Исторически речник
прѣдат  [+]
VpgVpfar1sVpfar2sVpfar3sVpfar1pVpfar2p
прѣдатпрѣдамь, прѣдампрѣдас, прѣдадешпрѣдастъ, прѣдадетъ, прѣдасть, прѣдадеть, прѣдаст, прѣдадетпрѣдамъ, прѣдамь, прѣдаме, прѣдамꙑ, прѣдамо, прѣдадемъ, прѣдадемь, прѣдадем, прѣдадемꙑ, прѣдадемопрѣдасте, прѣдадете
Vpfar3pVpfar1uVpfar2uVpfar3uVpza2sVpza3s
прѣдадѧтъ, прѣдадѫтъ, прѣдадѹтъ, прѣдадѧть, прѣдадѫть, прѣдадѹть, прѣдадѧт, прѣдадѫт, прѣдадѹтпрѣдавѣ, прѣдадевѣпрѣдаста, прѣдадетапрѣдасте, прѣдадетепрѣдаждь, прѣдаждпрѣдаждь, прѣдажд
Vpza1pVpza2pVpza1uVpza2uVpfao1sVpfao2s
прѣдадмъ, прѣдадѣмъ, прѣдадмь, прѣдадѣмь, прѣдадм, прѣдадѣмпрѣдадте, прѣдадѣтепрѣдадвѣ, прѣдадѣвѣпрѣдадта, прѣдадѣтапрѣдахъ, прѣдадохъ, прѣдахь, прѣдадохь, прѣдадохпрѣдастъ, прѣдасть, прѣда, прѣдаде
Vpfao3sVpfao1pVpfao2pVpfao3pVpfao1uVpfao2u
прѣдастъ, прѣдасть, прѣда, прѣдадепрѣдахомъ, прѣдадохомъ, прѣдахомь, прѣдадохомь, прѣдахом, прѣдадохом, прѣдадохмꙑпрѣдасте, прѣдадостепрѣдашѧ, прѣдашѫ, прѣдаша, прѣдаше, прѣдадошѧ, прѣдадошѫ, прѣдадоша, прѣдадоше, прѣдадохѫпрѣдаховѣ, прѣдадоховѣпрѣдасте, прѣдадосте
Vpfao3uVpfam1sVpfam2sVpfam3sVpfam1pVpfam2p
прѣдасте, прѣдадостепрѣдадѣахъ, прѣдадѣхъ, прѣдадѧхъ, прѣдадѣахь, прѣдадѣхь, прѣдадѧхь, прѣдадѣах, прѣдадѣх, прѣдадѧхпрѣдадѣаше, прѣдадѣше, прѣдадѧшепрѣдадѣаше, прѣдадѣше, прѣдадѧшепрѣдадѣахомъ, прѣдадѣхомъ, прѣдадѧхомъ, прѣдадѣахомь, прѣдадѣхомь, прѣдадѧхомь, прѣдадѣахом, прѣдадѣхом, прѣдадѧхомпрѣдадѣашете, прѣдадѣшете, прѣдадѣасте, прѣдадѣсте, прѣдадѧсте
Vpfam3pVpfam1uVpfam2uVpfam3u
прѣдадѣахѫ, прѣдадѣхѫ, прѣдадѣахѹ, прѣдадѣхѹ, прѣдадѧхѹпрѣдадѣаховѣ, прѣдадѣховѣ, прѣдадѧховѣпрѣдадѣашета, прѣдадѣшета, прѣдадѣаста, прѣдадѣста, прѣдадѧстапрѣдадѣашете, прѣдадѣшете, прѣдадѣасте, прѣдадѣсте, прѣдадѧсте
прѣдат -прѣдамь -прѣдас св 1. Дам, връча, предам, поверя някому някого или нещо бѫд ѹвѣщаѩ сѩ съ сѫпьремь свомь скоро. доньдеже ес на пѫт съ нмь. да не прѣдастъ тебе сѫд. ꙇ сѫд тѧ прѣдастъ слѹѕѣ М Мт 5.25 З ꙁълꙑ ꙁълѣ погѹбтъ ѩ.  вноградъ прѣдастъ нѣмъ дѣлателемъ. ꙇже въꙁдадѧтъ емѹ плодꙑ въ врѣмена своѣ М Мт 21.41 ЗI А СК ѣкоже бо лвкъ отъходѧ прꙁъва своѩ рабꙑ. ꙇ прѣдастъ мъ мѣне свое М Мт 25.14 З СК ꙇ прстѫпь прмꙑ ҃д таланътъ. прнесе дрѹгѫѭ ҃д таланътъ глѧ. г пѧть таланътъ м ес прѣдалъ. се дрѹгѫѭ ҃д таланътъ пробрѣтъ м М Мт 25.20 З, СК. Срв.