Исторически речник
льма[же]
льма[же]
нареч
съюз
1. Въвежда подчинени обстоятелствени изречения за причина: щом като, след като, тъй като, понеже
анѳупатъ рее. не достотъ т кръстꙗнѹ сꙙ нарцат. лꙿма повелѣн непобѣдмꙑхъ цръ. ѹмараетъ тꙙ
С
100.11
правьднкъ же ... глагола. господ сѹ хрьсте не прост неістааго комса. лма дръꙁнѫ на мꙙ се сътворт м. нъ вждъ господ. ꙗко мене твого рад се прмьѭ
С
231.24
нѣ нктоже дѣтштꙋ обадтел҄ь. лꙿма не матъ родꙙ сꙙ вьсѣавъшааго
С
240.19
провъ рее. льма же не хоштеш повнѫт сꙙ цѣсарѹ. вь рѣкѫ въвръженъ бѫдеш
С
253.28
с глагол҄етъ ꙗкоже вѣдѣ. ꙗко же просш ѹ отьца дастъ т отьцъ. лма же молтвꙑ прос молтвѫ дастъ
С
308.12
да лма побѣжден бꙑхомъ. десно намъ дашꙙ отроц прꙙштен. грꙙдѣмъ вьꙁлюбьн. мꙑ вьꙁдревьнѹмъ боговесельнѹѹмѹ лкѹ
С
321.7
лма господнъ мо госпожде не вѣстъ нсоже ꙁ мене. же мꙋ въ домѹ. нъ вьсе стъ далъ въ рѫцѣ мо ... како могѫ аꙁъ сътворт непрꙗꙁнно се дѣло. т съгрѣшт прѣдъ богомъ
С
366.3
хотѣхꙿ вашѫ сьпрꙙтат ꙁьлобь. нь лма же вꙑ не рате. нъ днае прѣбꙑвате въ сво ꙁьлоб. се аꙁъ самъ сꙙ прѣдаѭ
С
413.23
2. Въвежда подчинени обстоятелствени изречения за време: откакто, откак
дꙿнѣм бо на десꙙте ꙁвѣꙁдъ кланꙗхѫ сꙙ мѹ. лма їюда прѣдавꙑ хрстоса ѹдав сꙙ
С
389.25
елма же ꙗв сꙙ правьдьно сльньце. стѣн҄ь прѣстааше ѹже. сльньцѹ въсходꙙштѹ съкрꙑтъ сꙙ стѣн҄ь
С
417.26
3. Въвежда подчинени определителни изречения към същ. за място: където
не вѣдѣ л рееш хс мѣста. лꙿма рее положсте
С
304.13
4. Въвежда подчинени обстоятелствени изречения за количество и степен: колкото
не сце бо брата ѹбівъ канъ оскврьн ꙁемьѭ. н сце ѹтꙙжлъ ꙁемьѭ стлъпотворен споловъ ... н сце ѹтꙙжъла ѭ кръвь ꙁахарна. лꙿма ждове неьст се велко сътворшꙙ
С
485.13
не льма л
ἐπειδή
Нали, щом като
онъ же отъвѣштавъ рее. не льма л агг҄елъ га вьседръжтелꙗ смъ аꙁъ. то того рад вѣдѣ. тогда бо господь мꙙ бѣ посълалъ к тебѣ. скѹст ѹсрьд тво
С
122.22
льма бо
ἐπειδάν, ἐπειδὴ γάρ, ἐπεὶ οὖν, ἐπειδὴ δέ
Защото, след като, щом като
дѣт хвалѫ прносꙙтъ. да вьсе ꙁаскоп. тъште слово покажетъ непрꙗꙁн. лма бо ремьствомъ нѣкꙑмъ. ѹгожденмъ сеѧ жꙁн. любо ꙁъло хотꙙштꙙ сътворт. хвалѫ прност славꙙштꙙѧ. поштꙙдтъ владꙑцѣ
С
337.19
лма бо нꙑ власть да ꙁьлꙑхъ добрꙑхъ дѣлесъ. да волеѭ хоштетъ да бѫдемъ добр
С
413.2
лма бо онꙿ свомѹ ѹмѹ господнъ бѣ. волеѭ не ра послѹшат. нъ на сьребролюбьстве ѹклон сꙙ
С
413.6
лма бо ꙁъло вьмѣст сꙙ. прѣдаан пр коньц бѣаше. грѣхъ съвръш сꙙ. тъгда раꙁѹмѣ грѣхъ
С
414.26
льма ... тѣмь
ἐπειδὴ ... διὰ τοῦτο, διὰ τό + Inf.; διὰ + Accus.
Понеже ... затова
лма бо нꙑ власть да ꙁьлꙑхъ добрꙑхъ дѣлесъ. да волеѭ хоштетъ да бѫдемъ добр. тѣмь аште не хоштемъ не нѹдтъ
С
413.4
льма[же] ѹбо
ἐφ᾿ ὅσον γάρ, ἐπεὶ οὖν, οὐκοῦν ἐπείπερ
След като, щом като, понеже
льма ѹбо сътворсте дномѹ отъ братѧ сеѧ моѧ хꙋдꙑѧ. то мьнѣ сътворсте
С
123.24
анѳупатъ рее. не велко ѹдо творш тъштꙙ сꙙ на сьмрьть. нъ лꙿма ѹбо тъштт сꙙ на съмрьть. жвъ да ꙁгорш
С
140.20
да лма же ѹбо отъвръгосте сꙙ свого цѣсара. прѣбѫдѣте ѹбо нецѣсарѹм. работьнꙑ ꙗръмъ вѣьнꙑ влаꙙште
С
435.24— 25
ельма же ѹбо слово покаꙁа ꙗко хотштѹѹмѹ тѣлес добрѣ по нѹ на вьсе дѣство съставлꙗт сѧ трѣбоване естъ ою ѧꙁьіка проьньїхъ ꙗже сѫтъ потрѣбьнѣша. бѣдьно же необрѧштемо дшѫ моштьнѫ оесьі многьі
ЗЛ
Iб 7
льмаже ... тольмаже
ὅσῳ ... τοσούτῳ
Колкото ... толкова
лма же ѹбо немоштьнѣ сѫпротвьнкъ. толма же бес простꙑн҄ꙙ побѣжденꙑѧ
С
371.28—29
С
ЗЛ
Гр
ἐπειδή
ἐπεί
ἀνϑ᾿ ὧν
ἐπειδήπερ
διὰ τό + Infinitivus
εἰ ὅσον
лма
елма
Нвб
Ø