Исторически речник
ꙗкꙑ
ꙗкꙑ
нареч
съюз
I.
Като нареч.предл.
1. За сравнение при посочване на еднаквост, прилика: както, като
ꙇ вътораѣ подобьна еі. вьꙁлюбш подрѹга своего ѣкꙑ самъ сѧ. большѧ сеѩ ꙇноѩ ꙁаповѣд нѣстъ
З
Мк 12.31А
рее же гь смоне. смоне сотона прос васъ. да б сѣалъ акꙑ пьшенцѫ
З
Лк 22.31
ѡтъ страха же его сьⷮсⷬѫⷽ сѧ стрѣгѫщі. бꙑшꙙ акъ мрътві
А
Мт 28.4
пѹще потъ сво на ꙁемⷧѭ. акꙑ кръвь. емѹже сѧ ав отъ нбс аћлъ. ѹкрѣплѣѩ срце его
СЕ
47а 22
аб молтвѫ сътворвъшѹ мѹ. сьніде огн҄ь съ небесе. пожьже храма. лъжеменънааго бога сътвор. акꙑ пѣсъкъ дробенъ
С
22.13
отъвръгъ наготѫ облѣц сꙙ вь стотѫ. а не протв сꙙ мьнѣ акꙑ онсї
С
48.27
пѡлемъ рее. ѡ пон. покорте сꙙ акꙑ вьс. жьрѣте да не мѫен бѫдете
С
126.2
како ѹбо хоштете. о семь вамъ страдат. акꙑ правьдьнкомъ л акꙑ неправьдьнкомъ
С
128.1, 2
вдѣ смокве акꙑ ловѣка бесплодьна. ѹсѹш ѭ словомь акꙑ богъ
С
345.7, 8
акꙑ овьꙙ на ꙁаколен веденъ бꙑстъ. акꙑ агньць
С
434.24, 25
Срв.
С437.1, 2
бѣаше же вдѣн го акꙑ мльн. одежда го бѣла акꙑ снѣгꙿ
С
444.25
2. За сравнение при посочване на количество:
a) Колкото
съ же рее мъ ꙁа невѣръство ваше. амⷩ҇ глѭ вамъ. аще мате вѣрѫ акꙑ ꙁръно горѹшьно. реете горѣ се. прѣді отъ сѫдѣ тамо. прѣдетъ. ніьтоже не въꙁможьно бѫдетъ вамъ
А
Мт 17.20
Срв.
С316.18
b) Около
анꙿг҄елъ же гнь ꙗв сꙙ стѹѹм [!] съшъдъ сь небесе. въ обраꙁѣ мльнѧ. прде к н҄емꙋ ставъ на въꙁдѹсѣ. окꙑ трьм лактꙑ двженъ отꙿ ꙁемьѧ. прѣбꙑ стоѧ на мѣстѣ томь многꙑ асꙑ
С
567.25
II.
Като съюз.
1. Въвежда подчинени обстоятелствени изречения за начин: както, като
акꙑ стаꙿго нусꙗ мѫ ѹб. мене тѣм жде ꙁбꙑт тъштш сꙙ
С
50.2
лко бо можааше сътвор мьнѣ акꙑ хотѣ. же ѹбо могѫ аꙁъ тебѣ то сътворѫ
С
152.26
се тъ рее бъ ꙁводꙙ бо ьстъно отъ недостонъства. акꙑ ѹста моꙗ бѫдѫтъ
С
380.12
вꙑ бога вдѣсте. а аꙁъ л днъ смъ не достонъ вдѣнью го. не акꙑ л вꙑ сте ꙁъван ꙁъванъ смъ
С
500.2
2. Въвежда подчинени допълнителни изречения: че
вдѣшꙙ бо кого рѫгаѭшта сꙙ. да ов обѣштаваахѫ сꙙ. дрѹꙁї же не покораахѫ сꙙ. глагол҄ѫште акꙑ нѣстъ велко ѹдо
С
33.24
3. Въвежда подчинени обстоятелствени изречения за време: след като
дрѹгꙑ агг҄елъ глагола. порѫаѭ сꙙ. ꙗкꙑ вдѣхъ ꙗко подастъ мѹ деснцѫ порѫьнкъ. тъгда вдѣвъша вьꙁведоста мꙙ на ꙁемл҄ѫ въ гробъ мо
С
167.14
С нюанс за причина: щом като.
въпрашаѭтъ беꙁѹмьл҄. кто м стъ. акꙑ ніколже вдѣвъше благодѣтелꙗ. славъна боголѣпьнꙑм ѹдесꙑ
С
322.27
ꙗкꙑ снѣгъ [сꙗѧ сѧ]
χιονοφεγγής, χιονόφεγγος
Сияещ [блестящ, светещ] като сняг
дастъ т акꙑ снѣгъ. одеждѫ водоѭ дѹхомь стьканѫ
С
348.8
събърашꙙ съборъ. да не акꙑ снѣгъ сꙗѭштааго сꙙ бсъра прмѫтъ. нъ да свѣтълꙑ камень ꙗкоже мьнѣшꙙ. невѣрьствмъ отъмꙙтъ
С
385.18
ꙗкꙑ сьребро
ἀργυρόχροος
Като сребро
гда отцемъ матеремъ. стоьнцѣхъ водънꙑхъ. пркладама бѣꙿхѫ оеса. акꙑ сьребро слъꙁꙑ вьрꙙштꙙ капаахѫ по лантама на ꙁемьѭ
С
397.25
ꙗкꙑ ... тако
Както ... така
ꙁде ркаѧ левъ. акꙑ отьць любовънꙑ прмлетъ ꙙдо сво. тако пртекъ львъ ско на праведьнка
С
166.20, 22
ꙗкꙑ цѣсар҄ь сꙑ
βασιλικῶς
Като цар, по царски
ѹбо сꙙ акꙑ црѣ. вѣстъ бо прѣтт акꙑ цѣсарь сꙑ. аште лѣнꙙштꙙ сꙙ л гнѣваѭштꙙ поѹ. коп блскаѭште сꙙ наведетъ
С
336.6
З
А
СЕ
С
Гр
ὡς
ὡσεί
ὥσπερ
καϑά
ὡσανεί
καϑάπερ
δίκην + Genitivus, κατά + Accusativus
ἅτε
οτ῞ι
акꙑ
ѣкꙑ
окꙑ
акъ
Вж. при
ꙗко
Нвб