Старобългарски речник
вꙑсокъ
вꙑсокъ
-ꙑ
прил
1. Висок, който е голям на височина
поѩтъ с петра ѣкова оана братра его. ꙇ вьꙁведе ѩ на горѫ вꙑсокѫ еднꙑ
М
Мт 17.1
ЗI
А
ꙇ тъ вама покажетъ горьнцѫ вꙑсокѫ. постъланѫ готовѫ
З
Мк 14.15
; горꙑ вꙑсокꙑѩ еленемъ. каменъ прібѣжще ꙁаѩцемъ
СП
103.18
мѣсто вь н҄емъже ꙁатворлъ сꙙ стъ стꙑ старцъ. брѣгъ матъ на ꙁападъ. вꙑсокъ ꙁѣло
С
300.1
2.
Като същ.
вꙑсокаꙗ
ср
мн
[τὰ] ὑψηλά
Висини, небеса
же сꙑ сѣне славѣ его. обраꙁъ лца его носѧ же въсѣ гломъ слꙑ своеѧ. собоѫ оцѣщен грѣховъ нашхъ сътворъ. сѣде о деснѫѫ велъствѣ на вꙑсокꙑхъ
Е
6б 1
съвръшаѩ ноѕѣ моі ѣко елені. на вꙑсокꙑхъ поставлѣѩ мѩ
СП
17.34
къто ѣко гь бъ нашъ жвѫї на вꙑсокꙑхъ
СП
112.5
Срв.СЕ
22а 3—4
3.
Прен. Който превъзхожда, стои над другите
стѣшѣ херꙋвма. вꙑшъшѣ нбесъ. прѣпѣтаѣ бце
Е
28б 4
гъ въ сѡнѣ вел ї вꙑсокъ естъ надъ въсѣм людъмї его
Е
32б 11
Срв.СП
98.2
аꙁъ пръвѣнець положѫ і. въсокъ надъ цѣсарі ꙁемьнꙑмі
СП
88.28
ꙇ бꙑт емѹ вꙑшъшю мрънꙑхъ пеале. гю помо
СЕ
98b 9
аꙁъ на наше ꙁем славенъ сꙑ племенемь. вꙑсокъ же саномъ. богатъ же ꙁѣло. на поꙁорште мръно ... трѹждаахъ сꙙ
С
63.8
4.
Прен. Силен, могъщ
рѫкоѭ крѣпъкоѭ ї мꙑшьцеѭ вꙑсокоѭ. ѣко въ вѣкъ млость его
СП
135.12
тѣмь тѧ ꙁаклнаѭ. ꙇже дръжтъ вꙿсѣьскаа. рѫкоѭ своеѭ дръжавъноѭ. мꙑшъцеѭ своеѭ вꙑсокоѭ. ѣже сѫтъ на нбсехъ
СЕ
55b 16—17
ѹааше вьсе мѫдрост. дѣлесꙑ словесꙑ. вꙑшьша бѣсъ створ
С
414.10
5.
Прен. Възвишен в нравствено отношение
свѣтълꙑ тъ боголѣпьнꙑ гласъ къ себѣ првлѣкѫ. вꙑсокъ бѫдѫ потъштанмъ
С
332.18
странꙿнї множаахѫ сꙙ кꙿ н҄емѹ. добрꙑѧ рад вон҄ꙙ мен го ... отъ коѧжде вьс вꙑсокааго рад добрааго жтꙗ го
С
549.19
вꙑше
ср
ед
τὸ ὑψηλότερον
Възвишено дело, възвишена постъпка
да же сьмѣрьнѣша не отъвръже сꙙ сътворт. како вꙑше да бꙑ отъвръглъ сꙙ сътворт
С
303.30
на вꙑсоцѣ
ἐφ᾿ ὑψηλοῦ
Високо, нависоко
раждегъ сꙙ стꙑ дѹхомь тее къ кѹмрѹ. на вꙑсоцѣ же стаѧштѹ кѹмрѹ. въспрѣтвъ мѹ рее н҄емꙋ тебѣ глагол҄ѫ
С
33.11
сѣдъ на вꙑсоцѣ рее. савнъ ... да прведенъ бѫдетъ къ нашемѹ сѫдлштѹ
С
146.28
вꙑсоко мѣсто
τριβουνάλιον
Съдилище, трибунал
аб повелѣ на вꙑсоцѣ мѣстѣ прѣстолъ поставт
С
146.27
вꙑшь сѧ бога творт
οὐ τοῦ ϑεοῦ προτιμάομαι
Поставям се над Бога
ц ба нашего вꙑшьшь сꙙ творте
С
88.17
М
З
А
СК
Е
СП
СЕ
Гр
ὑψηλός
μέγας
μετάρσιος
ὑψηλότατος
ἀνώτερος
ὑπερέχων
Нвб
висок
ОА
ВА
АК
Бот
НТ
Дюв
ЕтМл
ЕтБАН
БТР
АР
РБЕ
ДА
високий
НГер
Срв
Висок
МИ
Висока
МИ
Високите
МИ
СНМБ
Висока
МИ
ЙИв,БСМ
Високи
МИ
ВК,ОМ
Високи Лом
МИ
ВлГ,БЕО
Висока бука
МИ
ВП, ТО
Висока рудина
МИ
Висока кукла
МИ
Високото бранище
МИ
Високът
МИ
БС,ЕРГ