Исторически речник
хѹдъ [+]
Aemosi | Aemgsi | Aemdsi | Aemasi | AemEsi | Aemisi |
хѹдъ, хѹдь | хѹда | хѹдѹ | хѹдъ, хѹдь | хѹда | хѹдомь, хѹдомъ |
Aemlsi | Aemvsi | Aemopi | Aemgpi | Aemdpi | Aemapi |
хѹдѣ | хѹде, хѹдꙑ | хѹд | хѹдъ, хѹдь | хѹдомъ, хѹдомь | хѹдꙑ |
Aemipi | Aemlpi | AemOui | AemGui | AemDui | Aenosi |
хѹдꙑ | хѹдѣхъ, хѹдѣхь | хѹда | хѹдѹ | хѹдома | хѹдо |
Aengsi | Aendsi | Aenasi | AenEsi | Aenisi | Aenlsi |
хѹда | хѹдѹ | хѹдо | хѹда | хѹдомь, хѹдомъ | хѹдѣ |
Aenopi | Aengpi | Aendpi | Aenapi | Aenipi | Aenlpi |
хѹда | хѹдъ, хѹдь | хѹдомъ, хѹдомь | хѹда | хѹдꙑ | хѹдѣхъ, хѹдѣхь |
AenOui | AenGui | AenDui | Aefosi | Aefgsi | Aefdsi |
хѹдѣ | хѹдѹ | хѹдома | хѹда | хѹдꙑ, хѹдѫ | хѹдѣ |
Aefasi | Aefisi | Aeflsi | Aefopi | Aefgpi | Aefdpi |
хѹдѫ, хѹдѹ | хѹдоѭ, хѹдоѫ, хѹдоѧ, хѹдою | хѹдѣ | хѹдꙑ | хѹдъ, хѹдь | хѹдамъ, хѹдамь |
Aefapi | Aefipi | Aeflpi | AefOui | AefGui | AefDui |
хѹдꙑ | хѹдам | хѹдахъ, хѹдахь | хѹдѣ | хѹдѹ | хѹдама |
Aemosd | Aemgsd | Aemdsd | Aemasd | AemEsd | Aemisd |
хѹдꙑ, хѹдꙑ, хѹдо | хѹдаго, хѹдаего, хѹдааго, хѹдаго, хѹдого, хѹдога, хѹдго | хѹдѹмѹ, хѹдѹемѹ, хѹдѹѹмѹ, хѹдѹмѹ, хѹдоомѹ, хѹдомѹ, хѹдоѹмѹ, хѹдмѹ | хѹдꙑ, хѹдꙑ, хѹдо | хѹдаго, хѹдаего, хѹдааго, хѹдаго, хѹдого, хѹдога, хѹдго | хѹдꙑмь, хѹдꙑмь, хѹдꙑмъ, хѹдꙑмъ |
Aemlsd | Aemvsd | Aemopd | Aemgpd | Aemdpd | Aemapd |
хѹдѣмь, хѹдѣемь, хѹдѣѣмь, хѹдѣамь, хѹдѣмь, хѹдѣмъ, хѹдѣемъ, хѹдѣѣмъ, хѹдѣамъ, хѹдѣмъ, хѹдомь, хѹдомъ | хѹдꙑ, хѹдꙑ, хѹдо | хѹд | хѹдꙑхъ, хѹдꙑхъ, хѹдꙑхь, хѹдꙑхь, хѹдѣхъ, хѹдѣхь | хѹдꙑмъ, хѹдꙑмъ, хѹдꙑмь, хѹдꙑмь, хѹдѣмъ, хѹдѣмь | хѹдꙑѧ, хѹдꙑꙗ, хѹдꙑе |
Aemipd | Aemlpd | AemOud | AemGud | AemDud | Aenosd |
хѹдꙑм, хѹдꙑм | хѹдꙑхъ, хѹдꙑхъ, хѹдꙑхь, хѹдꙑхь | хѹдаꙗ, хѹдаа, хѹдаѣ | хѹдѹю, хѹдою | хѹдꙑма, хѹдꙑма | хѹдо, хѹдое |
