Старобългарски речник
вдѣт 
вдѣт -вждѫ -вдш несв св 1. Гледам, зрящ съм сего рад пртъам мъ глѭ. ѣко вдѧще не вдѧтъ. ꙇ слꙑшѧште не слꙑшѧтъ н раꙁѹмѣваѭтъ М Мт 13.13 З. Срв.Лк 8.10 М З А СК да вдѧще вдѧтъ  не ѹꙁьрѧтъ. ꙇ слꙑшѧште слꙑшѧтъ. ꙇ не раꙁѹмѣваѭтъ. еда когда обратѧтъ сѧ  отъпѹстѧтъ сѧ мъ грѣс М Мк 4.12 З аште л т жде сте. да н слꙑшꙙште слꙑште. н вдꙙште вдте. т беꙁ ѹма гнѣвате сꙙ на младенштꙙ С 325.11 Проглеждам, ставам зрящ. въпрашаахѫ  фарсѣ како проꙁьрѣ. онъ же рее мъ. брьнье полож мьнѣ на ою.  ѹмꙑхъ сѧ  вждѫ М Йо 9.15 З А ꙇ рее емѹ д ѹмꙑ сѧ въ кѹпѣл слѹамьсцѣ. еже съкаꙁаатъ сѧ посъланъ. ꙇдеже  ѹмꙑ сѧ  прде вдѧ М Йо 9.7А 2. Видя, виждам, възприемам нещо със зрението си амнь бо глѭ вамъ. ѣко мъноѕ прц  праведьнц въжделѣшѧ вдѣт. ѣже вдте  не вдѣшѧ.  слꙑшат ѣже слꙑште  не слꙑшашѧ М Мт 13.17 З ꙇ ммо ходѧште ютро вдѣшѧ смоковьнцѫ ѹсъхъшѫ с коренѣ М Мк 11.20 З ꙇшедъ же не можааше глат къ людемъ. ꙇ раꙁѹмѣшѧ ѣко вдѣне вдѣ въ цркв М Лк 1.22А въ малѣ  к томѹ не вдте мене.  пакꙑ въ малѣ  ѹꙁьрте мѧ М Йо 16.16 З А СК нѣсмъ л свободъ. нѣсмъ л апстлъ. не сха л гѣ нашего вдѣхъ Е 3б 16 съ небесе пріꙁрѣ гь. вдѣ вьсѩ снꙑ лскꙑѩ СП 32.13 хѫдожьнкъ нбсънꙑхъ. кꙑꙁньнкъ. егоже не вдѣ неднъ отъ къ СЕ 51а 16 пожідѣмъ вдѣт ха. побѣждъша. въстаѭшта ꙁъ мрътвꙑхъ К 12а 27 аурлꙗнъ рее. ꙁълосъмрьтьне  непрѣподобьне. кѹмр л т сꙙ мьнꙙтъ а не боꙁ. н҄е вдш л кац сѫтъ С 7.12 нкꙿтоже бо можааше свома ома ба бесплътъна вдѣт. огн҄ь бо стъ опалꙗѧ бъ С 11.2 вь дьнь сѫд(ь)нꙑ. вдѧ бо лце (мⷱ҇)тл(...) вѣрова волеѭ Р IV 1.27 море вдѣ ї побѣже. ї оръданъ въꙁвраті сѩ вьспѩтъ СП 113.3 съкровшта благꙑхъ отвръꙁошꙙ сꙙ. небесьско црьство прѣжде вѣкъ ѹготов сꙙ. хже око не вдѣ  ѹхо не слꙑша С 470.29 вдѣнаꙗ ср мн τὰ ὁραϑ´εντα Видимото, материалният свят того рад  радѹѭтъ сꙙ  ѹдꙙтъ сꙙ.  въс толко прѣбꙑван. прмьѭтъ отъдан. же прьво вдѣт  благовѣстт. не глаголанаа тъьѭ нъ  вдѣнаꙗ С 446.5 3. Забелязвам, съзирам, откривам нещо то же вдш сѫецъ въ оцѣ братра твоего. а бръвъна еже естъ въ оцѣ твоемь не юеш М Мт 7.3 З А СК вьсѣ же дѣла своѣ творѧтъ да вдм бѫдѫтъ лвкꙑ. рашрѣѭтъ же хранлшта своѣ. ꙇ велаѭтъ подъметꙑ. вьскрлѣ рꙁъ свохъ М Мт 23.5 ЗI А обраштъ же сѧ съ.  