. ѣко на нбс на ꙁем
М
Мт 6.9, 10
З
А
СК
ꙇ въдастъ вноградъ нѣмъ. слꙑшавъше же рѣшѧ да не бѫдетъ
М
Лк 20.16
З
глашѧ емѹ вьс. да пропꙙтъ бѫдетъ
М
Мт 27.22
З
А
СК
потръпі гъ мѫжаі сѩ да крѣпітъ сѩ сръдъце твое і потръпі гъ
СП
26.14
аше кꙿто раꙁбо сътворт не хотѧ. д҃ лѣт да покаетꙿ сѧ
СЕ
102а 18
тако да прославітъ сꙙ сто мꙙ тво
С
150.25
нктоже да не глагол҄етъ ꙗко дꙿно таланто мамъ
С
378.23
b) Сусл.: да
ꙗрѹ да бꙑ обрѣлъ лютѣшꙙ неловѣьнѣшꙙ. да бꙑшꙙ та жде нама сьдѣлалꙑ. ꙗже вѣ о рабѣхъ божхъ. о сповѣдꙿнцѣхъ крьстꙗньскꙑ вѣрꙑ. с нмже на да бꙑховѣ съподобла сꙙ отъвѣштавѣ о нхъже съгрѣшховѣ
С
213.7
ште въ глѫбнѣ сѫште къ їѡнѣ въ ктъ да бꙑшꙙ бѣжал
С
401.9
2. За изразяване на учудване и съмнение. във въпр. изр.: че, нима
не десѧть л щстшѧ сѧ. да девѧть како не обрѣтѫ сѧ
М
Лк 17.17
З
А
СК
да ьто тѣмъ. нъ не ѹ тебе распѧлъ естъ. ѣкоже ха жідове
К
9а 1
он же рѣшꙙ. вдѣхомъ поѹдхомъ сꙙ. да ꙿто рее сътвормъ проїмъ
С
62.14
слѹга рее да трьпѣнꙗ л рад ꙁмѣнѹтъ сꙙ лце тво
С
159.29
М
З
А
СК
Б
ЗП
У
Е
СП
СЕ
ТФ
К
С
Р
КН
П5
Гр
Imp., Coniunc., Opt., Ind. fut., Inf.
διό
καί
Нвб
да
ОА
ВА
АК
Бот
НТ
Дюв
НГер
МлБТР
ЕтМл
БТР
АР
РБЕ
ДА