Исторически речник
жрьтва [+]
Nfos | Nfgs | Nfds | Nfas | Nfis | Nfls |
жрьтва | жрьтвꙑ, жрьтвѫ | жрьтвѣ | жрьтвѫ, жрьтвѹ | жрьтвоѭ, жрьтвоѫ, жрьтвоѧ, жрьтвою | жрьтвѣ |
Nfvs | NfOp | Nfgp | Nfdp | Nfip | Nflp |
жрьтво | жрьтвꙑ | жрьтвъ, жрьтвь | жрьтвамъ, жрьтвамь | жрьтвам | жрьтвахъ, жрьтвахь |
NfOu | NfGu | NfDu | |||
жрьтвѣ | жрьтвѹ | жрьтвама |
жрьтва
-ꙑ
ж
1. Според религиозните схващания — жертва, принесена на бог, божество
прклюшѧ же сѧ едн въ то врѣмѧ повѣдаѭште емѹ о галлехъ. ꙇхъже кръвъ платъ съмѣс съ жрътвам хъ
М
Лк 13.1
З
пріѩстішѩ сѩ вельфѣгорѣ. сънѣсѩ жрътвѫ мрътвꙑхъ
СП
105.28
Срв.С
127.6
тако прм і сѭ жрътвѫ. въ вонѭ благоѫханѣ
СЕ
15b 13
дъвѣ жрътвѣ. въ тъ вееръ дѣашете сѧ ... ꙇюдѣꙇ же съвѧꙁаѭште агнець ꙁакалахѫ. а іже отъ поганъ. въ плъть ба
К
13b 11
съкрѹш. расꙑп ꙇмъ скврънавѫ жрътвѫ. покаж їмъ ꙗко тꙑ с днъ бъ
С
22.8
Образно.
тѣмже ѹбо въꙁносмъ жрътвѫ хвалѣ вꙑнѫ бв. сїрѣъ плодъ ѹстнамъ. сповѣждаѫщем сѧ мен его
Е
34а 15
пожърі бѹ жрътвѫ хвалѫ. і въꙁдаждъ вꙑшьнюмѹ обѣтꙑ твоѩ
СП
49.14
пожърѣте жрътвѫ правъдѫ. ѹпъвате на га
СЕ
73а 16
такожде + млоствъ же товꙗ• млостꙑнѧ рее многꙑ творѧхъ• гда вдѣхъ мрьтвьцѧ поврьженъ• съпрѧтахъ погрѣбахъ ꙗ• пророкъ же ос рее• поженѣмъ поꙁнат ба• ꙁане млост хощемъ а не жрьтвѣ• поꙁнанѭ бжью• неже всесъжагамꙑхъ
ПА
199а
Егоже л жрьтва останетъ несъжьжена огньмь н͞бсьскꙑмь• то да ѹмьретъ дьньсь
КО Ил.
Н ꙁаколенѣ жрьтвѣ проповѣдьнка бꙑвъша л слѹжтелѣ• нъ бескврьньнѣ мрьнѣ Хв͞ѣ слѹжьбѣ
КО КМ
ꙁ пла́мене стьіⷨ҇ ро́сѫ ̑ꙁто̀• а̑ пра́веднаго жрь́твѫ водо́ѫ ѻпал
Кан. ИР
цр͠ь же повелѣ на своѫ̇ жрьтвѫ ⸱ прі|вести ю̇ньцѧ .р͠. и̇ .л͠. въ и̇мѧ цр͠є|во
Златоуст
Таже, жрѣти хотѧще, трѣбище творѣахѫ, и женскыи полъ приведошѫ на жрътвѫ свинъ, рѣватѫ сѫщѫ и блиꙁъ рож(дꙿ)ства ст.
ХрКМ
1495
2. Жертвоприношение
і сна бі҇ⷤѣ наріцаетъ. мротворьца. сего рад въ врѣмѧ жрътвѣ. ꙇноѩ правъдꙑ коеѩ не помѣнѫ
К
9а 39
отъвръгѫтъ сꙙ т такожде. отъстѫпꙙтъ отъ жрътвъ
С
263.15
не нѹдм сам прходꙙтъ на жрътвѫ
С
127.19
сего дѣлма вь врѣмꙙ жꙙтвꙑ (погр. вм. жертвꙑ, Север. с. 423, бел. под линия) н дноѧ же ноѧ особь помꙙнѫ правьдꙑ
С
423.18
сьмѣрꙗахь постомь дшѹ моѫ: колѣнѣ мо ꙁнеможете постомь: пльть моꙗ ꙁмѣн сꙗ олѣѧ рад: поштене бо стн͗но есть: не тььѫ еже стат себе самомѹ: нь елкоже есть ꙗд• ѫже есть хотѣль ꙗст: дат вьдовц• сротѣ да вьꙁьмь насышть сꙗ молть сѧ ꙁа нь: прꙗта бѫдеть жрьтва его бмь
ПА
22c
призрѣ ꙋ͗бо гь на въздьіханїе мьітарево, и͗ на съкрꙋшенїе срⷣца е͗го и͗ биє͑нїе пръсемъ. и прїемъ блгьмі ꙋмленїа е͗го. съ а͗велѡⷨ кꙋпно ѡ͗правда ѥ̀го. жрътвьі же и͗ добрѡдѣтѣли
ПХом. ІІ
6б
прведъше ѣко агнѧ неꙁълобво на жрьтвѫ бѣсовьскѫ нѫждаахѫ
КО Клим.