Aengsd | Aendsd | Aenasd | AenEsd | Aenisd | Aenlsd |
хѹдаго, хѹдаего, хѹдааго, хѹдаго, хѹдого, хѹдога, хѹдго | хѹдѹмѹ, хѹдѹемѹ, хѹдѹѹмѹ, хѹдѹмѹ, хѹдоомѹ, хѹдомѹ, хѹдоѹмѹ, хѹдмѹ | хѹдо, хѹдое | хѹдаго, хѹдаего, хѹдааго, хѹдаго, хѹдого, хѹдога, хѹдго | хѹдꙑмь, хѹдꙑмь, хѹдꙑмъ, хѹдꙑмъ | хѹдѣмь, хѹдѣемь, хѹдѣѣмь, хѹдѣамь, хѹдѣмь, хѹдѣмъ, хѹдѣемъ, хѹдѣѣмъ, хѹдѣамъ, хѹдѣмъ, хѹдомь, хѹдомъ |
Aenvsd | Aenopd | Aengpd | Aendpd | Aenapd | Aenipd |
хѹдо, хѹдое | хѹдаꙗ, хѹдаа, хѹдаѣ, хѹдаѧ | хѹдꙑхъ, хѹдꙑхъ, хѹдꙑхь, хѹдꙑхь, хѹдѣхъ, хѹдѣхь | хѹдꙑмъ, хѹдꙑмъ, хѹдꙑмь, хѹдꙑмь, хѹдѣмъ, хѹдѣмь | хѹдаꙗ, хѹдаа, хѹдаѣ, хѹдаѧ | хѹдꙑм, хѹдꙑм |
Aenlpd | AenOud | AenGud | AenDud | Aefosd | Aefgsd |
хѹдꙑхъ, хѹдꙑхъ, хѹдꙑхь, хѹдꙑхь | хѹдѣ | хѹдѹю, хѹдою | хѹдꙑма, хѹдꙑма | хѹдаꙗ, хѹдаа, хѹдаѣ, хѹдаѧ | хѹдꙑѧ, хѹдꙑꙗ, хѹдѫѭ, хѹдꙑе |
Aefdsd | Aefasd | Aefisd | Aeflsd | Aefopd | Aefgpd |
хѹдѣ, хѹдо | хѹдѫѭ, хѹдѹю, хѹдоѭ, хѹдою | хѹдѫѭ, хѹдоѫ, хѹдоѧ, хѹдою | хѹдѣ | хѹдꙑѧ, хѹдꙑꙗ, хѹдꙑе | хѹдꙑхъ, хѹдꙑхъ, хѹдѣхъ, хѹдꙑхь, хѹдꙑхь, хѹдѣхь |
Aefdpd | Aefapd | Aefipd | Aeflpd | AefOud | AefGud |
хѹдꙑмъ, хѹдꙑмъ, хѹдѣмъ, хѹдꙑмь, хѹдꙑмь, хѹдѣмь | хѹдꙑѧ, хѹдꙑꙗ, хѹдꙑе | хѹдꙑм, хѹдꙑм | хѹдꙑхъ, хѹдꙑхъ, хѹдꙑхь, хѹдꙑхь | хѹдѣ | хѹдѹю |
AefDud | Armosi | Armgsi | Armdsi | Armasi | ArmEsi |
хѹдꙑма, хѹдꙑма | хѹдѣ, хѹдѣш | хѹдѣша | хѹдѣшѹ, хѹдѣшю | хѹдѣ | хѹдѣша |
Armisi | Armlsi | Armvsi | Armopi | Armgpi | Armdpi |
хѹдѣшемь, хѹдѣшемъ | хѹдѣш | хѹдѣ | хѹдѣше, хѹдѣш | хѹдѣшь, хѹдѣшъ | хѹдѣшемъ, хѹдѣшемь |
Armapi | Armipi | Armlpi | ArmOui | ArmGui | ArmDui |
хѹдѣшѧ | хѹдѣш | хѹдѣшхъ, хѹдѣшхь | хѹдѣша | хѹдѣшѹ, хѹдѣшю | хѹдѣшема |
