Исторически речник
трѹдт сѧ [+]
Vpg | Vpfar1s | Vpfar2s | Vpfar3s | Vpfar1p | Vpfar2p |
трѹдт сѧ | трѹждѫ, трѹждѹ | трѹдш | трѹдтъ, трѹдть, трѹдт | трѹдмъ, трѹдмь, трѹдм, трѹдмо | трѹдте |
Vpfar3p | Vpfar1u | Vpfar2u | Vpfar3u | Vpza2s | Vpza3s |
трѹдѧтъ, трѹдѧть, трѹдѧт | трѹдвѣ | трѹдта | трѹдте | трѹд | трѹд |
Vpza1p | Vpza2p | Vpza1u | Vpza2u | Vpfao1s | Vpfao2s |
трѹдмъ, трѹдмь, трѹдм | трѹдте | трѹдвѣ | трѹдта | трѹдхъ, трѹдхь, трѹдх | трѹд |
Vpfao3s | Vpfao1p | Vpfao2p | Vpfao3p | Vpfao1u | Vpfao2u |
трѹд | трѹдхомъ, трѹдхомь, трѹдхом, трѹдхмꙑ | трѹдсте | трѹдшѧ, трѹдшѫ, трѹдша, трѹдше, трѹдхѫ | трѹховѣ | трѹдста |
Vpfao3u | Vpfam1s | Vpfam2s | Vpfam3s | Vpfam1p | Vpfam2p |
трѹдсте | трѹждаахъ, трѹждахъ, трѹдѣахъ, трѹдѣхъ, трѹжахъ, трѹдѧхъ, трѹждаахь, трѹждахь, трѹдѣахь, трѹдѣхь, трѹжахь, трѹдѧхь, трѹждаах, трѹждах, трѹдѣах, трѹдѣх, трѹжах, трѹдѧх | трѹждааше, трѹждаше, трѹдѣаше, трѹдѣше, трѹжаше, трѹдѧше | трѹждааше, трѹждаше, трѹдѣаше, трѹдѣше, трѹжаше, трѹдѧше | трѹждаахомъ, трѹждахомъ, трѹдѣахомъ, трѹдѣхомъ, трѹжахомъ, трѹдѧхомъ, трѹждаахомь, трѹждахомь, трѹдѣахомь, трѹдѣхомь, трѹжахомь, трѹдѧхомь, трѹждаахом, трѹждахом, трѹдѣахом, трѹдѣхом, трѹжахом, трѹдѧхом | трѹждаашете, трѹждашете, трѹдѣашете, трѹдѣшете, трѹжашете, трѹждаасте, трѹждасте, трѹдѣасте, трѹдѣсте, трѹжасте, трѹдѧсте |
Vpfam3p | Vpfam1u | Vpfam2u | Vpfam3u | ||
трѹждаахѫ, трѹждахѫ, трѹдѣахѫ, трѹдѣхѫ, трѹжахѫ, трѹждаахѹ, трѹждахѹ, трѹдѣахѹ, трѹдѣхѹ, трѹжахѹ, трѹдѧхѹ | трѹждааховѣ, трѹждаховѣ, трѹдѣаховѣ, трѹдѣховѣ, трѹжаховѣ, трѹдѧховѣ | трѹждаашета, трѹждашета, трѹдѣашета, трѹдѣшета, трѹжашета, трѹждааста, трѹждаста, трѹдѣаста, трѹдѣста, трѹжаста, трѹдѧста | трѹждаашете, трѹждашете, трѹдѣашете, трѹдѣшете, трѹжашете, трѹждаасте, трѹждасте, трѹдѣасте, трѹдѣсте, трѹжасте, трѹдѧсте |
трѹдт сѧ
-трѹждѫ сѧ
-трѹдш сѧ
несв
св
1. Трудя се, полагам усилия
въсѹе трѹдшѩ сѩ ꙁждѫштеї. аште не гъ стрѣжетъ града. вьсѹе бьдѣ стрѣгѫї
СП
126.1
обае прѣжде варвъшхъ вамъ бесѣдѹмъ съкаꙁанꙗ. о немьже мꙑ трѹдл сꙙ. прѣд прнесемъ
С
345.17
Дам си труд да отида някъде.
пѹст же мѫжꙙ жѹпанꙑ сановтꙑ къ стѹмѹ. молꙙ го трѹдт сꙙ халꙿк҄доньскааго града
С
561.8
2. Полагам духовни трудове, служейки на Бога; живея мъченически
тако прлежъно трѹд сѧ о немь. ꙇ обраꙁъ бѫд емѹ
СЕ
82b 18
ꙇ ꙁа нѧже трѹдлъ сꙙ естъ
СЕ
58а 1
трѹдста сѧ ꙁвѣсто въ вꙿсе стотѣ съхранвъша сво тѣлесѣ
С
25.28
ꙗко же ꙁа ха трѹдт сꙙ. пае же же ꙁа н҄ь ѹмьрѣт. мъꙁдамногамъ (!) велкамъ ходата стъ
С
98.30
с дн на десꙙте страстотръпьц. добропобѣдьн мѫенц. трѹдшꙙ сꙙ дож до коньца хса рад
С
271.10
тако тъ ѹбо въ юнѣ врьстѣ трѹждааше сꙙ
С
279.26
елкѫ м подас слѫ ѹмꙿнѫѭ тѣле(..)ѫѭ. трѹждѫ сѧ. тръплѭ до конꙿца
Р
VII 3.3
3. Уморя се, изпитам умора
бѣ же тѹ стѹденецъ ѣковль. ꙇс же трѹждъ сѧ отъ пѫт. сѣдѣаше тако на стѹденьц. годна бѣ ѣко шестаа
М
Йо 4.6
З
А
то како глагол҄етъ саꙗ бъ въьнꙑ не въꙁалꙿетъ. н трꙋдтъ сꙙ
С
344.27—28
ꙗкоже ловѣкъ тако жвѣаше. ꙗдѣше хлѣбъ. жꙙдааше. хождааше ногама. трѹждааше сꙙ. повааше. работааше
С
473.30
4. Постарая се, погрижа се за нещо
ꙇ дрѣво осѫдънꙑ съсѫдъ. плодъ створі. осѫжденꙑмъ свободѫ. трѹді сѧ въ спснье комъ тварь. ꙇ крстъ прішедъ балі сѧ ѣв
К
10а 30—31
5.
Прич. мин. деят. като същ.
трѹдвъше сѧ
м
мн
Изморените, изтощените
странънꙑмъ ѹгаждаѧ въ днъ же отъ дꙿн. хѹжде лѣпааго трѹдвъшꙙѧ сꙙ прмъ. въꙁъмъ водонось. наꙙ т пѫтьмь на рѣкѫ
С
550.23
М
З
А
СП
СЕ
К
С
Р
Гр
κοπιάω
ἀτονέω
κάμνω
ἀσκέω
ἀγωνίζομαι
ἀγωνιάω
πονέω
πονέομαι
πόνοι
трꙋдт сѧ
трѹдіт сѧ
Нвб
трудя се
ОА
ВА
АК
Бот
Дюв
НГер
ЕтМл
БТР
АР
ДА