Исторически речник
дѹхъ  [+]
NmosNmgsNmdsNmasNmEsNmis
дѹхъ, дѹхьдѹхадѹхѹдѹхъ, дѹхьдѹхадѹхомь, дѹхомъ
NmlsNmvsNmopNmgpNmdpNmap
дѹсѣдѹшедѹсдѹхъ, дѹхьдѹхомъ, дѹхомьдѹхꙑ
NmipNmlpNmOuNmGuNmDu
дѹхꙑдѹсѣхъ, дѹсѣхьдѹхадѹхѹдѹхома
дѹхъ -а м 1. Дух, душа, духовната същност на човека бьдте  молте сѧ да не вьндете въ напасть. дхъ бо есть бьдрь а плътъ немоштъна М Мк 14.38 З.Срв. Мт 26.41 М, З, А, СК;СЕ 47а 19 отроѧ же растѣаше  крѣплѣаше сѧ дхмь М Лк 1.80 З, А.Срв. Лк 2.40 М З А СК Б ꙇ абе раꙁѹмѣвъ съ дхомь свомь. ѣко тако т помꙑшлѣѭтъ въ себѣ. рее мъ. то тако помꙑшлѣате въ срдцхъ вашхъ М Мк 2.8 З А СК рожденꙑ отъ плът плъть естъ. ꙇ рожденꙑ отъ дха дхъ естъ М Йо 3.6 З А срце істо съꙁіжді въ мнѣ бже. ї дхъ правъ обнові въ ѫтробѣ моеі СП 50.12 ноштьѭ сръдьцемь глѹмлѣхъ сѩ. і клъцаше дхъ моі СП 76.7 въ скръбехъ і не прѣможе дхъ моꙇ СП 76.5 се рабьꙗ ꙁавст потопь погрѫꙁте не може. нъ ꙇс слоѭ дѹха погрѫꙁ въ стоьнцѣхъ кръштенꙗ С 400.26 не пьц сꙙ отье їѡане. аште бо  пльтѭ отълѫхъ сꙙ отъ тебе. нъ дѹхомь съ тобоѭ смъ С 295.18 2. Безплътно същество, дух ѹбоѣвъше же сѧ  прстрашън бꙑвъше. мьнѣахѫ дхъ вдѧште М Лк 24.37А еднъ отъ народа рее. ѹтелю првѣсъ снъ мо къ тебѣ. ꙇмѫштъ дхъ нѣмъ М Мк 9.17 З А СК хе бже ... побѣдлъ ес вꙿсь дхъ водънꙑ. жѧждѭще СЕ 29b 12 дѹс лѫкавьн прогонм бꙑваѭтъ С 479.20 посълашꙙ на мѫжа дхъ въ обраꙁѣ ꙁмнѣ С 567.6 вьса небесънаа дѹхове сѫтъ бес пльт С 237.8 3. Дихание, дишане, дъх ꙇ въꙁдъхнѫвъ дхомъ свомъ гла. ьто родось ꙁнаменѣ штетъ М Мк 8.12 З словесемъ гнмъ нбса ѹтвръдішѩ сѩ.  дхмъ ѹстъ его вьсѣ сіла хъ СП 32.6 гда леса отьц плаемъ прѣмѣнла сꙙ бѣахѫ ... гда въ матерехъ прьсехъ. дѹхъ тѫжааше болѣꙁнѭ С 397.21 4. Вятър, лъх, полъх дѹхъ деже хоштетъ дѹшетъ. ꙇ глас его слꙑшш. нъ не вѣс отъ кѫдѹ прдетъ  камо детъ М Йо 3.8 З А  ста дхъ бѹренꙑ.  въꙁнѣсѩ сѩ влънꙑ его СП 106.25 лѣпо бо мѹ прѣжде поставт дрѣво тано крьста. т тъгда топломъ дѹхомъ же въ адѣ лежꙙтъ къ тѣмъ пртешт С 404.26 беꙁъ дѹха ἄπνους Недишащ, без дъх  вдꙙтъ лежꙙшта нꙁъ. въꙁведъшааго вьсꙙ горѣ.  