Исторически речник
коньцьI [+]
Nmos | Nmgs | Nmds | Nmas | NmEs | Nmis |
коньць, коньцъ, конець, конецъ | коньца, конъца, конца | коньцѹ, коньцю, конъцѹ, конъцю, концѹ, концю | коньць, коньцъ, конець, конецъ | коньца, конъца, конца | коньцемь, коньцемъ, концемь, концемъ |
Nmls | Nmvs | Nmop | Nmgp | Nmdp | Nmap |
коньц, конъц, конц | конье, коне | коньц, конъц, конц | коньць, коньцъ, конець, конецъ | коньцемъ, коньцемь, конъцемъ, конъцемь, концемъ, концемь | коньцѧ, коньцѫ, коньце, конъцѧ, конъцѫ, концѧ, концѫ, конце |
Nmip | Nmlp | NmOu | NmGu | NmDu | |
коньц, конъц, конц | коньцхъ, коньцхь, конъцхъ, конъцхь, концхъ, концхь | коньца, конъца, конца | коньцѹ, коньцю, конъцѹ, конъцю, концѹ, концю | коньцема, конъцема, концема |
коньць
-а
м
1. Край, завършек, свършек, граница [където нещо свършва], предел; конец
ꙇ цсрствю. его не бѫдетъ коньца
М
Лк 1.33
З,А,
СК. Срв. СЕ 2b 23
С237.26
а се на конц пріложі
А
87a 13
вьсеѩ коньнꙑ вдѣхъ конецъ. шрока ꙁаповѣдь твоѣ ѕѣло
СП
118.96
вь немьже съмръть. мьнтъ сѧ бꙑт. а жівотъ ніетъ. коньца не ꙇмѣѩ
К
12a 2
не боте с. нꙑнꙗ бо ѹꙁрте конець
С
36.11
въскорѣ съборъ епскѹпъскъ конецъ прѧ
С
202.29—203.1
гда коньцъ ѧꙁꙑкъ вьлѣꙁетъ. тъгда вьсь ꙁдрал҄ь сьпасетъ сꙙ
С
347.16
потом же рокѹ коньавъшѹ сꙙ. пае же вѣдѣ ꙗвьн на коньць сходꙙште. брат го вь егѹптъ пршьдъшемъ
С
367.10
ша сце не бесѣдовал. ꙗрѹ тѹ грѣховьнѣ ꙁълоб прѣсталъ коньцъ
С
386.8
Край [на текст, абзац, фрагмент].
не хотѣше ѹтѣшт с ꙗко не сѫтъ ко҇ц
СК
Мт 2.18
вѣроѫ побѣдшѧ црствѣ коⷰ
Е
8a 3
слово крстное. коⷰ҇
Е
33a 2
въꙁвеⷣ҇ съ о сво на ѹенкꙑ своѩ. коⷰ҇
СЕ
10a 22
коньц
Краища [на земята, на вселената], отдалечени места
ꙇ осѫдѧть ꙇ. ѣко прде отъ конць ꙁемл҄ѧ. слꙑшатъ прѣмѫдрост соломон҄ѧ
З
Мт 12.42
Срв.Лк
11.31
М
З
посьлетъ гь анћлъ своѩ. сьберѫтъ ѡⷮ конець ꙁемⷧѧ въсѧ съблаꙁнꙑ. творѩщѧѩ беꙁаконе
А
Мт 13.41
У
просі ѹ мне дамъ ті ѩꙁъкъ. достоѣнъе твое і одръжанье твое конець. ꙁемⷧѩ
СП
2.8
во вьсѫ ꙁемлѭ ꙁідѫ вѣщанъѣ хъ. въ коньцѩ въселенꙑѩ глі хъ
СП
18.5
отъемлѩ брані до конець ꙁемⷧѩ
СП
45.10
ѹбоѩтъ сѩ жвѫщеі въ коньціхъ. отъ ꙁнаменеі твоіхъ
СП
64.9
ѣко вь рѫцѣ его коньці ꙁемлѩ
СП
94.4
ꙇ коньцѧ вꙿсеѩ вселенꙑѩ покрꙑт тъщтъ сѧ ꙇ на пѣсъцѣ раꙁбваѩ кроттъ сѧ
СЕ
1a 19
родла ес дѣво беꙁ мѫжа ба. непороьна мѫщ вь рѫцѣ коньцѧ. вьсѣхь древнаго
ТФ
Б 2
2. Връх, връхна част
посъл лаꙁарѣ да омот конецъ пръста своего въ водѣ ѹстѹдтъ ѩꙁкꙑ мо. ѣко страждѫ въ пламен семь
М
Лк 16.24
З
А
СК
Крайници.