Arnosi | Arngsi | Arndsi | Arnasi | ArnEsi | Arnisi |
хѹдѣе, хѹдѣ, хѹдѣше | хѹдѣша | хѹдѣшѹ, хѹдѣшю | хѹдѣе, хѹдѣ, хѹдѣше | хѹдѣша | хѹдѣшемь, хѹдѣшемъ |
Arnlsi | Arnvsi | Arnopi | Arngpi | Arndpi | Arnapi |
хѹдѣш | хѹдѣе, хѹдѣ | хѹдѣша, хѹдѣш | хѹдѣшь, хѹдѣшъ | хѹдѣшемъ, хѹдѣшемь | хѹдѣша, хѹдѣш |
Arnipi | Arnlpi | ArnOui | ArnGui | ArnDui | Arfosi |
хѹдѣш | хѹдѣшхъ, хѹдѣшхь | хѹдѣш | хѹдѣшѹ, хѹдѣшю | хѹдѣшема | хѹдѣш |
Arfgsi | Arfdsi | Arfasi | Arfisi | Arflsi | Arfvsi |
хѹдѣшѧ, хѹдѣшѫ, хѹдѣше | хѹдѣш | хѹдѣшѫ, хѹдѣшѧ, хѹдѣшѹ | хѹдѣшеѭ, хѹдѣшеѫ, хѹдѣшеѧ, хѹдѣшею | хѹдѣш | хѹдѣш |
Arfopi | Arfgpi | Arfdpi | Arfapi | Arfipi | Arflpi |
хѹдѣшѧ, хѹдѣшѫ, хѹдѣше | хѹдѣшь, хѹдѣшъ | хѹдѣшамъ, хѹдѣшамь | хѹдѣшѧ, хѹдѣше, хѹдѣшѫ | хѹдѣшам | хѹдѣшахъ, хѹдѣшахь |
ArfOui | ArfGui | ArfDui | Armosd | Armgsd | Armdsd |
хѹдѣш | хѹдѣшѹ, хѹдѣшю | хѹдѣшама | хѹдѣ, хѹдѣш | хѹдѣшаго, хѹдѣшаего, хѹдѣшааго, хѹдѣшаго | хѹдѣшѹмѹ, хѹдѣшѹемѹ, хѹдѣшѹѹмѹ, хѹдѣшѹмѹ, хѹдѣшюмѹ, хѹдѣшюемѹ, хѹдѣшюѹмѹ, хѹдѣшюмѹ |
Armasd | ArmEsd | Armisd | Armlsd | Armvsd | Armopd |
хѹдѣ | хѹдѣшаго, хѹдѣшаего, хѹдѣшааго, хѹдѣшаго | хѹдѣшмь, хѹдѣшмь, хѹдѣшмъ, хѹдѣшмъ | хѹдѣшмь, хѹдѣшмь, хѹдѣшмъ, хѹдѣшмъ | хѹдѣ | хѹдѣше, хѹдѣш |
Armgpd | Armdpd | Armapd | Armipd | Armlpd | ArmOud |
хѹдѣшхъ, хѹдѣшхъ, хѹдѣшхь, хѹдѣшхь | хѹдѣшмъ, хѹдѣшмъ, хѹдѣшмь | хѹдѣшѧѧ, хѹдѣшее, хѹдѣшѫѫ | хѹдѣшм, хѹдѣшм | хѹдѣшхъ, хѹдѣшхъ, хѹдѣшхь | хѹдѣшаꙗ |
ArmGud | ArmDud | Arnosd | Arngsd | Arndsd | Arnasd |
хѹдѣшѹю, хѹдѣшюю | хѹдѣшма, хѹдѣшма | хѹдѣе, хѹдѣ, хѹдѣшее, хѹдѣше | хѹдѣшаго, хѹдѣшаего, хѹдѣшааго, хѹдѣшаго | хѹдѣшѹмѹ, хѹдѣшѹемѹ, хѹдѣшѹѹмѹ, хѹдѣшѹмѹ, хѹдѣшюмѹ, хѹдѣшюемѹ, хѹдѣшюѹмѹ, хѹдѣшюмѹ | хѹдѣе, хѹдѣ, хѹдѣшее, хѹдѣше |
