Исторически речник
окрьсть
окрьсть
нареч
предл
I.
нареч
Наоколо, край, околовръст, около
онъ же отъвѣштавъ рее емѹ. г остав ѭ се лѣто доньдеже ѭ окопаѭ окрьсть осꙑплѭ гноемь
М
Лк 13.8
З
аꙁъ же ѹсънѫхъ ї съпахъ. въстахъ ѣко гъ ꙁастѫптъ мѩ. не ѹбоѭ сѩ отъ тьмꙑ людеі. нападаѭщіхъ на мѩ окръстъ
СП
3.7
ꙇ потомь въжегъ б҃ свѣщі. кадтъ окръсть. ꙇ творⷮ҇. ерѣ мⷧ҇отвѫ сѭ
СЕ
20b 8
оста же ѫтрь стꙑ поѧ глагол҄ꙙ. да въскръснетъ богъ раꙁдѫтъ сꙙ враꙁ го. бѣжꙙтъ отъ лца мѹ ненавдꙙштї го. огн҄ь прѣдь н҄мъ да подетъ. попалтъ окрьсть врагꙑ своѧ
С
22.21
окрьсть жвѫще
οἱ περίοικοι, οἱ περιοικοῦντες, [οἱ] παροικοῦντες κυκλόϑεν
Тези, които живеят наоколо; съседи
ꙇ слꙑшашѧ окръсть жвѫште. ꙇ рождене еѩ. ѣко вьꙁвеллъ естъ гъ млость своѭ съ неѭ. ꙇ радовахѫ сѧ съ неѭ
М
Лк 1.58
З
А
ꙇ бꙑстъ на вьсѣхъ страхъ жвѫштхъ окръсть хъ. ꙇ въ вьсе странѣ юдестцѣ повѣдаем бѣахѫ вьс гл с
М
Лк 1.65
З
А
бꙑхъ ѣко съсѫдъ погѹбленъ. ѣко слꙑшахъ рѫженъе много жівѫштхъ окръстъ его да събіраахѫ сѩ кѹпьно на мѩ
СП
30.14
окрьсть стоꙗт
περιίσταμαι, κύκλῳ ἵσταμαι, περιίσταμαι κυκλόϑεν
Стоя наоколо, в близост съм [до някого или нещо], намирам се до [някого, нещо]
ꙇс же вьꙁведе въ іспрь о рее. оте хвалѭ тебѣ въꙁдаѭ. ѣко ѹслꙑша мѧ. аꙁъ же вѣдѣхъ. ѣко вьсегда ме(не) послѹшаеш. нъ народа рад стоѩштааго окръстъ рѣхъ. да вѣрѫ мѫтъ ѣко тꙑ мѧ посъла
М
Йо 11.42
З
А
СК
аћлъскꙑѩ слꙑ тебе слѹжѧтъ. архћлъсц лц. тебѣ кланѣѭтъ сѧ. мъногоот херовм. шестокрлатаа серафмь. ѡкръсть стоѩща. ꙇ летѧща. страхомь непрстѫпънꙑѩ славꙑ твоеѩ. ꙁакрꙑваѭтъ сѧ
СЕ
4а 18—19
нъ вждѫ рее того агг҄елꙑ окрьсть стоѧщꙙ вждѫ сльньце бѣжꙙште
С
437.26
не бо нъ мꙑ. вдꙙште новꙑ съборъ. цръквънꙑѧ дѣт окрьсть стоѧштꙙ. аѭште словесънааго беꙁ льст млѣка словес
С
384.26
II.
Като предл. С род. За означаване на лице или предмет, около който се върши или разполага нещо: около
ꙇ съглѧдавъ стоѩштѧѩ окръсть его гла. се мат моѣ братрѣ моѣ
М
Мк 3.34
бъ ѣвѣ прідетъ. бъ нашъ не прѣмлъітъ. огнъ прѣдъ німъ въꙁгортъ сѩ. ї окръстъ его бѹрѣ велъѣ
СП
49.3
повелѣ мѹ ходт не тъьѭ въ манастꙑр. нъ окрьсть манастꙑра. подаль не хѹдо
С
562.2
М
З
А
СК
СП
СЕ
С
Гр
περί
πέριξ
κύκλῳ
περὶ αὐτήν
окръсть
окръстъ
ѡкръстъ
Нвб
окръст
диал
ВА
НГер
ЕтМл
укръс
диал
ДА
окрест
остар
ВА