отъгонма бо топлота отъ конецъ тѣла
С
89.25
3. Смърт, кончина
адамѹ же отъ ослѹшанꙗ конець прмꙿшѹ по девꙙт сътъ трдесꙙтъ лѣтѣхъ
С
9.24
покаꙁавъ своѭ вѣрѫ. жвъ двѣ лѣтѣ въ добрѣ старост въ славьнѣ. жтю конецъ съконьа
С
51.28
дож до отъхода прѣподобьнꙑхъ отьцъ. достоньнь жꙁн своѧ коньць обрѣте
С
190.11
състарѣвъ же сꙙ ѹбо въ добрѣ старост доде коньца жтю
С
208.4
бꙑватъ до коньца
τελεῖται
Завършва, свършва
бꙑваⷮ҇е прое ⷩ҇ слѹжъбѣ до конца
СЕ
99b 22—23
бес коньца
ἀτελής
Без резултат, без полза
оставлъ мол҄енꙗ хъ гь. бес коньца бꙑт
С
92.15
отъ коньца ... до коньца
ἀπ᾿ ἄκρου ... ἕως ἄκρου
От край, от края [на] ... до край, до края [на]
ꙇ съберетъ ꙁбъранꙑѩ своѩ отъ етꙑръ вѣтръ. отъ коньца ꙁемлѧ до коньца нбсе
М
Мк 13.27
З
отъ коньць ... до коньць
ἀπ᾿ ἄκρων ... ἕως [τῶν] ἄκρων
От край, от краищата [на] ... до край, до краищата [на]
ꙇ съберетъ ꙁбъранꙑѩ его. отъ етꙑръ вѣтръ. отъ кнцъ нбсъ до конецъ хъ
М
Мт 24.31
З
А
СК
Н
до коньца
παντελῶς, μέχρι τέλους, ἀπ᾿ ἄκρου, εἰς τέλος, εἰς ἄκρον, εἰς τὸν αἰῶνα, τελείως
Докрай, завинаги [при наличие на отрицание — никога]
мене моего рад прѣтръпѣвꙑ же до коньца сь спнъ бѫдетъ
М
Мт 10.22
З,А.
Срв. Мт 24.13
М,ЗI,
А, СК;Мк 13.13
М
З
ꙁане твортъ м трѹдъ въдовца с. да мьщѫ еѩ да не до коньца прходѧшт ꙁастотъ мене
М
Лк 18.5
З
А
СК
вьꙁлюбль своѩ сѫщѧѩ во вьсемь мрѣ. до коньца вьꙁлюб ѩ
М
Йо 13.1
прѧст(н) бо хо(у б)ꙑхомъ. аще ꙋбо (п)око. съл(ѣ) его до конъца ꙁвѣст.. н(ъ) ѹдръжмъ
Е
8a 18
ѣко не до конъца ꙁабьвенъ бѫдетъ ніштеі. тръпѣнье ѹбогꙑ не погꙑбнетъ до коньца
СП
9.19
ѡтъвраті ліце свое да не відітъ до конъца
СП
9.32
красота въ десніці твое до конъца
СП
15.11
ї ѹтвръді сѩ въ вѣкъ жвъ бѫдетъ до конъца
СП
48.10
бо гь вьселтъ сѩ до коньца
СП
67.17
дшь ѹбогꙑхъ твоіхъ не ꙁабѫді до коньца
СП
73.19
не до коньца прогнѣваетъ сѩ. ні вь вѣкъ враждѹетъ
СП
102.9
доколѣ гі ꙁабѫдеш мѧ до коньца
СЕ
73b 17—18
пострадахъ сълѧхъ сѧ до конꙿца
СЕ
76a 15
постже же въ ніхъ гнѣвъ до коньца
К
3b 26
нъ же сътрьптъ до коньца. тъ съпъсетъ сꙙ
С
71.1
даждъ м ѹбо тръпѣн. да до коньца осрамтъ сꙙ
С
231.28
нъ елма же тꙑ хоштеш дръжат сꙙ нам. то до ньца (погр. вм. коньца, Заимов, Копалдо, с. 475, бел. под линия) ꙗко ловѣколюбьць
С
507.5
молшꙙ го прѣбꙑт отроковц ѹ н҄его в҃ дьн. дон҄елже до коньца свободтъ сꙙ отъ бѣса
С
520.15
помꙑшлꙗѧ боѧ сꙙ. да како въ отъаан прѣбꙑвъ. до конꙿца дшѫ своѭ погѹбтъ
С
527.13
погѹбтъ мꙙ пагѹбьнааго врага бѹра до коньца
С
528.21
въ коньць
εἰς τέλος, εἰς τὰ πέρατα
Докрай, изцяло, съвсем, завинаги, всякога [при отрицание — никога]
вражьѣ оскѫдѣшѩ орѫжьѣ в конець. градꙑ раꙁдрѹшілъ е
СП
9.7
ї накаꙁанъе твое. ісправі мѩ въ конець. накаꙁанъе твое само мѩ наѹітъ
СП
17.36
въꙁдвігні рѫцѣ твоі на гръдꙑнѩ іхъ въ коньц. елко лѫкавънова врагъ о свтѣемь твоемь
СП
73.3
доколѣ гі гнѣваеші сѩ въ конець. раждежетъ сѩ ѣко огнь ръвеніѣ твое
СП
78.5
Срв.
СП88.47
вь вьсѫ ꙁемьѭ ꙁде слава го. въ коньць вьсел҄енꙑѩ побꙑть го
С
509.1
до коньца плодъ творт
τελεσφορέω
Давам плод, узрявам
слꙑше отъ пеал богатьствомъ сластьм жтїскꙑм потаплѣѭтъ с. а не до коньа плода твортъ
СК
Лк 8.14
М
З
А
СК
Н
У
Е
СП
СС
СЕ
К
С
Гр
τὸ ἄκρος
ἐκβάσις
πέρας
πέρατα
πλήρωμα
τέλος
концъ
конць
конецъ
конъць
коньцъ
кьнецъ
коньь
Нвб
конец
остар
диал
ОА
ВА
АК
Бот
НГер
МлБТР
БТР
АР
ДА