Мт 25.22 М З А СК  глаше мъ. ѣко снъ лвскꙑ прѣданъ бѫдетъ въ рѫцѣ лвсцѣ. ꙇ ѹбьѭтъ і  ѹбьенъ бꙑвъ. въ трет день въскръснетъ М Мк 9.31 З А СК Б отъвѣща платъ. еда аꙁъ ждовнъ есмъ родъ тво. ꙇ архере прѣдашѧ тѧ мьнѣ. то ес сътворлъ М Йо 18.35 З А СК ꙇ обрашть сѧ къ ѹенкомь рее. вьсѣ мьнѣ прѣдана бꙑшѧ отъ оца моего. ꙇ нктоже не вѣстъ кто естъ снъ тъкмо отецъ. ꙇ кто естъ отцъ ткмо снъ М Лк 10.22 З А не прѣдаждь ꙁвѣремъ дшѩ ісповѣдаѭштѩ сѩ тебѣ. дшь ѹбогꙑхъ твоіхъ не ꙁабѫді до коньца СП 73.19  того рад ꙁбъра вꙑ  сѫдъ вьсь сво въ рѫцѣ ваш прѣдастъ. да въ правъдѫ сѫдте С 257.23 тво мѫжь госпожде ...  все мѣн сво мьнѣ стъ прѣдалъ въ рѫцѣ. како аꙁъ могѫ ребро го прокѹдт С 366.18 Отдам, посветя. млость бжѭ. ꙇ клюбе. ꙇ отъпѹщене грѣхомъ съвꙑше спрошъше. ꙇ сам себе  дрѹгъ дрѹга. ꙇ весь жвотъ нашъ. хѹ бесъмрътънѹмѹ бѹ нашемѹ. прѣдадмъ СЕ 57a 19 2. Предам на следващите поколения, завещая тъ нꙑ стротъ  крѣптъ въ рат ꙗкоже  отцꙙ нашꙙ. он бо  прѣдашꙙ намъ сї обꙑа С 27.10 пꙑтааше кѫѭ вѣрѫ дръжтъ. ономѹ же рекшѹ нѣстъ дошъла ꙁападънꙑхъ странъ арꙗнъскаꙗ хѹла. н вьꙁможе прѣльстт. бꙑвъше тѣмь неъстъно богобор. нъ прѣданѫѭ спрьва апостолꙑ вѣрѫ дръжмъ С 197.23 Въдеда, установя. тако бо ѹставъ естъ. отъ ба прѣданъ е. ꙇ отъ стꙑхъ аплъ.  отъ прⷣ҇ѣбнꙑхъ оць СЕ 69a 8—9 бѣ пасха ждовъска нъгда. нъ раꙁор сꙙ нꙑнꙗ.  прде пасха дѹховънаꙗ ѭже прѣда тъгда С 419.13 3. Предам, разкажа понеже ѹбо мъноѕ наѧсѧ нт повѣсть о ꙇꙁвѣстованꙑхъ въ насъ вештехъ. ѣкоже прѣдашѧ намъ бꙑвъше скон самовдьц ꙇ слѹгꙑ словесе М Лк 1.2 З А ꙗко  прѣжде сего одол҄ѣт не можааше ѹене ҃д. просвѣщаемъмъ въ лмѣ прѣдано о а҃ ї ꙁаповѣд Х IIАa 2 4. Прен. Предам някого на враговете му; издам ꙇ тъгда съблаꙁнѧтъ сѧ. мь(но)ѕ. ꙇ дрѹгъ дрѹга прѣдастъ ꙇ вьꙁненавдтъ дрѹгъ дрѹга М Мт 24.10 ЗI А СК тольм. ꙇюда не можаше его прѣдат. аште не бі самъ хотѣлъ. ꙇ того не можааше ꙁьрѣті. егоже хотѣаше прѣдаті К 5a 4, 5—6 мꙑ же н пророка ѹбхомъ. н хса прѣдахомъ н распꙙхомъ. да то много глагол҄ѫ вамъ С 136.5 таже пакꙑ о прѣдан прведѣмъ слово. вдмъ како прѣданъ бꙑстъ нашъ владꙑка С 407.24 даждъ м сего мрьтвааго да погребѫ. погребъшааго въ їѡрданѣ моѧ грѣхꙑ. о мрьтвѣ мол҄ѫ. отъ вьсѣхъ обдѫ прмꙿшꙋ. отъ дрѹга прѣданѹ бꙑвъшѹ С 455.15 5. Предам, подхвърля, изложа някого [на мъчения, страдания и под.] не ѹмьрѫ нъ жвъ бѫдѫ. ї їсповѣмъ дѣла гнѣ. покаꙁаѩ покаꙁа мѩ гь. ї съмрът не прѣдастъ мене СП 117.18 нꙑнѣ же пае вьпемъ о братрѣ нашемь. ꙇ рабѣ твоемь семь. не прѣдажд его гі поношенью беꙁѹмънꙑмъ СЕ 27b 9  тако дьн нанаѭштѹ. днае дꙑхаѭште огню прѣдан бꙑшꙙ.  останьц огн҄ьні (!). вь рѣкѫ вьсꙑпан бꙑшꙙ С 94.13 крьвь неповньнѫ пролꙗхъ.  къ вьсѣмь тѣмъ. страдавъше то тѣло. водамъ  ꙁвѣрьмъ  птцамъ прѣдахъ на сьнѣдень С 528.13 тѫ же мѹ хѹлѫ въꙁглаголавъшѹ о стнѣ. раслабѣ мѹ абь тѣло.  прѣдано бꙑ прьвѹѹмѹ ѹмръштвеню С 563.23 6. Продам, дам срещу заплащане се естъ кръвь моѣ. ѡ ꙇюдо ѭже прѣдалъ есі на ћхъ съребрьніцѣхъ К 7b 25 7. Прич. сег. деят. като същ. прѣдадꙑ м ед προδιδούς Предател, изменник  прсно бо мѹ помнааше дьнь  дѣлесꙑ  словесꙑ кажꙙ ꙗко не гонеꙁнетъ прѣдадꙑ. тоже н ꙗвѣ го облааше прѣдъ вьсѣм да не бестѹдьнѣша го сътвортъ С 412.21 8. Прич. мин. деят. a) Като прил. прѣдавꙑ a) παραδόσας, προδούς Който е извършил предателство, който е предал пае не бѫд дрꙙхлъ  пла сꙙ горько. не прѣданааго іса дѣл҄ьма. нъ прѣдавъшааго юдꙑ дѣл҄ьма С 405.26 b) b) Като същ. прѣдавꙑ м ед ὁ παραδιδούς, ὁ παραδούς, προδότης Предател, изменник тъгда вдѣвъ юда прѣдавꙑ его. ѣко осѫдшѧ . раскаавъ сѧ въꙁврат трдесѧт съребрьнкъ М Мт 27.3 З СК  прѣданꙑ о деснѫѭ отꙿца сѣдтъ на небесехъ. а прѣдавꙑ въ адѣ нꙑнꙗ стъ С 405.30 нъ да тꙙ накажетъ ьсть (!) мѣт оклеветанꙗ ѧꙁꙑкъ.  прѣдавъшааго самого сѹмьнтъ сꙙ. шъдъ отъ двою на десꙙте юда скаротнъ. къ старѣшнамъ жьрььскамъ рее мъ С 410. 24 9. прич мин страд a) Като прил. прѣданꙑ a) παραδοϑείς Който е предаден на враговете пае не бѫд дрꙙхлъ  пла сꙙ горько. не прѣданааго іса дѣл҄ьма. нъ прѣдавъшааго юдꙑ дѣл҄ьма С 405.26 прѣданꙑ бо їс вьсь мръ сьпасе С 405.27 b) прѣданꙑ a) παραδοϑείς Поверен, предаден за съхранение нъ прѣданѫѭ спрьва апостолꙑ вѣрѫ дръжмъ С 197.23 многъ подвгъ. трѹдъ же  поспѣшені полагаѭштѹ. ꙗко богомъ прѣдано крьстꙗньскꙑѧ непороьнꙑѧ вѣрꙑ рошрт слово С 535.3  юнꙑ съхрантъ сꙙ бе ꙁапꙙтꙗ.  