Исторически речник
желѣꙁо [+]
NnOs | Nngs | Nnds | Nnis | Nnls | NnOp |
желѣꙁо | желѣꙁа | желѣꙁѹ | желѣꙁомь, желѣꙁомъ | желѣꙁѣ | желѣꙁа |
Nngp | Nndp | Nnip | Nnlp | NnOu | NnGu |
желѣꙁъ, желѣꙁь | желѣꙁомъ, желѣꙁомь | желѣꙁꙑ | желѣꙁѣхъ, желѣꙁѣхь, желѣꙁохъ, желѣꙁохь | желѣꙁѣ | желѣꙁѹ |
NnDu | |||||
желѣꙁома |
желѣꙁо
-а
ср
1. Желязо
с бо боꙁ ѧже мѣнш. камен дрѣво мѣдь желѣꙁа сѫтъ
С
177.2
въсѣ въ богораꙁѹмїе првлаааше. ꙗкоже магндѣ естъство обые првлат желѣꙁѡ
Филот.
87.26.
2. Инструмент или оръжие от желязо
къто насъ раꙁлѭітъ отъ любьве бжꙇ. ꙇ стоумѹ ꙁаконѹ. н огнь ні желѣꙁо
К
3а 12
желѣꙁа сковрадꙑ мꙙкаша сѫтъ твого срьдьца
С
118.20
гда бѣаше вдѣт акꙑ класꙑ ꙁьрѣлꙑ младенштꙙ. днѣмъ желѣꙁомъ сѣенꙑ лежꙙштꙙ
С
397.5—6
Образно.
въ работѫ проданъ бꙑстъ їѡсіфъ. въмѣршѩ въ оковехъ ноѕѣ его. желѣꙁо проꙇде дша его
СП
104.18
въсѧ прхѡдѧщѧѧ на нь влъны раꙁбваѧ ѡтражаѧ, л, стннѣе рещ, ꙗкоже адамантъ не ѧть бывааше нкаковѣмь желѣꙁомь
ЙР
9.23.
3. Железни окови, железа
повелѣвъ ... желѣꙁꙑ же оковат въсѫдѹ
С
104.29
прлежныѧ въꙁдадте богов мѡлбы, ꙁводѧщомꙋ окованыѧ мѫжьствомь. Ѡт радост ѹбо ѡн ꙗко въꙁбънѫшѧ желѣꙁа беꙁдѣлнѣ лежѫща вдѣвше темнцѫ въсѣьскы ѡтвръстѫ
Филот.
94.24
СП
К
С
Гр
σίδηρος
[τὸ] σίδηρον
Нвб
желязо, железа
ОА
ВА
НТ
АК
Бот
Дюв
НГер
МлБТР
ЕтМл
АР
РБЕ
БТР
ЕтБАН
РРОДД
ДА
Срв
Желязко
ЛИ
Жѐлез
ЛИ
Жѐлезов
ФИ
Желя̀за
ЛИ
Жѐлеза
ЛИ
Желчо
ЛИ
Желязка
ЛИ
Желчов
ФИ
СтИл,РЛФИ