Исторически речник
црькꙑ [+]
Nfos | Nfgs | Nfds | Nfas | Nfis | Nfls |
црькꙑ, црькъв, црькьв, црькв | црькъве, црькьве, црькве, црькъв, црькьв, црькв | црькъв, црькьв, црькв | црькъвь, црькъвъ, црькьвь, црькьвъ, црьковь, црьковъ, црькъве, црькьве, црькве | црькъвѭ, црькъвьѭ, црькъвѫ, црькъвѧ, црькъвю, црькъвью, црькьвѭ, црькьвьѭ, црькьвѫ, црькьвѧ, црькьвю, црькьвью, црьквѭ, црьквьѭ, црьквѫ, црьквѧ, црьквю, црьквью | црькъве, црькьве, црькве, црькъв, црькьв, црькв |
Nfvs | NfOp | Nfgp | Nfdp | Nfip | Nflp |
црькꙑ, црькъв, црькьв, црькв | црькъв, црькьв, црькв | црькъвь, црькъвъ, црькьвь, црькьвъ, црьковь, црьковъ | црькъвамъ, црькъвамь, црькьвамъ, црькьвамь | црькъвам, црькьвам, црьквам | црькъвахъ, црькъвахь, црькьвахъ, црькьвахь, црьквахъ, црьквахь |
NfOu | NfGu | NfDu | |||
црькъв, црькьв, црькв | црькъвѹ, црькьвѹ, црьквѹ | црькъвама, црькьвама, црьквама |
црькꙑ
-црькъве
ж
1. Общност на вярващите християни, християнска община, епархия, поместна църква
гда же поставшꙙ патрарха стѣ црькв рмьстѣ
С
121.6—7
бѣ нѣкто преꙁвутеръ. отъ алеѯандръскꙑѧ свꙙтꙑѧ бжѧ црькве
С
186.18—19
цѣсарь съборъ епскѹпъскꙑ сътвор ... о право вѣрѣ ѹтврьдтъ ... поставт въ къснꙙтн҄ градѣ епскѹпа. дат ѹстро свꙙтꙑмъ црькъвамъ вьсѣмь людемъ
С
201.6
Привържениците на Христовата църква, християните.
въ лѣто осмонадесꙙто црѣ персьска саворꙗ. гон҄ен бꙑстъ на црькв хрстосовꙑ
С
254.29
2. Универсалната вселенска християнска църква
аꙁъ же тебѣ глѭ. ѣко тꙑ ес петръ. ꙇ на семь камене съꙁждѫ црквъ моѭ
М
Мт 16.18
З
А
прѣст(ꙑ)хъ прркъ праꙁднкъ. нбо цръкв ѣвїло естъ
Е
7а 16—17
моⷧ҇ бꙑв҇ⷿащ. аще кꙿто кръщенѣ своего отъвръгъ сѧ въ поган. ꙇ обраттъ сѧ цркв
СЕ
23а 6
егда отрокꙑ ѡсанна въ вꙑшьн҄хъ вьпѭштꙙ цръкꙑ въстрѫбтъ
С
332.16
обьходтъ бо ꙗко л҄ьвь ревꙑ. щѧ кого пожьретъ по кънгамъ. сего рад цръкꙑ накаꙁаетъ
Х
II Ва 18
Религия, вяра, изповедание; църква.
полемѡнъ рее. кръстꙗнъ л с. піѡнї рее. е. полемѡнъ рее коѧ црькъве
С
132.7
Срв.
С132.21, 28
не брашьномь бо птмь сѫть слѹгꙑ • нь цркв бжьꙗ работьнц
ПА
281b
рауⷣ сѧ паѵле, похвала цр͠кві
Сб. Герм.
232а
неъстїе погыбе • х͠сꙿ црⷭтвоуеⷮ • бл͠гоъстїе просїа • цр͠кви процъвте • мⷱнкь въса ꙁемлꙗ испльни се мощеи
ПЕ Нед.
603v
3. Еврейски или християнски храм; църква
вьс люде ꙁ ѹтра прхождаахѫ къ немѹ въ црквъ послѹшатъ его
М
Лк 21.38
З
по обꙑаю ерескѹмѹ. клю сѧ емѹ покадт въшедъшю въ црквъ гнѭ
М
Лк 1.9
З
А
ꙇ хождааше с въ цркве въ пртворѣ соломон
М
Йо 10.23
З
А
СК
ѡтъвѣшта емѹ с ... аꙁъ вьсегда ѹхъ на сънъмшт. ꙇ въ цръкъв(е) ꙇдеже вьс ꙇюдѣі сънемлѫтъ сѧ. ꙇ таꙇ не глахъ несоже
М
Йо 18.20
З
А
СК
о ꙁгънанꙑхъ цркве
М
83а 2
проⷦ҇ глаⷭ҇ ҃д. двенъ бъ въ стъⷯі. стⷯ҇. въ црквахъ
Е
6а 5
ѹслꙑші гі гла молітвъ моеѩ егда въꙁовѫ къ тебѣ. егда въꙁдѣѭ рѫцѣ моі въ црквꙑ сті твоеі
СП
27.2
ѡскврънішѩ ціръковь стѫѭ твоѭ. положішѩ ілема ѣко овоштьное хранлште
СП
78.1
тѧ молмъ гі. вьнд нꙑнѣ въ стѫѭ црквь твоѭ. ꙇ въ раба твоего сего
СЕ
31b 4
сътворшꙙ же блꙁъ тоѧ кѫпѣл. цркъве стааго връховьнꙗаго апⷪ҇ла петра
С
541.20—21
прѣподобьнꙑ свꙙттел҄ь. молтвънꙑ домъ рекꙿше црꙿкве. сътворвъ ѹ пештерꙑ прѣлож ьстъно го тѣло
С
532.10
отътолѣ мльат наꙙ въ хꙑꙁнѣ. н въ црькъве прходꙙ
С
288.7
прѣбꙑвъ въ гостньнц ꙗже прѣдъ градомъ. ꙗже съꙁъдана бꙑстъ отъ блаженꙑѧ еудок҄ѧ. въ н҄еже гостньнц црькꙑ стъ стааго геѡргꙗ
С
282.17
сь отьць богѹ сꙙ на ѹꙙст въдавъ въꙁградвъ въ томъ градѣ црькъве прѣхвальнѣ богородц
С
279.11
бѣаше бо цръкꙑ пꙙт пъпьршть отъ града
С
221.23
цьрк сꙙтааго оана дѣлана пауломь хартофулаѯомь
П1
сь рее могѫ раꙁорт црквь бжѭ. ꙇ трьм дьньм соꙁъдат ѭ
М
Мт 26.61
З,
А, СК. Срв.Мк 14.58
М,
З, А, СК;Мк 15.29
М,
З, А, СК;Йо 2.19
М
З
А
не вѣсте ѣко тѣлеса ваша цркꙑ сѫщо(...) въ васъ стомѹ дхѹ естъ. мате отъ ба нѣсте себѣ
Е
3а 1
Въ то лѣто ꙁаповѣда . цркв хртⷭ҇їаньскы раꙁорт до ꙁемⸯлѧ . ҆ кнгы ҆жⷣе
ХрГС
484а
Въ странаⷯ срскыⷯ . бѣше граⷣ нарцаемы ѡравле . въ немꙿже ꙁдааше сѧ цр͠ква . въ мѧ велком͠нка геѡргꙗ
Сб. Герм.
272а
Борись... кр(с)ти в'сꙋ зем(л)ю бл'гарьскꙋю • и сьз(д)а цр҃кви по земл(і) бльгар'стѣи • и на р(ѣ)цѣ Брѣгал'ници • и тꙋ прїем' цр(с)тво на Ѡв'чи поли • сьз(д)а бѣли цр҃кви
Ск. Ис.
И тоги́ва се црь потрꙋди , и стори́ Като́ мꙋ повелѣ́ арⸯхггль . и съѕи́да црква прѣвели́ка . и сто́ка мнѡ́го ѻста́ви оу онъ́ѧ црква
Тр. дам.
181
и̇ било на ѡ̇ни̇ чловѣци̇ въ оно време велїка тꙋга и̇ жалостъ под тꙋрска држава и̇збирали̇ кои̇ били̇ красни̇ цр͠кви и ѡ̇бращали̇ и̇хъ въ џами̇и
ПХ
48v
4. Езически храм, светилище
своѭ славѫ матъ велкꙑ богъ асклп. аште не прметъ тьмьꙗньнааго кажденꙗ н жрътвъ. то не можеш вьнт въ цръкъве
С
227.27— 28
глагола правьдьнкъ. повел жъръцѹ свомѹ да отврьꙁетъ црькъве. аꙁъ вьндѫ
С
228.20—21
в капетолїю въ цркв де҆вѣ погѹб мѹжа
ХрГС
465b15-16
а҆дона҆ же въ црквь прбѣжа, ҆ ꙁа трѣ́бнкъ сѧ дерⸯжа, мо́лѧше соло́мона брата свое҆го
ХрГС
426a23-25
И тоги́ва оузе́ црь кр҇ⷭть и пойде́ оу црь́ква и́долⸯска, и си́чки и́доле покло́ниха се крⷭ҇тꙋ
Тр. дам.
