Исторически речник
скръбь [+]
Nfos | Nfgs | Nfds | Nfas | Nfis | Nfls |
скръбь | скръб | скръб | скръбь | скръбьѭ, скръбѭ, скръбѫ, скръбѧ, скръбью, скръбю | скръб |
Nfvs | NfOp | Nfgp | Nfdp | Nfip | Nflp |
скръб | скръб | скръбь, скръб, скръбе | скръбьмъ, скръбемъ, скръбьмь, скръбемь | скръбьм, скръбъм, скръбм | скръбьхъ, скръбьхь, скръбехъ, скръбехь |
NfOu | NfGu | NfDu | |||
скръб | скръбью, скръбю, скръбѹ | скръбьма, скръбъма, скръбма |
скръбь
-
ж
1. Скръб, печал, тъга
молте же сѧ да не бѫдетъ бѣство ваше ꙁмѣ н въ соботѫ. бѫдетъ бо тогда скрьбь велѣ. ѣкаже нѣстъ бꙑла отъ наѧла въсего мра до селѣ. н матъ бꙑт
М
Мт 24.21
З
А
СК
Б
абе же по скръб дьн тѣхъ. слъньце мръкнетъ. лѹна не дастъ свѣта своего. ꙇ ꙁвѣꙁдꙑ съпадѫтъ с нбсе. ꙇ слꙑ небескꙑѩ двгнѫтъ сѧ
М
Мт 24.29
З,
А, СК, Н. Срв.Мк 13.24
М
З
нъ ѣко с глахъ вамъ. скръб сплънь сръдъца ваша
М
Йо 16.6
З
А
СК
скръбі сръдъца моего е ѹмножішѩ сѩ. ѡтъ бѣдъ моіхъ іꙁведі мѩ
СП
24.17
Срв.
СЕ75а 19
ꙁбаві бже ілѣ отъ въсѣхъ скъбьі (погр. вм. скръбꙑ, Север., с. 30, бел. под линия) его
СП
24.22
Срв.
СЕ75b 6—7
тꙑ есі прібѣжіште мое отъ бі (погр. вм. скръбі, Север., с. 38b, бел. под линия) одръжѩштѩѩ мѩ
СП
31.7
Срв.
С234.26
скръб ї бѣдꙑ обрѣтѫ мѩ. ꙁаповѣд твоѩ поѹене мое сѫтъ
СП
118.143
ѡ ꙁбавт сѧ ма. намъ. отъ вꙿсеѩ скръб. гнѣва бѣдꙑ н
СЕ
9b 18
Срв.
СЕ61а 20
ꙇ отрѣб ѹста его. ѡтърн отъ нхъ врѣдъ сѫще вь нхъ. ꙇ отъ одръжѧщхъ болѣꙁне. ꙇ отъ скръбе вьꙁвед
СЕ
28а 25
поко дшѭ раба твоего сего. на мѣстѣ свѣтълѣ. на мѣстѣ хладьнѣ. отънѭдѣже отъбѣже болѣꙁнь. скръбь въꙁдꙑхане
СЕ
57а 5
Срв.
СЕ64b 18
дръжа же таковаꙗ неѹтѣшмаꙗ скрьбь. на мꙿнога врѣмена
С
190.30
воле ѹбо плаъ творш. давъшѹѹмѹ вьсѣмъ радость. скръбь отъ еугꙑ отъвръгшѹ
С
457.19
Прен.Товар, бреме.