вдѣвъ ѣ по себѣ дѫшта. гла ма М Йо 1.38 З А ѡтъврат о моі да не вдте сѹетъї. въ пѫт твоемь жв мѩ СП 118.37 емѹже аћл  вꙿсѧ слꙑ нбсънꙑѩ двшѧ сѧ. вьпльщьша сѧ ба вдѧще съмѣренемь СЕ 53а 7 он же вдѣвъше старость мѹ порѫгашꙙ сꙙ  обѣшташꙙ сꙙ С 31.4  повелѣ анѳупатъ првест ѧ прѣдъ сꙙ.  ꙗко ѧ хотѣшꙙ въвест. блаженꙑ кодратъ да не вдѣнъ м бѫдетъ С 107.3 въкѹпѣ же  ловѣколюбьць ꙗв сꙙ. како невдмꙑ вдѣнъ бꙑваатъ. како бесплътънꙑ въплът сꙙ С 459.3 въ кротост  въ беꙁмлъв. въ сьмѣрен же  тхост нрава. вдмъ бѣаше прѣбꙑваѧ прсно С 544.26 4. Гледам, наблюдавам, зрител съм на нещо ꙇ сѣдъ съ прѣмо гаꙁофлакеов. вдѣаше како народъ мететъ мѣдъ вь гаꙁофлакѭ М Мк 12.41 З ѹслꙑшат же мате бран. ꙇ слꙑшанѣ бран вдте. не ѹжасате сѧ. подобаатъ бо вьсѣмъ бꙑт. нъ не тогда естъ коньна М Мт 24.6 ЗI А СК обѣдѹѭштемъ же мъ. вдѣаше патрархъ третꙗго на десꙙте сѣдꙙшта на кра стола С 121.23 повелѣ кнꙙꙁь бт ꙗ жъꙁлмъ по ребромъ.  власѣномь сѹкномъ вьстрат ранꙑ ю.  не ѹспѣ ньсоже. вдѣаше же ꙗ сладьцѣ тръпꙙшта С 213.12 вдѣ благодарьствьнꙑѧ пѣсн въсꙑлааше богѹ. не оставьꙗѭштѹѹмѹ жъꙁла грѣшънꙑхъ. на прꙙст правьдвꙑхꙿ С 292.30 вдѧще м мн οἱ ϑεωροῦντες, οἱ ὁρῶντες Тези, които наблюдават; наблюдаващите відѩштеі мѩ вонъ бѣжашѩ отъ мне СП 30.12  не тѹ аб т къ болꙙштѹѹмѹ. нъ ѹбо жъдааше сьмрьт лаꙁаровꙑ. да съмрьтѭ бол҄ьшѫ ѹдесꙑ вѣрѫ вдꙙштмъ покажетъ С 313.24 5. В повел. — виж, внимавай, вижте, внимавайте ꙇ рее емѹ съ вждь нкомѹже не повѣждь. нъ шедъ покаж сѧ архереов.  нес даръ же повелѣ мос въ съвѣдѣне мъ М Мт 8.4А ꙇ прѣштааше мъ глѧ. вдте блюдте сѧ отъ кваса фарсѣска. ꙇ отъ кваса родова М Мк 8.15 З ꙇ едн отъ стоѧштхъ слꙑшавъше глаахѫ. вждъ лѭ глашаатъ М Мк 15.35 З подоба вѣроват ꙗко ѹмьрѣ.  ꙗко погребенъ бꙑстъ.  ꙗко въста.  то вьсе врагъ дѣлꙗ бꙑваатъ. вждъ ѹбо словеса с сьвѣдѣтельствѹѭшта о всемь томь С 439.28 6. Навестя, посетя въ вееръ же соботънꙑ. свтаѭщ въ пръвѫѭ соботѫ. прде марѫ магдалꙑн. ꙇ дрѹгаѫ марѫ вдѣтъ гроба М Мт 28.1 З А СК 7. Прен. Преживея, изживея, изпитам во вьсѩ дьні нашѩ въꙁвеселіхомъ сѩ. ꙁа дьн вь нѣже (!) лѫ (!) съмѣрілъ нꙑ есі. лѣта вь нѣже відѣхомъ ꙁълаа СП 89.15 днѫ славѫ хоштѫ вдѣт.  