рещ -рекѫ -рееш св несв 1. Кажа някому нещо, изговоря рее гъ гв моемѹ. сѧд о деснѫѭ мене. дондеже положѫ врагꙑ твоѩ. подъноже ногама твома М Мт 22.44 ЗI А СК тъгда реетъ. въꙁвраштѫ сѧ въ храмъ мо. отъ нѭдѹже ꙁдъ М Мт 12.44 З бѹѩ рѣшѧ мѫдрꙑмъ. дадте намъ отъ олѣа вашего. ѣко свѣтльнц наш ѹгасаѭтъ М Мт 25.8 З А СК слꙑшавъ же іс рее. с болѣꙁнь нѣстъ къ съмрът нъ о славѣ бжі М Йо 11.4 З А СК Н нꙑнѣ дша моѣ въꙁмѫт сѧ. ꙇ то рекѫ. оте спс мѧ отъ годнꙑ сеѩ М Йо 12.27 З А СК Б ꙇ се рекъ покаꙁа мъ рѫцѣ  ноѕѣ  ребра своѣ М Йо 20.20 А О ѹслꙑшѫ ьто реетъ о мнѣ гь бъ. їде реетъ міръ на люд своѩ ї на прѣподобьнꙑѩ своѩ СП 84.9 ръцѣте ꙁъванꙑмъ. се обѣдъ мо ѹготовахъ. ꙇ юньц мо ѹптѣнаа сколена. ꙇ вꙿсѣ готова. прдѣте на бракъ СЕ 106а 16 Срв.Мт 22.4 М З А да не кто реетъ. ѣко сего раді прѣставі . сего раді спраꙁні . ꙁане не може его съвръшіті К 6b 7—8 рьцѣмъ кꙑѧ прѣобдѣхомъ. кꙑѧ отъгънахомъ. кꙑѧ ѹбхомъ. кꙑѧ л къ кѹмромъ нѹдхомъ С 126.28—29 Образно. вьсѩ кост моѩ рекѫтъ гі гі къто подобенъ тебѣ СП 34.10 Прич. като прил. рее φησίν При цитиране или маркиране на пряка реч — каза, рече въ шестъ мѣсꙙцъ рее посъланъ бꙑстъ агг҄елъ гаурлъ отъ бога. къ дѣвц обрѫенѣ мѫжѹ С 244.3 се бо пророкъ прѣжде ꙁдалее проглас. дадꙙтъ сꙙ рее кн҄гꙑ пеатьлѣнꙑѧ. мѫжѹ ѹмѣѭштѹ кн҄гꙑ С 246.30 нъ пон҄еже того не сътвор. вьꙁьмѣте рее оть н҄его таланꙿтъ дадте же мѫштѹѹмꙋ десꙙтъ талантъ С 377.20 неклѹмааго бо рее роба въврьꙁѣте въ тъмѫ кромѣштьн҄ѫѭ. тѹ стъ плаъ  скрьжетъ ꙁѫбомъ С 378.3 блажен бо рее сьмраѭшт. ꙗко то (!) сꙑнове бож нарекѫтъ сꙙ С 423.12 a) сег страд рекомꙑ a) Който е споменат, за когото вече е казано нещо по–горе посълана же бꙑста. трофмъ  еукарпіѡнъ. мѫтъ рекомꙑѧ рабꙑ божѧ С 210.16 b) мин страд Прич. мин. страд. като същ. реенꙑ λεχϑείς Горепосочен, гореспоменат сътворшꙙ же шьств ст. отъ реенааго мѣста до рѣкꙑ С 60.4 помѧн емѹ слово твое. рееное тобоѭ. грѧдꙑ вьслѣдь мне. не матъ ходт въ тъмѣ СЕ 33b 2 съхран ꙇ мѧ отъ вꙿсѣхъ реенꙑхъ. сѫщхъ. въ годнѫ стꙑн твое. на спѣхъ спенью дш ꙇ тѣлес моемѹ СЕ 37а 14 рекꙑ м ед рекъше м мн ὁ εἰπών, οἱ εἰρηκότες, οἱ εἰπόντες Този, който е казал [тези, които са казали], казалият [казалите, говорилите] вьꙁвеселхъ сѩ о рекъшіхъ мнѣ. въ домъ гнь їдѣмъ СП 121.1 беꙁ лъжꙙ бо стъ рекꙑ. ꙗко млость хвалтъ сꙙ на сѫдѣ.  