въведе нꙑ вь сѣтъ. положілъ есі. скръбъ на хрьбътѣ нашемъ
СП
65.11
2. Мъки, страдания
слаⷡ҇ (...) нѣ. (...) намъ п(...) помощъ (...) скр(ъбехъ) обрѣтъшхъ (...) ꙃалѡ. ꙁ молтвꙑ бцѧ поѫще т. алелѹга
Е
26б 3
глетъ бо аплъ. мноꙁѣм скръбьм. подобаетъ намъ вьнт въ црство нбское
СЕ
69b 11—12
отъвѣшта мѹ антон ... старъ ѹже сꙑ. сьде рьнецъ не можеш бꙑт ... не можеш бо тꙑ сътръпѣт скрьб пѹстꙑн҄ьскꙑхꙿ
С
169.28
събъравъше плъкꙑ своѧ. прѣплѹвъше рѣкѫ рекѫмѫѭ дѹнавъ. плѣнꙗахѫ рак҄ѭ. скрьбь же пеаль не хѹдѫ мѣахѫ граждане
С
191.19
ащ(е кꙿ)то матъ ѹм()ленье. слъꙁъ вь м(...)хъ. да помолтꙿ сѧ гв(.) да ꙁбѣж(..) ѿ тоѩ скръб (в)елкъ (..) хо(..)щѧѩ пр(т) на ꙁемл(..)
Р
IV 1.12
Беда, нещастие.
еліко авілъ есі мьнѣ скръбі мъногꙑ ꙁълꙑ. ї обрашть жівілъ мѩ есі. ї отъ беꙁдьнъ ꙁемⷧ древле въꙁведе мѩ
СП
70.20
Болка.
жена егда раждаатъ. пеаль матъ. ѣко прде годь еѩ. егда же родтъ отроѧ. къ томѹ не помьнтъ скръб ꙁа радостъ. ѣко род сѧ лвкъ въ мръ
М
Йо 16.21
З
3. Физическо мъчение, изтезание
тъгда прѣдадѧтъ вꙑ въ скръбь. ꙇ ѹбьѭтъ вꙑ. ꙇ бѫдете ненавдм вьсѣм ѩꙁкꙑ. ꙇмене моего рад
М
Мт 24.9
ЗI
А
СК
цѣсарь ѹалъ. прꙁъва дꙿва болꙗрна ... прѣдастъ ма прѣподобьнааго глагол҄ꙙ. ꙁатворта вь темнц съ вьсѣкоѭ скръбьѭ. вергꙑ наложта на вꙑѭ мѹ. доньдеже обрашть сꙙ ѹморѫ . по сѹтьнѣѣмъ го прореен
С
195.22
с ѹбо мѫен бꙑшꙙ тъгда скръб прмъше многꙑ. въ подвꙁан мѫеньстѣѣмъ съконьашꙙ сꙙ
С
256.15
4. Страх, притеснение
вⷣ҇ънегда вьꙁꙑвахъ ѹслꙑша мѩ бже правъдъї моеѩ. въ скръбі пространілъ мѩ ес. помлѹі мѩ ї ѹслꙑші молітвѫ моѭ
СП
4.2
Срв.
СЕ73а 5
вьꙁскахъ гѣ і ѹслꙑша мѩ. ї отъ вьсѣхъ скръбе моіхъ іꙁбавт мѩ
СП
33.5
Отчаяние, малодушие.
то вдѣвъ слꙑшавъ божьствънꙑ їѡанꙿнъ радостьнъ ѹбо бꙑстъ. о отьц скрьбь отътрꙙсъ. тъьѭ пеааше сꙙ о вьꙁвѣштенѣмъ скѹсѣ
С
295.29
сце по ꙁем ходꙙ горѣ сѣдꙙштааго ѧꙁꙑкъ нꙑ покажеш. подобьнꙑ мѣрꙑ хранꙙ же въ скрьб въ гнѣвѣ. въ желѣтвѣ въ трѹдѣ
С
383.15
М
З
А
СК
Б
Н
Е
СП
СЕ
С
Р
Гр
ϑλῖψις
λύπη
πένϑος
ὀδύνη
ἀνάγκη
τὸ ϑλίβεσϑαι
ἀϑυμία
παροικία
скрьбь
скръбъ
Нвб
скръб
ОА
ВА
АК
НТ
Дюв
НГер
ЕтМл
БТР
АР
ДА