ArnEsd | Arnisd | Arnlsd | Arnvsd | Arnopd | Arngpd |
хѹдѣшаго, хѹдѣшаего, хѹдѣшааго, хѹдѣшаго | хѹдѣшмь, хѹдѣшмь, хѹдѣшмъ, хѹдѣшмъ | хѹдѣшмь, хѹдѣшмь, хѹдѣшмъ, хѹдѣшмъ | хѹдѣе, хѹдѣ, хѹдѣшее, хѹдѣше | хѹдѣшаꙗ, хѹдѣшаѣ, хѹдѣшаѧ | хѹдѣшхъ, хѹдѣшхъ, хѹдѣшхь, хѹдѣшхь |
Arndpd | Arnapd | Arnipd | Arnlpd | ArnOud | ArnGud |
хѹдѣшмъ, хѹдѣшмъ, хѹдѣшмь | хѹдѣшаꙗ, хѹдѣшаѣ, хѹдѣшаѧ | хѹдѣшм, хѹдѣшм | хѹдѣшхъ, хѹдѣшхъ, хѹдѣшхь | хѹдѣш | хѹдѣшѹю, хѹдѣшюю |
ArnDud | Arfosd | Arfgsd | Arfdsd | Arfasd | Arfisd |
хѹдѣшма, хѹдѣшма | хѹдѣшꙗ, хѹдѣшѣ, хѹдѣшаꙗ | хѹдѣшѧѧ, хѹдѣшѧѩ, хѹдѣшѫѫ, хѹдѣшаѧ, хѹдѣшее, хѹдѣшеѥ | хѹдѣш | хѹдѣшѫѫ, хѹдѣшѫѭ, хѹдѣшѧѧ, хѹдѣшѧѩ, хѹдѣшюю | хѹдѣшѫѫ, хѹдѣшѫѭ, хѹдѣшѧѧ, хѹдѣшѧѩ, хѹдѣшюю, хѹдѣшеѭ, хѹдѣшеѫ, хѹдѣшеѧ, хѹдѣшею |
Arflsd | Arfvsd | Arfopd | Arfgpd | Arfdpd | Arfapd |
хѹдѣш | хѹдѣшꙗ, хѹдѣшѣ | хѹдѣшѧѧ, хѹдѣшѧѩ, хѹдѣшѫѫ, хѹдѣшаѧ, хѹдѣшее, хѹдѣшеѥ | хѹдѣшхъ, хѹдѣшхъ, хѹдѣшхь, хѹдѣшхь | хѹдѣшмъ, хѹдѣшмъ, хѹдѣшмь, хѹдѣшмь | хѹдѣшѧѧ, хѹдѣшѧѩ, хѹдѣшѫѫ, хѹдѣшаѧ, хѹдѣшее, хѹдѣшеѥ |
Arfipd | Arflpd | ArfOud | ArfGud | ArfDud | |
хѹдѣшм, хѹдѣшм | хѹдѣшхъ, хѹдѣшхъ, хѹдѣшхь, хѹдѣшхь | хѹдѣш | хѹдѣшѹю, хѹдѣшюю | хѹдѣшма, хѹдѣшма |
хѹдъ
-ꙑ
прил
1. Малък, който е неголям по размер, сила, количество
пршъдъ же ѹмръштено мꙑ тѣло вьсе. лце раскрвьно ... косꙙ сꙙ го правьдꙿнꙑ. справ сꙙ не хѹда ꙙсть лца го. помаꙁавъ бо го стꙑ масломъ благодат
С
561.29
събъравъше плъкꙑ своѧ ... плѣнꙗахѫ ѳрак҄ѭ. скрьбь же пеаль не хѹдѫ мѣахѫ граждане
С
191.20
вьсѣмꙿ мꙙ савнѹ нарцаѭштемъ. прославвꙿше. не хѹдо вьꙁскан бꙑстъ отъ беꙁаконънꙑхъ. мже ꙁѣло мѫжа прославшꙙ
С
145.17
павьлъ ... шедъ ꙁъ хꙑꙁнꙑ своѧ въ прѣпладьнь. егупꙿтьст ꙁнове ѹбо. нмъже сѫтъ хѹждъш. вавлоньскꙑѧ оноѧ пештьнцꙙ
С
172.30
Кратък.