млѹѧ ншта въ ꙁамъ датъ богѹ С 123.12—13 вдѣхомъ га. вдѣхомъ рекшааго по трьхъ дьнехъ вьстанѫ С 499.13 не вѣрьствовахъ рекшмъ сѫпротвхъ сꙙ апостоломъ. въꙁдраꙁхъ петра ѹт мꙙ хотꙙшта С 510.21 реено ср ед τὰ εἰρημένα, τὸ εἰρημένον, τὸ λεχϑέν, τὸ ῥητόν [вар. ῥῆμα] Казаното, изреченото хотѣхъ большъмі простьрѣті слово се. нъ довьлетъ рееное. послѹшаѭштімъ. аште хотѧтъ К 9b 2 ꙁде же пае ꙗкоже правꙑ пѫть велтъ еуагг҄елѧ. по реенѹѹмѹ отъ апостолъ. се вса оставхомъ  вьслѣдовахомъ тебѣ С 547.7  понеже ново бѣ  двъно рееное мъ н ѹенц же раꙁѹмѣшꙙ вѣштаанааго. дондеже снꙺде вь немошт хъ  ꙗвѣ ꙁдрее С 488.5  не мьн дръꙁо сѫште реено. ловѣколюбьць бо стъ владꙑка.  добротꙑ го даръ бꙑваатъ С 380.28 2. Изрека, произнеса [молитва, псалм и под.]  въꙁдвгшѹ крстъ архерею. на въстокъ. рекѫтъ люде въс. р кратꙑ г помлю Е 31а 7 надъ мѫж се ръц. а наⷣ҇ женам се СЕ 93а 1 тогꙿда аще вьꙁведетъ о срца с къ бѹ. ꙇ реⷮ҇е въ тъ асъ моⷧ҇ сѭ. бѫдетъ съхраненъ СЕ 37а 3  рекⷮ҇ѫ менꙿно протво гласѹ.  по семь слⷡ҇а.  бгородьно СЕ 11b 20  рекⷮ҇ѫ прⷦ҇о глⷭ҇а а СЕ 58b 11 егда брані бѣшѧ нѫдѧштѧѩ іхъ. ні псалмъ съмѣшѧ решті. на ꙁемі тѹждеі. ꙇ нꙑнѣ о себѣ ні едіномѹ бѣдѧштю. ні едіномѹ. нѫдѧштю. брань творѧтъ къ бѹ К 7b 6—7  нꙑнꙗ того рьцѣмъ ѱалꙿмоса.  ѹслꙑштъ насъ  поможетъ намъ С 73.14  пакꙑ нъгда. не тъьѭ л слово рее надъ дѣвцѫ. тала кѹмꙑ. дастъ ѭ родтел҄ема съдравѫ С 307.6 3. Разкажа, разправя, кажа ꙇ дѫ едн отъ насъ къ гробѹ. ꙇ обрѣтѫ тако ѣкоже  женꙑ рѣшѧ. самого же не вдѣшѧ М Лк 24.24 З А ꙇ ѹбоѣшѧ сѧ люд. раꙁѹмѣшѧ бо ѣко къ нмъ рее пртъѫ сѭ М Лк 20.19 З ꙇдеже аште проповѣдѣно бѫдетъ евнће се въ въсемъ мрѣ реетъ сѧ. ꙇ еже сътвор с въ памѧть еѩ М Мт 26.13 З А жена же ѹбоѣвъш сѧ  трепещѫшт. вѣдѫщ еже бꙑстъ е. прде  прпаде къ немѹ. ꙇ рее емѹ въсѫ стнѫ М Мк 5.33 З А СК У аште ꙁемъна рѣхъ вамъ  не вѣрѹѹте. како аште рекѫ вамъ нбска вѣрѹѹте М Йо 3.12А Съобщя. петръ же стоѣше пр двьрехъ вьнѣ. ꙇꙁде же ѹенкъ тъ. ꙇже бѣ ꙁнаемъ архереов. ꙇ рее двьрьнц. ꙇ въведе петра З Йо 18.16 А СК вьлѣꙁъ же маг҄стрꙗнꙿ къ воводѣ рее. пршелъ стъ васлскъ С 20.2 4. Попитам, запитам ꙇћемонъ рее мъ. то бо ꙁъло сътвор М Мт 27.23 З А СК рѣшѧ же емѹ къто ес. да отъвѣтъ дамь посълавъшеꙇмъ нꙑ З Йо 1.22А рее же мъ вꙑ же кого мѧ глете бꙑт. отъвѣштавъ же петръ рее ха бжѣ М Лк 9.20 З рѣшѧ же емѹ. еда ꙇ тꙑ отъ ѹенкъ его ес. онъ же отъвръже сѧ З Йо 18.25 А СК комсь рее. тꙑ л с раꙁорвꙑ  съкрѹшвꙑ велкѫ богꙑн҄ѫ арфемѫ С 226.13 арꙗнъ вовода рее. ште л пакꙑ дръꙁаш  жестокъ с срьдьцемъ савне С 150.2 анупатъ рее тꙑ л с ѹтел҄ь мъ. отъвѣшта е С 139.24 5. Отговоря, кажа нещо в отговор, дам обяснение въпрошѫ вꙑ  аꙁъ едного словесе. еже аште реете мънѣ  аꙁъ вамъ рекѫ. коеѭ властѭ с твор҄ѭ М Мт 21.24 ЗI ЗП ꙇ въпрос съ отца его. колко лѣтъ естъ одънелже се бꙑстъ емѹ. онъ же рее ꙁ отронꙑ М Мк 9.21 З А СК глаахѫ же емѹ тꙑ кто ес. ꙇ рее мъ с наѧтокъ М Йо 8.25 З А г кто т стъ раꙁдъралъ котꙑгѫ. онъ же рее ар раꙁдъра м на дво С 187.12 слѹга рее да тръпѣнꙗ л рад ꙁмѣнѹтъ сꙙ лце тво. алеѯандръ рее. е С 159.30 то стъ мꙙ богѹ вашемꙋ. он же рѣшꙙ аполонъ С 21.3 цѣсара л хоштете вашего да распьнѫ. не мамꙑ цѣсарѣ раꙁвѣ к҄есара рѣшꙙ С 435.17 6. Наредя, заповядам ꙇ въставъ ꙁапрѣт вѣтрѹ. ꙇ рее морю мль  ѹстан М Мк 4.39 З ꙇ рее емѹ дѣволъ. аще снъ ес бж. рьц каменю семѹ да бѫдетъ хлѣбъ М Лк 4.3 З рее вовода маг҄стрꙗнѹ  вономъ. съвꙙꙁавъше васлска бѭште прведѣте С 17.14 анꙿтоннъ рее да въвръженъ бѫдетъ въ сковрадѫ. да вждѫ ꙿто мѹ ѹспѣтъ распꙙтꙑ  ѹмъръ С 157.26 7. Предрека, предскажа ꙇ помѣнѫ петръ глъ сѵсовъ ꙇже рее емѹ. ѣко прѣжде даже кокотъ не въꙁгластъ. тр кратꙑ отъвръжеш сѧ мене М Мт 26.75 З А СК ꙇ мъноѕ прдѫ къ немѹ  глаахѫ. ѣко оанъ ѹбо ꙁнаменѣ не сътвор ... вьсѣ же елко рее оанъ о семь стна бѣ М Йо 10.41 З вѣрѹѩ вь мѧ ѣкоже кънгꙑ рѣшѧ рѣкꙑ отъ рѣва его стекѫтъ водꙑ жвꙑ М Йо 7.38 З А СК по стнѣ ꙗкоже рее бж псан. въскѫѭ велашꙙ сꙙ странꙑ.  