39
Нехристиянска църква (институция), религиозна общност, вероизповедание
свѧтꙑи, свѧтꙑи, свѧтꙑи клюатъ сѧ проповѣданию апостольскоу, а црькꙑ жидовьска не примлетъ го
ЙЕ Шест.
45b-45c
5. Събор, сборище
въꙁненавдѣхъ црковъ лѫкавънꙑхъ. съ неъстівꙑмі не сѩдѫ
СП
25.5
апостольскаꙗ црькꙑ
ἡ ἀποστολικὴ ἐκκλησία
Апостолска църква, едно от наименованията на православната християнска църква, която пази неизменно апостолското учение и апостолското приемство на даровете на Светия дух, предавани чрез тайнството свещенство
пакꙑ пр(н)осмъ ті словесънѫѭ сѭ слѹ(ж)ъбѫ. о вꙿселенѣ. о стѣ каѳо(л)к. апⷧ҇осцѣ цркве
СС
IIIb 25
кланѣетъ сѧ тебѣ едномѹ бѹ оцю. едноꙙдѹмѹ снѹ твоемѹ. гю нашемѹ схѹ. въ стѣ твое католк. ꙇ аплъсцѣ цркве
СЕ
23b 19
вьсѣьскаꙗ црькꙑ
ἡ καϑολικὴ ἐκκλησία
Едната вселенска християнска църква, която представя единството на всички вярващи в Исус Христос
дꙗконса ѹбо много творѣаше спѣшен. того вѣрѫ прѣложт. прстрот къ вьсѣьстѣ црькъв
С
298.6
дꙗконса ... прде въ ерѹсалмъ. мѫшт съ собоѭ братѹꙙда самьѧ санъ прѣдръжꙙшта. же пр номь ѹбо въꙁдръжꙙ бѣаше. къ црькъв же вьсѣьстѣ не пробьштааше сꙙ
С
298.1—2
да отвръꙁѫтъ сꙙ небеса. да прмѫтъ дѹшѫ раба твого. ꙗкоже людемъ твомъ вьсѣьскꙑѧ цръкъве. вьсѣкого спльн҄енꙗ ѧ
С
254.18
съборьнаꙗ црькꙑ
a) ἡ καϑολική ἐκκλησία
Едната, съборната християнска църква, която представлява единството на всички вярващи в Исус Христос
Сицевое оубѡ хоулное велѣнїе събѡрнаа цр͠кви , ни же прѣеть когⷣа ни же прѣдаⷭ
ПЕ ИМ
164r
сⷯ ѹбо всѐ бжⷭ҇твеноѐ арꙿхїереевъ събранїѐ ѡⷮсѣкꙿше ͗ ѡⷮверꙿгше неꙁаблꙋднаѧ̀ ͗ бжⷭ҇твены̏ѧ̀ съборны̏ѧ цркв • ѹкрѣп́ша ѹтверд́ша догꙿмать
Фот.
650б
полемѡнъ рее ко црькъве. отъвѣшта съборьнѣ не бо стъ на отъ хръста
С
132.8
b) εὐκτήριος οἶκος
Молитвен дом в раннохристиянската епоха
въ прѣславънъ тъ день памꙙт стааго конона. вꙿса саурꙗ прѣдѣл . сь свѣштам сходꙙште ꙁ домовъ свохъ. съ веера дѫште въ съборънѫѭ мѹ црькъве
С
35.9—10
М
З
А
СК
Б
ЗП
Е
СП
СЕ
СС
К
С
Х
БН
КН
П1
ХрГС
Тр. дам.
ЙЕ Шест.
Сб. Герм.
Ск. Ис.
Тр. дам.
ПХ
ПА
ПЕ Нед.
ПЕ ИМ
Фот.
Гр
[τὸ] ἱερόν
ναός
ἐκκλησία
[τὸ] εὐκτήριον
μαρτύριον
μοναστήριον
σέβασμα
πόλις
цръкꙑ
цръковь
црьква
ціръковъ
цьрк
Нвб
църква, черква
ОА
ВА
АК
НТ
Дюв
НГер
ЕтМл
БТР
АР
черкова
диал
ДА
Срв
Църквата
МИ
Атанасова църква
МИ
Белата църква
МИ
Гергиева църква
МИ
Герчева църква
МИ
КП,МИРазл
Черква
МИ
Черквата
МИ
БМС
Черква
МИ
Черковата
МИ
Черквич
МИ
ГХ,МИМ
Черкувану
МИ
КМл
Черква
МИ
Църквата
МИ
Черкица
МИ
ХХ,ЛИМР
Цръква
МИ
Цръквенци
МИ
ЙЗах,Кюст