Старобългарски речник
бо 
бо съюз част I. съюз 1. Въвежда подчинени обстоятелствени изречения за причина: защото, понеже, тъй като молте же сѧ да не бѫдетъ бѣство ваше ꙁмѣ н въ соботѫ. бѫдетъ бо тогда скрьбь велѣ. ѣкаже нѣстъ бꙑла отъ наѧла въсего мра до селѣ М Мт 24.21 З А СК Б помѣте вꙑ  пропьнѣте. аꙁъ бо не обрѣтаѭ вь немь внꙑ М Йо 19.6 З А СК Б нъ пае д вь вьсь.  дѣлаѧ жв благодарьствꙙ бога. не можеш бо тꙑ сътръпѣт скрьб пѹстꙑн҄скꙑхꙿ С 169.27 ꙗждь. се бо третї день сть пон҄еже ньсоже въкѹс С 19.10 слава господѹ. сълѹ бо сꙙ намъ се на добро С 134.12 пршедъшѹ же народѹ къ н҄емѹ. вьс двл҄ѣхѫ сꙙ вдꙙште дѫба облствьнѣвъша. т бо вѣдѣѣхѫ . ꙁдавъна сѹхъ С 18.17 не могѫ рее ст. кн҄гꙑ бо сѫтъ пеатьлѣнꙑ С 247.5 с не можетъ цѣлѣт. блѫднкъ бо стъ  пꙗнца С 564.16  бѫдеш  тꙑ оштаѧ многꙑ отъ бѣсъ.  отъ ѧꙁь раꙁльнꙑхъ. тебѣ бо тѹ стъ дано прославт сꙙ ловѣкꙑ С 236.3 мѣахѫ бо масло не обльно же тѣмꙿже  мѫꙙтъ сꙙ С 370.27 пеальнь смъ отье. не бо хотѣхꙿ дабꙑ (!) кто ѹвѣдѣлъ танꙑ сеѧ С 288.1 анѳупате. не ѫродъствѹ богꙑ глꙙ. не бо сѫтъ бꙁ мноꙁ. нъ днъ богъ отецъ С 100.19 2. Присъединява съчинени мотивиращи изречения за причинно–следствени отношения: a) и тъй, прочее, следователно псмѧ едно. л една ръта не прѣꙇдеть отъ ꙁакона. доꙇдеже всѣ бѫдѫтъ. ꙇже бо раꙁортъ еднѫ ꙁаповѣдь. ꙇ схъ малъꙇхъ. ꙇ наѹть тако кꙑ. мьні нареетъ сѧ въ црс нбсцѣмь З Мт 5.19А многашд рѣхомъ т.  въ пръво т въпрашан ꙗкоже крьстꙗн смъ.  не прѣпьрш насъ капштемъ нестомъ поклонт сꙙ. мꙑ бо готов смъ о въпрашан твомꙿ отъвѣштават С 177.30 не маш напꙿсат внꙑ бгѹ нашемꙋ. мꙑ бо смъ повньн съблаꙁнвъше сꙙ на пѫт. тъ бо не отъпаде С 33.1 b) затова не бѫдѣте несꙑт нъ любомѣньн. вѣдꙑ ꙗко с дꙋхове лѫкав сѫтъ. смъ ꙁъломъ повнꙿн. ꙁатвор бо ѧ въ съсѫдѣхъ. он же покоренї стааго конона досел прѣбꙑшꙙ С 53.18 не бо бѣѣше отъ н҄его съплетъка рѣемъ. не бо  вѣдѣѣше. нь бѣѣше добь вѣроѭ  трьпѣнмъ С 46.30, 47.1 не бо нъ того надѣахѫ сꙙ. того рад  сто (!) ѧ въꙁдражатъ. отъ надеждꙙ тоѧ С 372.11 3. Присъединява съчинени заключителни изречения, които разширяват и уточняват предходната мисъл: впрочем, прочее, всъщност повелѣ же вовода. съвꙙꙁавъше (!) ꙁа вꙑѭ вест вьсꙙ вькѹпѣ къ ꙁерѹ. сть бо вь севастї еꙁеро мꙑ водѫ многѫ С 76.9 а же цѣл҄енꙗ въ жт свомъ сътвор.  по съмрьт го. нкꙿтоже можетъ сповѣдат послѹшъствѹѭштѹ о томъ богѹ. томѹ бо хръстов  бѹ нашемѹ. слава С 54.1 аще бо ἐὰν γάρ, ἐὰν δέ, εἰ τοίνυν Защото ако аще бо кто вдтъ тѧ м(ѫ)ща раꙁѹмъ въ трѣ(б)щ() въꙁлежѧща. не съв(ѣс)тъ л емѹ немощнѹ сѫштѹ. съꙃ()ждетъ сѧ ѣст долѡжрътвънаѣ Е 3а 17 блаженъ не осѫждаѧ себе о немже покѹшаетъ сѧ. а сѫмнѧ сѧ. аще бо ѣстъ осѫждаетъ сѧ Е 4б 2 аще бо тако наставш . бѫдетъ т нбо ново СЕ 82b 22 аште бо пророка мꙙ хоштеш нарцат. л творьца пророкомь. вдмааго тобоѭ акꙑ ловѣка. ꙗкоже хоштеш тако вѣрѹ С 393.15 аще бо ... то εἰ ... ἄν, Ø ... ἐπεί Ако ... то побѣжденъ бꙑхъ мѫж см свꙙтꙑм.  