цѣсареств небесьно. ꙁѣло любьѭ вꙑшьнѫѭ есть С 88.4 правьденъ сѫдъ бож. ꙗко не дастъ прѣподобьнѹѹмѹ свомѹ вдѣт стьлѣнꙗ. даждъ  мьнѣ господі бан҄ѫ бестьлѣньнѫѭ С 235.8 ꙗкоже вдѣхъ сь вам пеальнаа. вдѣт хоштѫ  радостьнаꙗ. ꙗкоже вдѣхъ сьмрьть хрстовѫ. хоштѫ вдѣт  вьскрьсен го С 500.5, 5—6, 6, 7 8. Прен. Доживея, дочакам ꙇ бѣаше емѹ отъвѣштано дхмь стꙑмь. не вдѣт съмрьт прѣжде даже вдтъ ха гнѣ М Лк 2.26 З А СК Б ѣко вдѣсте о мо съпасене твое М Лк 2.30 З А СК Б ꙇ слово плъть бꙑстъ. ꙇ вьсел сѧ въ нꙑ. ꙇ вдѣхомъ славѫ его. славѫ ѣко ꙇноѧдаего отъ оца. ꙇсплънь благодѣт ꙇстнꙑ З Йо 1.14А амн амн глѭ вамъ. аште кто слово мое съблюдетъ. съмрът не матъ вдѣт въ вѣкъ М Йо 8.51 З А авраамъ отцъ вашъ радъ б бꙑлъ. да б вдѣлъ дьнь мо. ꙇ вдѣ  въꙁрадова сѧ М Йо 8.56 З А ѣко не оставіші дшѩ моеѩ въ адѣ. ні дасі прѣподобънѹмѹ своемѹ відѣті істълѣньнѣ СП 15.10 9. Прен. Разбера, установя ꙇ се прнѣсѧ емѹ ослабленъ жлам на одрѣ лежѧщъ. ꙇ вдѣвъ съ вѣрѫ хъ. рее ослабленѹемѹ. дръꙁа ѧдо отъпѹштаѭтъ сѧ грѣс тво М Мт 9.2 З А СК ꙇ вдѣвъ съ помꙑшленѣ хъ рее. въскѫѭ вꙑ мꙑслте ꙁъло въ срдцхъ вашхъ М Мт 9.4 З А СК ꙇс же вдѣвꙑ. ѣко съмꙑслъно отъвѣшта рее емѹ. не далее ес отъ цсрствѣ бжѣ М Мк 12.34 З А вдѣвъш же жена ѣко не ѹта сѧ. трепещѫщ прде. ꙇ падъш прѣдъ нмъ. ꙁа нѭже внѫ пркоснѫ сѧ емъ. повѣдѣ емѹ прѣдъ вьсѣм людьм М Лк 8.47 З А СК въкѹсте і вдте ѣко благъ гь. блаженъ мѫжь їже ѹпъваетъ на нь СП 33.9 ꙇбо отъ праведънꙑхъ дѣані ꙁаінаемъ блаженое жтье. да відімъ съ страхомъ. ъто семѹ істьлѣнье К 1b 25  дадте м мꙿлатъ желѣꙁнъ  съкрѹшѫ го.  вдмъ може л пакꙑ въ обраꙁѣ свомъ бꙑт С 27.26 анꙿтоннъ рее да въвръженъ бѫдетъ въ сковрадѫ. да вждѫ ꙿто мѹ ѹспѣтъ распꙙтꙑ  ѹмъръ С 157.27 много бо пострадахъ го рад вь сьнѣ. нъ їѡсфъ вь сьнѣхъ стнѫ вдꙙшт. ждовъскомъ кремъ. сѫпротвь сьвѣдѣтел҄ьствѹѭшт С 434.15 творт вдѣт ἐπιδεικτικῶς ποιέω Давам възможност на някого да види нещо  тогда бо господь мꙙ бѣ посълалъ к тебѣ. скѹст ѹсрьд тво. аште ѹбо ловѣколюбьнѣ. а не ловѣкомъ творш вдѣт млость своѭ С 122.27 прѣд вдѣт προοράω Предвиждам, предсказвам с пророкъ ꙁдалеа глаголааше прѣд вдꙙ. слѹхомъ слꙑшатꙿ  не раꙁѹмѣѭтъ С 334.20 вдѣт сѧ М З А СК Б ЗП О Н У Е СП СЕ К С Р Х Гр ὁράω εἴδω βλέπω ϑεωρέω ϑεάομαι ἐποπτεύω ἐφοράω καϑοράω φαίνομαι ἐπιφαίνομαι διαφαίνομαι σκοπέω ἀϑρέω περιαϑρέω συνοράω μανϑάνω καταμανϑάνω τυγχάνω λαμβάνω μένω ϑεατὴς γίγνομαι γιγνώσκω προσπίπτω Нвб видя, виждам ОА ВА НТ Дюв НГер МлБТР ЕтМл ЕтБАН БТР АР РБЕ