люд поѹшꙙ сꙙ тьштетънꙑмъ С 102.26  самъ прѣбꙑваатъ ъстьнъ славьнъ. съгрѣшаѭштхъ. же нѣкто рее мъ саꙗ С 436.22 реено ср ед τὸ ῥηϑέν, τὸ εἰρημένον Предсказаното, предреченото да събѫдетъ сѧ рееное пророкомъ. ꙇсаемь глѭщемь М Мт 8.17 З А СК о вьскрѣшен же мрътвꙑхъ. нѣсте л ьл. реенааго вамъ бгмъ глѭщемъ М Мт 22.31 ЗI тъгда събꙑстъ сѧ рееное пророкомь глѭштемь. ꙇ прѩсѧ тр десѧт съребрънкъ цѣнѫ цѣненааго М Мт 27.9 З А добро стъ врѣмꙙ дьньсь вьсѣмъ намъ вьꙁꙿпт. реено блаженꙑмъ ддомъ. кто въꙁглагол҄етъ слꙑ гнꙙ С 486.23 не бо  вь велкаа тѣлеса въдварат сꙙ лѹатъ.  сьвѣдѣтел҄ьствѹтъ реено самѹл҄емъ С 546. 11 8. Постановя, наредя мос бо рее ьт отъца своего  матерь своѭ М Мк 7.10 З ꙇ отъвѣштавъ съ рее емѹ. ѣко реено естъ. не скѹсш га ба твоего М Лк 4.12  вѣмь ѣко ꙁаповѣдь его жвотъ вѣънꙑ естъ. ѣже ѹбо аꙁъ глѭ. ѣкоже рее мънѣ отъцъ тако глѭ М Йо 12.50 З ꙇсправте пѫть гнь. ѣкоже рее саѣ пркъ М Йо 1.23 З А реено ср ед τὸ εἰρημένον Постановеното, нареденото, установеното ꙇ дат жрътвѫ по реенѹмѹ въ ꙁаконѣ гн. дъва кагрълшта М Лк 2.24 З А СК Б по реенѹѹмѹ отъ га. не помештате бсъра вашего свнꙗмъ С 24.14 слꙑшалъ бо бѣаше реено отъ га. не пꙿцѣте сꙙ ѹтрѣшьн҄мъ. тъмже ꙁад повръже вьсѫ пеаль. да не брѣмене тꙙжъка ностъ по ꙁаконѹ С 547.9 н вьспꙙть сꙙ въꙁврат. нъ въ пѹстꙑн҄ѫ теааше. мꙑ въ дш отꙿ га реено. же нктоже въꙁложвъ рѫкѫ на рало С 546.28 9. Наричам, назовавам юже не глѭ васъ рабъ. рабъ бо не вѣстъ то твортъ гъ его. вꙑ же рѣхъ дрѹгꙑ. ѣко вьсѣ ѣже слꙑшахъ отъ отца моего. съкаꙁахъ вамъ М Йо 15.15 З А СК еже сѧ прѣстаа троца реетъ. оць  снъ ꙇ стꙑ дхъ. тр състав съльно въ едномь бжьствѣ СЕ 67а 13 рекомꙑ a) λεγόμενος, καλούμενος, ὅστις καλεῖται Който се нарича, наричан, назоваван вѣмь ѣко месѣ прдетъ рекомꙑ хъ М Йо 4.25 З мⷭ҇цъ октѧбръ (реко)м лст(опадъ. матъ) дн[...] л҃а҃ Е 38а 15—16  гда прѣлѣꙁошꙙ мостъ рекомꙑ артемсь. съвлѣкъ рꙁꙑ своѧ.  вьꙁьрѣвъ на небо. помол сꙙ глагол҄ꙙ сце С 254.13  събравъше плъкꙑ своѧ. прѣплѹвъше рѣкѫ рекѫмѫѭ дѹнавъ. плѣнꙗахѫ ракѭ С 191.18 с же блꙁъ дꙗ. глагол҄емꙑ аполонъ. не отъ блѫда л род сꙙ. отъ женꙑ рекомꙑѧ лтѹс С 8.3 ꙁд ꙁ града того  д въ асѭ. на мѣсто рекомо вул. же стъ пр мор С 235.28 b) λεγόμενος Така наричан, мним б ѹбо боꙗт сꙙ пае бога.  