бꙑхъ вьсѣмъ въ рѫгъ. не мꙑ днодѹшенъ слѹгъ. аште бо бꙑхъ мѣлъ. то не бꙑхъ побѣжденъ бꙑлъ С 78.30 аште бо дѣло ьстьно бꙑло. то славьнѣ ѹбо бꙑ отъ ловѣкъ слѹжен прмалъ.  не бꙑ слѹжлъ намъ рабъскомъ номъ С 262.1—2 аще бо  ἐὰν γὰρ καί, κἂν γάρ, καὶ γὰρ εἰ καί Макар и да, ако и да, дори да мені его раді ѣште бо і поідѫ посрѣдѣ сѣні съмрътънꙑѩ. не ѹбоѭ сѩ ꙁъла СП 22.4 аште бо і тъмѫ ꙇмамъ добрꙑхъ дѣлъ. гнѣвъ же дръжімъ. вьсе въсѹе і ашютъ К 9b 15 аште бо  наша благодѣть сть. ꙗже отъ владꙑкꙑ. нъ  тѣмь сладость бꙑваатъ. сего рад не стꙑдꙙтъ сꙙ сь нам праꙁдьноват С 490.23 аще (б)о  не к(лънетъ) то д(а бѫ)детъ самъ проклѧт(ъ) АН деже бо аще ... тѹ ὅπου γὰρ ἐὰν ... ἐκεῖ А където [дето] ... там ꙇдеже бо аште бѫдетъ трѹпъ. тѹ съберерѫтъ сѧ орьл М Мт 24.28А II. част За подсилване: тъкмо, именно a) При имена на лица и лични местоимения рождъство твое бце дво радость въꙁвѣст въсе въселенѣ.  с тебе бо въсѣ слънъце праведное Е 25б 17 аꙁъ бо есмь гь бъ твоі СП 80.11 сі бо естъ дьні семѹ ест К 1а 30 въскрьсн отъ мрьтвꙑхъ. аꙁъ бо смъ жвотъ ловѣьскꙑ С 468.25 b) Всъчет. с рад прѩтъ ѩ отъ пѫті беꙁаконеньѣ іхъ. беꙁаконнеі бо раді своіхъ съмѣрішѩ сѩ СП 106.17 сіхъ бо раді грѧдетъ гнѣвъ бжі. на снꙑ протівънꙑѩ К 2а38 е. сѧтъ мра бо раді братрьнѣ. ꙇ сі жрътва бꙑⷭ҇ К 9а 23 сего рад бо і павелъ ѹітъ глѧ К 4а 5 b) Във въпросителни изречения c) Във въпросителни изречения онъ же третцеѭ рее къ нмъ. ьто бо сътвор ꙁъло М Лк 23.22 З ъто бо мі естъ на нбсі. і отъ тебе ъто въсхотѣхъ на ꙁемлі СП 72.25 каа бо полꙿꙃѣ еже вѣдѣт. о бꙃѣ праваꙗ ѹенꙗ добрѣ Х II Вб 9 d) При отрицание не бꙑстъ бо съмрьт раꙁдрѹшенье сьмрьть. нъ прѣмѣнілъ есі вешт. прѣдѣлъ положъ К 10b 17 нѣстъ бо къ творѧі прѣдълежѧштаа К 8а 14 e) При повелително наклонение послѹшаі бо ъто сѧтъ К 9а 16 помѣні бо мѧ сѧтъ гі. въ цѣсарств твоемь К 11а 23 бо ... же; бо ... а За утвърждаване: наистина, все пак бьдте  молте сѧ да не вьндете въ напасть. дхъ бо естъ бьдрь а плътъ немоштъна М Мк 14.38 З.Срв. Мт 26.41 М, З, А, СК;СЕ 47а 14 мнѣ бо обльгъаватъ отъ мѫкъ хс. тебе же матъ прꙙстьнка сътворт огню вѣьнѹѹмѹ. ѹготованѹѹмѹ тебѣ  дꙗволѹ С 41.11—12 М З А СК Б ЗП Е СП СС СЕ К С ЗЛ Х Р МЛ АН БН Гр γάρ μὲν γαρ ὅτι δή ἐπειδή δι´ ὅτι καὶ γάρ μέν δέ καί οὖν γοὖν τοίνυν ὅϑεν πάντως διὰ τὸ + Inf. Нвб бо остар ВА Дюв НГер МлБТР ЕтМл