Исторически речник
обратт [+]
Vpg | Vpfar1s | Vpfar2s | Vpfar3s | Vpfar1p | Vpfar2p |
обратт | обращѫ, обращѹ | обратш | обраттъ, обратть, обратт | обратмъ, обратмь, обратм, обратмо | обратте |
Vpfar3p | Vpfar1u | Vpfar2u | Vpfar3u | Vpza2s | Vpza3s |
обратѧтъ, обратѧть, обратѧт | обратвѣ | обратта | обратте | обрат | обрат |
Vpza1p | Vpza2p | Vpza1u | Vpza2u | Vpfao1s | Vpfao2s |
обратмъ, обратмь, обратм | обратте | обратвѣ | обратта | обратхъ, обратхь, обратх | обрат |
Vpfao3s | Vpfao1p | Vpfao2p | Vpfao3p | Vpfao1u | Vpfao2u |
обрат | обратхомъ, обратхомь, обратхом, обратхмꙑ | обратсте | обратшѧ, обратшѫ, обратша, обратше, обратхѫ | обратховѣ | обратста |
Vpfao3u | Vpfam1s | Vpfam2s | Vpfam3s | Vpfam1p | Vpfam2p |
обратсте | обращаахъ, обращахъ, обращаахь, обращахь, обращаах, обращах | обращааше, обращаше | обращааше, обращаше | обращаахомъ, обращахомъ, обращаахомь, обращахомь, обращаахом, обращахом | обращаашете, обращашете, обращаасте, обращасте |
Vpfam3p | Vpfam1u | Vpfam2u | Vpfam3u | ||
обращаахѫ, обращахѫ, обращаахѹ, обращахѹ | обращааховѣ, обращаховѣ | обращаашета, обращашета, обращааста, обращаста | обращаашете, обращашете, обращаасте, обращасте |
обратт
-обращѫ
-обратш
св
1. Обърна, извърна, извия
аꙁъ же глѭ вамъ. не протвте сѧ ꙁълѹ. нъ аще кто тѧ ѹдартъ въ деснѫѭ лантѫ. обрат емѹ дрѹгѫѭ
М
Мт 5.39
Срв.
К4а 34
С411.10
Образно.
ꙇ тъ прѣдъдетъ прѣдъ нмъ дхомь слоѭ лноѭ. обратт сръдъца отьцемъ на ѧда. ꙇ протвънꙑѩ въ мѫдрость праведънꙑхъ
М
Лк 1.17
З,А.
Срв. К 1а 3
С325.7—8
2. Насоча, дам посока, обърна към
помꙑсліхъ пѫт моѩ. і обратіхъ ноѕѣ моі во съвѣдѣнѣ твоѣ
СП
118.59
Прен.Насоча в друга посока [разговор, мисъл и под.].
а он лѫкам на ѹбн на нь творахѫ сꙙ. гда мъ бѣ лѣпо обратвъше слово глаголат. ꙿто сътвормъ ꙗко стааго ѹкорхомъ
С
387.18—19
3. Променя нещо чрез преминаване от едно състояние в друго, превърна
ѡбратілъ есі плаъ моі въ радостъ мнѣ. растръга врѣшⷮтꙶе мое прѣпоѣсалъ мѩ есі веселъемъ
СП
29.12
отъ лца гнѣ подвіжа сѩ ꙁемл҄ѣ. отъ лца ба їѣковлѣ. обраштьшааго камень вь еꙁера водьнаа. і акротомь въ їстоьнікꙑ водьнꙑѩ
СП
113.8
посъланъ бꙑстъ гаурлъ къ дѣвц. да неьсть женьска родѹ. вь ьсть обраттъ
С
244.10
тѣмь вьс пророц кѹпꙿно молꙗхѫ сѧ. къ богѹ глагол҄ѫште. обрат плѣн҄ен наше акꙑ водотѣꙙ вь югъ
С
349.4
Образно.
їна прложвъ отъ стааго дха данꙑѧ мѹ благодѣт словеса каꙁаню. обрат ѹмъ отроковц. ста прѣбꙑвъша
С
25.26
4. Върна обратно
ѹмъножілъ есі на мнѣ веліество твое. ї обрашть ѹтѣшілъ мѩ есі. ї отъ беꙁденъ ꙁемлѩ пакꙑ въꙁведе мѩ
СП
70.21
гї бже сілъ обраті нꙑ. ї просвѣті лце твое на нꙑ і спені бѫдемъ
СП
79.8
Срв.
СП79.20
пріꙁъвавъ сто трменьно мꙙ. повелѣ бѣсомъ т обратт влька съ дѣтштемь цѣломъ
С
44.15
5.
Прен. Отклоня някого от поетия път
се глѫ аꙁъ нꙑнѣ. да не оклеветаѭтъ етері ха глѫште по ъто не обраті. ꙇюдꙑ отъ тоѧ ꙁълобꙑ
К
5а 31—32
госпожда бо въ врѣменехъ гордꙗна цѣсара. хотѧшт обратт савнѫ отъ вѣрꙑ
С
132.14
ст͠ы кюрѡнъ рⷱе. кто б͠ъ веле ꙗко б͠ъ нашъ, ты ес б͠ъ творѧ юдеса. сѫщѫѧ бо на ны по наⷭ обратлъ єс. непрꙗꙁнь посрамлъ єс
Сб. Герм.
151б
6.
Прен. Обърна в друга вяра, кръстя
ꙇ мъногꙑ снвъ ꙁдравъ обраттъ къ г бѹ хъ
М
Лк 1.16
З
А
нъ пакꙑ обрат мѧ. пакꙑ обнов мѧ. пакꙑ облѣц мѧ. пакꙑ оград. естънꙑмь т крстомь
СЕ
78b 16
пастꙑрь стньнꙑ а не мѫтель• ѹпаст хотѧ обратт не ꙁдралѣ тъкъмо• нъ вьсѧ ѧꙁꙑкꙑ ꙁаблѫждьшѧѧ прѣльстѭ
КОЦвет.
обратт на бѣжань
τρέπω εἰς φυγήν
Обърна в бягство
дажд ꙁаклнане ... гроꙁънѹ бꙑт. вождю ꙁълѹмѹ. ꙇ всѣмъ хрантелемъ его. съпадъшмъ съ нмь. съ вꙑшънѧѩ свѣтълост. ꙇ обрат на бѣжане. ꙇ ꙁаповѣжд емѹ. отт отъ сѫдѣ
СЕ
51b 12
М
З
А
СП
СЕ
К
С
КОЦвет.
Сб.Герм.
Гр
ἐπιστρέφω
στρέφω
ὑποστρέφω
μεταστρέφω
μεταβάλλω
καταστρέφομαι
μετάγω
τρέπω
ἀνακαλέομαι
ἀνακτάομαι
ѡбратіт
обратіт
Нвб
обратя
остар
ВА