како же оть н҄его прѣданꙑхꙿ мѹ С 548.21 b) прѣданꙑ м ед παραδοϑείς, ὁ προδοϑείς Предаденият, оня, който е предаден і въꙁдъхні. не прѣданаего раді. нъ прѣдавъшаго раді К 3b 1—2 Срв. К3b 38 С405.25—26  прѣданꙑ о деснѫѭ отꙿца сѣдтъ на небесехъ С 405.29 мѫкамъ [въ мѫкѫ] прѣдат παραδίδωμι ταῖς τιμωρίαις, αἰκισμοῖς ἀναλίσκω, ἐν τιμωρίᾳ παραπέμπομαι Предам на мъки, накажа  хотꙙштаа его л камо спѹстт. л въ кѫѭ мѫкѫ прѣдат С 361.16 л не покорвъшемъ сꙙ отъѧт поꙗсꙑ воньство. а отънѫдь прѣдат мѫкамъ С 73.28—29 провъ рее съвѣштаваѭ т юноше пожрът. да не раꙁльнꙑмъ мѫкамъ прѣдамъ тꙙ С 253.24 прѣдат вол παραδίδωμι τῷ ϑελήματι Предам във властта на някого отъпѹст же мъ въсажденааго въ темьнцѫ. ꙁа крамолѫ  ѹбство егоже прошаахѫ.  са прѣдастъ вол хъ М Лк 23.25 З прѣдат дѹшѫ [дѹхъ] [τὴν] ψυχὴν ἀποδίδωμι [ἐναποδίδομι, παραπέμπω, ἀπορρήγνυμι], τὸ πνεῦμα παραδίδωμι [δίδωμι, παρατίϑεμαι], ἐκδημέω, τελειόομαι Предам дух, издъхна, умра онъ же бнъ  прѣбꙑвъ многꙑ асꙑ вь тѣхъ ранахъ беꙁъ гласа прѣда дѹшѫ С 47.11 власꙑ мѹ вьꙁвꙙꙁашꙙ.  растръꙁавъше рꙁꙑ мѹ отъ вꙑѧ до ногѹ. меемъ ѹдаренъ бꙑвъ.  тако прѣдастъ дшѫ господѹ С 62.3 по съконьан же хръстова мѫенка. тѹ аб по дꙿномѹ когождо хъ сѣкошꙙ.  тако блаженї своѭ дшѫ прѣдашꙙ С 64.30  тъ мѫмъ тѹ прѣдастъ дѹшѫ С 196.23  обрѣте ꙗко въ тъ асъ. прѣдалъ бѣаше дшѫ ловѣкъ С 296.13—14 носмъ же снъ матерьѭ прѣдастъ дхъ сво радѹѧ сꙙ С 80.21 прѣдашꙙ же своѧ дѹшꙙ господев. прѣжде ꙁ҃ дьнь марта пр лк҄н самовластьц С 81.21 прѣдат жвотъ προίεμαι τὴν ζωήν Отдам живота си, пожертвам живота си [за някого] мꙑ же ꙁа прꙗꙁнь стовааго црѣ. жвота сего не прѣдамъ л С 91.14 пьсанью прѣдат γραφῇ παραδίδωμι Напиша, съчиня  се отъ многааго мало събравъ. псаню прѣдахъ С 301.26 ѡ болюбꙿе. просꙗвшхъ подвгомъ. положхъ скоростѭ съконьат. гѹ повелѣваѭштѹ. отьтъ (!) тебе м вьꙁвѣштенаꙗ. кѹпꙿно бо же  прѧт м. отъ тебе раꙁѹмно напсанаꙗ.  окꙑ отъ съна въꙁбѹждаѭшта мꙙ. сънт  псанью прѣдат. ꙗже отъ ловѣка бжꙗ анна. боꙗꙁньѭ многоѭ ѹѧтъ С 543.20 да ѹбо н твоꙗ свꙙтость. вьсѹ въсхотѣ отъ насъ псанью прѣдат. памꙙт же въ стꙑхъ анна. справьн С 544.6 прѣдат сѧ М З А СК Б ЗП Е СП СС СЕ К С Х Гр παραδίδωμι προδίδωμι ἐκδίδωμι δίδωμι προστίϑημι παρατίϑεμαι πιπράσκω πιστεύω προΐεμαι ἀξιόω πωλέω σχεδιάζω παρακατατίϑημι Нвб предам [се] ОА ВА АК НТ Дюв НГер ЕтМл БТР АР