гѹ просмъ простꙑн҄ѫ вам вьꙁꙙт. прохъ лѣтъ въ ѹстро ... да хѹдꙑѧ сеѧ нашеѧ жꙁн въ поко съврьшвъше. конецъ бе страха полꙋт
С
67.29
2.
Като същ.
хѹждъше
ср
ед
ἐλάσσων
Малкото, дребното, незначителното
того рад бо ѫродвꙑ ѧ наретъ. ꙗко бол҄ьшѫѭ болѣꙁнь прѣтрьпѣшꙙ. а хѹждъшааго рад вьсе погѹбшꙙ
С
372.2
3. Слаб, немощен
помꙑшласта бо вь себѣ же о велцѣ дѣан како сътвор така ꙁнаменьꙗ сътрьпѣ ѧтъ бꙑт хѹдꙑм рѫкам
С
473.7
не хѹдъ бѣаше ꙁвѣрь нъ страшьнъ. вьсь бо корабь моръскꙑ. кожѧ едноꙙ хобота его подъꙙт не можааше
ХЛ
I Аб 19
4. За стойност — дребен, малък, нищожен
тѣлесъно бо богатъство съ трѹдомъ ... обрѣтатъ сꙙ ... а же къ богѹ богатьство ... ѹдобь обрѣтамо не ꙁлата н сьребра. нъ хѹдоѭ мѣдѭ небесъско цѣсарьство пробрѣст
С
160.10
Прен.За думи, слава, заслуги и под. — нищожен, незначителен.
распрострѣте ѹбо мол҄ѫ вꙑ сꙙ вашꙙ ѹмꙑ. сь тхостѭ прмѣте хѹдаа моꙗ словеса
С
498.21
пон҄еже отъ тогожде положенꙗ. овъ множа же хѹжде прносъ покаꙁаста. да вь лѣпотѫ на трꙁнахъ не тъьно прмета
С
376.9
послѹшанмъ же мѫтелꙗ враждѫ ꙗко меемъ отъсѣе. ꙁатворенмъ же мльанмъ паѭнꙑ хѹждъшѫѭ славѫ ѹмор
С
274.15
владꙑко мо анѳупате. аште сего тако оставш. то не матъ сꙙ лѣнт тѣхъ самѣхъ цръ ѹкарат. пробрꙙштеш намъ ꙁалаꙁъ не хꙋдъ
С
102.24—25
5.
Прен. Беден, оскъден
с вамъ хлѣбъ на хѹдѣ сво трепеꙁѣ положвꙿ
С
396.6
Окаян, клет.
нагъ бѣхъ облѣкосте мꙙ. въ темьнц прдосте къ мьнѣ. льма ѹбо сътворсте мѹ отъ братѧ сеѧ моѧ хꙋдꙑѧ. то мьнѣ сътворсте
С
123.25—26
хѹдъ въꙁдрастомь
Дребен на ръст, нисък
аште блаженꙑ сь вьꙁдрастомъ хѹдъ бѣ. дшеѭ же велкꙿ о любꙿв бж
С
546.18
по тѣлѹ же хѹдъ бѣаше въꙁдрастомъ ... не оставт м того бес помꙙновеньꙗ еуагг҄елско бо псань глагол҄етъ. мала бꙑвъша ꙁакꙿхеа по въꙁдрастѹ
С
545.25
С
ХЛ
Гр
μέτριος
τυχών
ἀπρόϊτος
ἐλάχιστος
εὐτελής
μικρός
ἐλάσσων
τὸ βραχύ
хꙋдъ
Нвб
худ
остар
ВА
НГер
Срв
Худо
м
ЛИ
СтИл,РЛФИ