га нашего їсѹ ха пае схъ рекомꙑхъ богъ. же сѹтьні сѫтъ С 149.7 10. Прич. мин. деят. рекъше a) τουτέστιν, καί, ἤτοι като съюз с пояснителна функция в изречението b) Свързва еднородни части: тоест, сиреч, именно  їѹлꙗнѭ повелѣ поставт на блѫдлшт. рекꙿше на цꙙтомьствѣ С 2.26  третї дьнь въставъ ꙁ мрътвꙑхъ. ꙗв(...) свомъ ѹенкомъ. рекꙿше стꙑмъ апⷪ҇ломъ С 11.21 цѣсарьствова бо сьмрьть отъ адама до мѡусѧ. рекꙿше до ꙁакона С 351.26—27 потомꙿ же бж прѣподобьнꙑ свꙙттел҄ь. молтвънꙑ домъ рекꙿше црꙿкве. сътворвъ ѹ пештерꙑ прѣлож ьстъно го тѣло С 532.9 жде же ѹбо недноже с сповѣдаетъ благое въ раꙁлѫен жлшть братѧ. рекъше лѣгальнць. протвьна же толка. еже раꙁлѫат с самѣмъ отъ себе  бъхъма нестроно ЗЛ IIб 18 c) Свързва сложни съчинени пояснителни изречения: тоест, сиреч подоба т бѣ положт сьребро мо прѣдъ продаѭштм. рекше подоба т бѣ глаголат пѹстт. сьвѣтъ творт С 377.8 власвмѭ рещ βλασφημέω Изрека богохулство тъгда архере растръѕа рꙁꙑ своѩ глѧ. ѣко власфмѭ рее. ъто еще трѣбѹемъ съвѣдѣтель М Мт 26.65 З А СК да тако рещ ἵν᾿ οὕτως εἴπω Така да се каже, може да се каже еже ѹбо которꙑ стъ родвꙑ. добьꙗго сего  въскръмвꙑ. прѣжде рънорꙁъства да тако рекѫ ѹдънꙑ градъ ꙁемънꙑ стъ С 272.9 ꙁълаꙗ рещ λέγω κακά Изрека злословие, хула срещу някого враѕі моі рѣшѩ ꙁълаѣ мнѣ. когда ѹмъретъ і погꙑбнетъ імѩ его СП 40.6 мѧ рекъ [мⷬ҇ѧ] ὁ δεῖνα Формула, означаваща мястото, на което свещеникът трябва да спомене името на лицето, за което се извършва даден обред или се произнася молитва ѡ рабѹ бжью сею. мⷬ҇ѧ. ꙇ о хвѣ съвъкѹплень ею. гю по СЕ 9b 2 братръ нашъ сь мⷬ҇ѧ. ѡблатъ сѧ вь рꙁѫ правьдѣ.  радост  веселью. въ аћлскꙑ обраꙁъ СЕ 96b 22 напае же рекѫ μᾶλλον Подобре да се каже, по–скоро  съ таковꙑмъ велкꙑмъ покаꙗнмъ. сповѣдаѧ сꙙ до десꙙт лѣтꙿ. въ пештерѣ то. напае же рекѫ въ гробѣ С 528.24 просто рещ ἁπλῶς εἰπεῖν, ἁπαξαπλῶς С една дума, накратко казано  полагааше днѫ бꙑт отъ велкꙑхъ добротъ же не мꙑт сꙙ.  просто решт вьсѣм обраꙁꙑ творꙗѣше спѣхъ въгодт богѹ С 280.25 ꙗже лѣторасль по малѹ на вꙑсотѫ въсходꙙшт доде до стропа. же  отъстроп.  просто решт на лѣто. сесьꙿ [!] тр смокв род С 300.23—24 альбѣ  многѹ пѣтю непрѣстанꙿнѹѹмѹ. въꙁдавъ себе  обноштънѹѹмѹ стоꙗꙿнью.  