Жертвы ѹбо̀ сщнныѧ̀ ншеѧ слꙋжбы̏ • ͗ре́м воꙁлагают сѧ ͗мꙿже слꙋжа́ ѹсрьднѣ ͗ прїносѧ
Фот.
667б
3. В съчет. с глаголи като прност, дат, въꙁдаꙗт и под. — принасям жертва, правя жертвоприношение
ꙇ дат жрътвѫ по реенѹмѹ въ ꙁаконѣ гн. дъва кагрълшта л дъва птенъца голѫбна
М
Лк 2.24
З
СК
тъгда ѳьмьꙗнъ вьꙁьмъ жрътвꙑ въꙁдамъ мѹ
С
228.4
благословꙿнъ грꙙдꙑ жрътвѫ собоѭ ꙁа нꙑ прнесетъ
С
342.7
Тѡ ѹбѡ въсеьⷭтное дрѣво на нмꙿже себе ѻ наⷭ х͠с жрьтвѹ прнесе, ꙗко ѡсщ͠енно пркосновенїеⷨ с͠тго тѣла крьве
ИМ
166v.23.
жрьтвѫ творт [сътворт]
ἐπιϑύω
Извършвам жертвоприношение
отъ толѣ до дьнесьнѣго дьне. ꙇ до прішествіѣ его. свѧтѫѭ жрътвѫ съвръшенѫ творітъ
К
8а 29
піѡні рее. аꙁъ ловѣкѹ жрътвꙑ не творѫ. кръстꙗнъ бо смъ
С
132.4
се старѣ васъ ѹктімонъ въдастъ сꙙ. жрътвѫ сътвор. ѹвѣштате сꙙ вꙑ
С
136.27
антоннъ рее. не мьнꙙтъ л т сꙙ боꙁ бо т мꙿже самодръжецъ цръ жрътвꙑ твортъ
С
157.3
скотьнаꙗ жрьтва
κτηνόϑυτος ϑυσία
Жертвено животно
ꙇ ові скотьнѫѭ жрътвѫ. ові же бжію тѣлѹ жрътвѫ прношахѫ
К
13b 19—20
беꙁножьнаꙗ жрьтва
ξιφάξιφος ϑυσία
Жертва, която е принесена без употреба на нож, безкръвна жертва
тѹ авраамъ прадѣдъ хсовъ. жъръцъ. же беꙁбожьнѫѭ (погр. вм. беꙁножьнѫѭ Север. с. 460, бел. под линия) жрътвѫ богѹ пожрълъ стъ
С
460.21—22
жрьтва бескръвьнаꙗ
Безкръвна жертва
Нѫ онъ ѹбѡ сѣн гаданїꙋ слѹжааше; съ же самой стнѣ агнъца божїа, же ꙁа мръ весь себе пожершаго, на къждо д(ь)нь беꙁькръвнѫѧ жрътвѫ прлежно о въсемь мрѣ прносѧ
ЙП
200.4.
Прїм, боже, молтвѫ нашѫ сътвор нас достойны быт, еже прност тебѣ молбы моленїа жрътвы беꙁькръвныѫ о въсѣх людех твохъ
СЙЗ
363.4.
не ѡтврат сѧ ѡт нас, смренныхъ ꙋмленныхъ недостойныхъ рабъ твохъ, вꙿрꙋенных прност тебѣ страшнꙋю сїю беꙁкровнꙋю жертвꙋ
Яков
316.9.
жрьтва жваꙗ
Посвещаване самия себе си на Бога
Братїе, молѧ вы, прѣдставте тѣлеса ваша ста, жрътвѫ жвѫ богов
II Никод.
222.7
жрьтва правьдѣ
Праведна жертва
Тогда благоволш жрътвѫ правдѣ въꙁношенїа въсѣсъжагаемаа, тогда въꙁложѫт на олтарь твой телцѧ
ЛЙЗ
296.30.
жрьтва хвалѣ
Хвалебствена жертва
ꙗко да, неосѫжден ставше прѣд свѧтоѫ славоѫ твоеѫ, прнесемь тебѣ жрътвѫ хвалѣ
ЛОглаш.
375.9.
жрьтва хваленꙗ
Хвалебствена жертва
Господ, боже въседръжтелю, едне свѧте, премлѧй жрътвѫ хваленїа ѡт въсѣхъ прꙁываѫщх тѧ въсѣмъ ср(ъ)дцемъ
СЙЗ
365.20.
М
З
А
СК
Б
Е
СП
СЕ
К
С
ПА
КО Ил.
КО КМ
КО Клим.
Хр КМ
Златоуст
Кан ИР
ПХом. ІІ
Фот.
Гр
ϑυσία
ϑῦμα
σπονδή
τὸ ϑῦσαι
τὸ ἐπιϑύειν
жрътва
Нвб
жъртва, жрътва
остар
ВА
РБЕ
Дюв
НГер
жертва
ОА
ВА
НТ
АК
Бот
МлБТР
АР
РБЕ
ЕтБАН
БТР
ДА