бꙑваатъ въ малѣ беꙁ дѹха С 456.3 прѣнемагань дѹха ὀλιγοψυχία Духовно изнемогване, малодушие аахъ ба спаѭщаго мѩ. ѡтъ прѣнемаганьѣ дха  бѹрѩ СП 54.9 прѣдат [спѹстт] дѹхъ ἀποδίδωμι τὴν ψυχήν, ἀφίημι τὸ πνεῦμα Предам [изпусна] последен дъх, издъхна, умра ꙇсъ же въꙁъпвъ глсмъ въльемь спѹст дхъ М Мт 27.50 З А СК носмъ же снъ матерьѭ прѣдастъ дхъ сво радѹѧ сꙙ С 80.21 свѧтꙑ дѹхъ [τὸ] ῞Αγιον Πνεῦμα, [τὸ] Πνεῦμα [τὸ] ῞Αγιον Едно от трите лица на Бога; Светият Дух шьдъше ѹбо наѹте вьсѧ ѩꙁкꙑ. крьстѧште ѩ въ ꙇмѧ отца  сна  стааго дха М Мт 28.19 З А СК параклтъ же дхъ стꙑ егоже посьлетъ оцъ въ імѧ мое М Йо 14.26 З А СК еже сѧ прѣстаа троца реетъ. оць  снъ ꙇ стꙑ дхъ. тр състав съльно въ едномь бжьствѣ СЕ 67а 13 васъ веселтъ вно. мене же благодѣть стааго дха С 19.15 в(ъ) мѧ ѡтьца  съна  стаго дѹха аꙁъ самол рабъ бж() СН дѹхъ нестꙑ [неьствꙑ] [τὸ] πνεῦμα, [τὸ] ἀκάϑαρτον, ὁ δαίμων Свръхестествена сила, която причинява зло; демон, сатана вдѣвъ же съ ѣко сърштетъ сѧ народъ. ꙁапрѣт дхоу нестѹ(ѹ)мѹ глѧ емѹ М Мк 9.25 З А СК Б тѣмь тѧ ꙁаклнаѭ ... же ес вꙿсѣмъ нестꙑмъ дхомъ ꙁапрѣтлъ СЕ 56а 7—8 пае же ште растѣѣше страхъ на неьствꙑхъ дѹсѣхъ С 40.20 ꙁълъ дѹхъ πνεῦμα πονηρόν, πνεῦμα ἀκάϑαρτον Зъл дух, нечиста сила; дявол, демон, бяс въ тъ асъ сцѣл мъногꙑ отъ недѫгъ. ꙇ ранъ  дхъ ꙁълъ. ꙇ мъногомъ слѣпомъ дарова проꙁьрѣне М Лк 7.21 З ꙁаклнаѭ тѧ дше ꙁълꙑ. бгомь саваотомь. ꙇ вꙿсѣмь вонъствомь аћлꙑ бжь. ꙇ атаналемь. бгомь вꙿседръжтелемь. ꙇꙁд отт СЕ 52а 7—8 ꙁапрѣтт дѹхѹ [дѹхомъ] ἐμβριμάομαι τῷ πνεύματι Развълнувам се, разтревожа се ꙇс же ѣко вдѣ ѭ плаѫштѫ сѧ. ꙇ пршедъшѧѩ съ неѭ юдеѩ плаѫштѧ сѧ. ꙁапрѣт дхоу М Йо 11.33 З А СК  ꙁапрѣтвъ дѹхомь прꙁъва  сьвꙙꙁа. въ мꙙ сѹ хрьстоса С 45.7—8 мꙑ дѹхъ недѫжьнъ ἔχων πνεῦμα [τῆς] ἀσϑενείας Който е недъгав, който страда от някакъв недъг ꙇ се жена бѣаше дхъ мѫшт недѫжень. ѕ҃ꙇ҃. на десѧте лѣтъ М Лк 13.11 З А СК о мѫшт дхъ недѫженъ М 76b 27 Срв.З 130а 15 раꙁгнѣват сѧ дѹхомь ἐμβριμάομαι τῷ πνεύματι Разгневя се пршъдъше на ждꙑ раꙁгнѣва сꙙ дѹхомь.  смѫт сꙙ  рее кде положсте  С 315.19—20 гда прѣдь смъ малꙑ скааше тꙑ съкаꙁанꙗ реенꙋмѹ. гда бо дѹхомъ раꙁгнѣва сꙙ. тъгда  мол сꙙ С 317.3 М З А СК Б О Е СП СС СЕ ТФ К С Р Г БН КН СН Гр πνεῦμα πνοή δαίμων νεῦμα ψυχή Нвб дух ОА ВА Бот НТ Дюв НГер ЕтМл ЕтБАН МлБТР БТР АР РБЕ ДА Срв Дух МИ АМС,Мак. код Духовец МИ ПК,Пр. в им Духов ФИ АС