все просто решт же о боꙁѣ проходꙙ съвръшень С 548.8 вдꙙ отꙿць сна кол҄ема.  снъ отꙿца ... дрѹгъ дрѹга  братъ брата.  прокꙑѧ по рꙙдѹ.  просто решт дрѹꙁї кол҄ем. дрѹꙁї жегом. дрѹꙁї же давм С 57.1—2 прѣжде рещ a) πρόφημι, προλέγω Кажа предварително, по–рано савнъ глагола. нѣстъ ѹтало сꙙ насъ неьство ꙁаповѣдан. ꙗкож (!)  прѣжде рѣхъ. н ꙁакон. ѧже рад блаꙁншꙙ.  їꙁгѹбшꙙ многꙑ С 147.28 тае прде савнѫ. рее бо прѣжде  піѡн. ꙗко нарьц себе еѡдот С 132.9 b) προλέγω Предскажа, предрека се прѣжде рѣхъ вамъ М Мт 24.25 З, А, СК. Срв.Мк 13.23 М З прѣмо лцѹ рещ εἰς πρόσωπον ἀποφϑέγγομαι Казвам някому нещо открито, без да се страхувам се дрѣво пророьскомъ окомъ вдѣвъ еремꙗ ... прѣмо лцѹ ждомъ рее глагол҄ꙙ мъ С 353.3 реенаꙗ прѣжде τὰ προειρημένα Казаните преди неща отвръꙁ же сѧ не тъкъмо реенꙑхъ прѣжде. нъ еще  своеѩ дшѧ. по гласѹ гню глѭщюмѹ СЕ 90а 5—6 рещ на кого λέγω κατά τινος, λέγω εἴς τινα, κατηγορέω Изрека нещо против някого, обвиня, охуля някого блажен есте егда поносѧтъ вамъ. ꙇ жденѫтъ вꙑ. ꙇ рекѫтъ. вьсѣкъ ꙁълъ глъ на вꙑ. лъжѫште мене рад З Мт 5.11 А СК ꙇ же колжъдо реетъ слово на снъ лвскꙑ. отъпѹсттъ сѧ емѹ. а же реетъ на дхъ стꙑ не отъпѹсттъ сѧ емѹ М Мт 12.32 З, А, СК. Срв.Лк 12.10 М А не мьнте ѣко аꙁъ на вꙑ рекѫ къ отъцѹ. естъ же на вꙑ глтъ мос. на негоже вꙑ ѹпъвасте М Йо 5.45А рещ стъ λεκτέον Трябва да се каже въ лѹцѣ же нако лежтъ талантънаꙗ пртъа. се ѹбо решт стъ ꙗко на се стъ на же оно С 376.1 ꙗкоже рещ ὡς εἰπεῖν С една дума, накратко, както се казва невол҄еѭ ꙗкоже решт. многꙑм молтвам ѹмол҄енъ.  ѹштенъ бꙑвъ. отъ прѣподобьнааго мѫжа С 530.18—19 тако прмлꙗаше сꙙ  любьꙗше. ꙗкоже решт лцемъ къ лцѹ.  ѹстꙑ къ ѹстомъ глаголааше С 383.27 по вьсемѹ ꙗкоже решт по нашемѹ жтю.  свьтꙙштхъ сꙙ на н҄емь добротъ рад словѫштѹ бꙑт С 302.7—8 н погѹбьньꙗ толкааго въꙁдръжаньꙗ  трѹда. помꙑслвъ л вьмѣнвъ. вьсе же ꙗкоже решт ꙁабꙑвъ.  матцѫ огн҄ьнѫѭ прѣобдѣвъ С 525.29 рещ сѧ М З А СК Б ЗП О Н У Е СП СС СЕ К С Р ЗЛ Х Гр λέγω φημί λαλέω ἀποκρίνομαι ἀποφϑέγγομαι προλέγω ἀποφαίνομαι βοάω διαμαρτύρομαι ἐπερωτάω ἐπιτρέπω κελεύω προστάσσω решт Нвб река ОА ВА АК НТ Дюв НГер ЕтМл БТР АР РРОДД ДА