Исторически речник
тъщат сѧ [+]
Vpg | Vpfar1s | Vpfar2s | Vpfar3s | Vpfar1p | Vpfar2p |
тъщат сѧ | тъщѫ, тъщѹ | тъщш | тъщтъ, тъщть, тъщт | тъщмъ, тъщмь, тъщм, тъщмо | тъщте |
Vpfar3p | Vpfar1u | Vpfar2u | Vpfar3u | Vpza2s | Vpza3s |
тъщѧтъ, тъщѧть, тъщѧт | тъщвѣ | тъщта | тъщте | тъщ | тъщ |
Vpza1p | Vpza2p | Vpza1u | Vpza2u | Vpfao1s | Vpfao2s |
тъщмъ, тъщмь, тъщм | тъщте | тъщвѣ | тъщта | тъщахъ, тъщахь, тъщах | тъща |
Vpfao3s | Vpfao1p | Vpfao2p | Vpfao3p | Vpfao1u | Vpfao2u |
тъща | тъщахомъ, тъщахомь, тъщахом, тъщахмꙑ | тъщасте | тъщашѧ, тъщашѫ, тъщаша, тъщаше, тъщахѫ | тъщаховѣ | тъщаста |
Vpfao3u | Vpfam1s | Vpfam2s | Vpfam3s | Vpfam1p | Vpfam2p |
тъщасте | тъщаахъ, тъщахъ, тъщаахь, тъщахь, тъщаах, тъщах | тъщааше, тъщаше | тъщааше, тъщаше | тъщаахомъ, тъщахомъ, тъщаахомь, тъщахомь, тъщаахом, тъщахом | тъщаашете, тъщашете, тъщаасте, тъщасте |
Vpfam3p | Vpfam1u | Vpfam2u | Vpfam3u | ||
тъщаахѫ, тъщахѫ, тъщаахѹ, тъщахѹ | тъщааховѣ, тъщаховѣ | тъщаашета, тъщашета, тъщааста, тъщаста | тъщаашете, тъщашете, тъщаасте, тъщасте |
тъщат сѧ
-тъщѫ сѧ
-тъщш сѧ
несв
1. Бързам, извършвам нещо с бързина
кононъ тъштааше сꙙ ѹготовті мъ трепеꙁѫ. прносꙙ мъ вно велꙙ мъ ꙗст
С
38.16
акꙑ стаго нусꙗ мѫ ѹб. мене тѣм жде ꙁбꙑт тъштш сꙙ. кѫѭ обдѫ намъ сътворвъше. тако мѫш
С
50.4
2. Стремя се, устремявам се към нещо
повелѣ анѳупатъ ... меемъ главѫ мѹ отъсѣшт. прмꙿ же отъвѣтъ. тъштꙙ сꙙ на небесьско цѣсарьство. блаженꙑ кодратъ поꙗше
С
119.2
анѳупатъ рее. ꙿто сꙙ тъштш на съмрьть ... понї рее. не тъштѫ сꙙ на съмрьть нъ на жꙁнь. анѳупатъ рее. не велко ѹдо творш тъштꙙ сꙙ на сьмрьть. нъ лꙿма ѹбо тъштш сꙙ на съмрьть. жвъ да ꙁгорш
С
140.16—17, 17—18, 19—20, 20—21
3. Старая се; полагам грижи да извърша нещо, да постигна нещо
къде хоштеш. ѹготоваемъ тебѣ ѣсті пасхѫ. відѣ лі ѹенікꙑ. відѣ лі ѹеніка. онъ о прѣданꙑ. тъштааше сѧ. а сі о слѹжъбѣ
К
6а 9
поꙿто рее льстш нꙑ ѡ богоборꙿе ... т работат бѣсомъ пагѹбънꙑмъ. прѣдълагаѧ намъ своꙗ благаꙗ. то можеш толко дат. лко тъштш сꙙ отꙙт
С
87.17
ѡ же тъгда ослѣпьн невѣрънꙑхъ ловѣкъ. ѹбваѭштхъ вѣрънꙑѧ. правъдѫ кръвьм оскврьнт. тъштꙙштꙙѧ сꙙ вьсѣ мѣста слѣдꙙштемъ. ꙗкоже побт доброьстꙗ дѣлателꙙ
С
217.11
хоштетъ вѣдро вдѣт. бльштанꙗ дѣльма. ставьꙗтъ сꙙ пакꙑ. о ѫтрьнмъ. камен. тъшттъ бо сꙙ каменьнѫѭ вдѣт добротѫ. же на н҄емь псано тано ѹвѣдѣт
С
344.8
нъ аꙁъ съкаꙁаню семѹ тъштѫ сꙙ. въпрѣкꙑ глаголат въꙁлюбьн. не бо сце стъ стна раꙁѹмъ. како бо проклꙙ господь глагол҄ꙙ. благословествте а не кльнѣте
С
346.21
тъгда раꙁѹмѣ грѣхъ. то ѹбо отъ сего раꙁѹмѣѭ. ꙗко гда лѣнмъ сꙙ. нъсоже намъ каꙁан ѹспѣтъ. нъ гда тъштмъ сꙙ. сам о себѣ подвжемъ сꙙ на добро
С
415.1—2
Стремя се, мъча се.
въсверѣпѣвъше бо влънам. съ ꙁемⷧ(е)ѭ сѧ боретъ. ꙇ коньцѧ вꙿсеѩ вселенꙑѩ покрꙑт тъщтъ сѧ ꙇ на пѣсъцѣ раꙁбваѩ кроттъ сѧ
СЕ
1а 20
СЕ
К
С
Гр
σπεύδω
σπουδάζω
πειράομαι
ἀσχολέομαι
κατασπεύδω
тъштат сꙙ
Вж. при
ꙁтъщат сѧ
Нвб