Исторически речник
благодѣть
благодѣть
-
ж
1. Благодат
ꙁлѣ сѩ благодѣть ѹстънахъ твоіхъ
СП
44.3
така словеса да ꙁностъ. да дастъ благодѣть слꙑшꙙштїмъ
С
497.22
боже ... въꙁведъ пастѹха овьа га нашего сѹ хса. дарьствовꙑї на многꙑ раꙁльнꙑ благодѣт
С
179.15—16
Милост, благодеяние, благосклонност.
ѣко ꙁаконъ мосѣомь данъ бъⷭ҇і благодѣть. ꙇ стна ꙇс хмь бꙑстъ
З
Йо 1.17А
да прїмемъ млстъ ї благодѣтъ обрѧштемъ въ благоврѣменънѫ помощъ
Е
10а 2
дꙿнесь бо. благодѣть стааго дха. прходѧщ осѧⷳ҇етъ дѹновенемь водꙑ
СЕ
1b 16—17
ї ꙁабꙑшѩ блаꙗгодѣть его. ї юдеса его
СП
77.11
достоно. ѣко вꙿсѧ праꙁдьнкꙑ творт. всѭ благодѣть премꙑ
СЕ
31а 24
відѣхъ ѹкоріꙁнънꙑмь вѣньцемь. благодѣть свьтѧщтѭ сѧ
К
11а 36
помолхъ сꙙ о н҄е. аꙿб гнеѭ благодѣтѭ нестъ дхъ отде оть н҄еѧ
С
525.22
съдѣствѹѭште же молмъ не въ тъште прѧт благодѣт бжѧ вамъ
ЗЛ
Ia 17
да прдетъ на мѧ стаѣ его благодѣⷮ҇. вашм мⷧ҇вам
Р
II 1.30
ꙁбавлꙗетъ отъ съмрът: ꙁволенѣе мѧ добро нежел богатьство много: пае же сребра ꙁлата• благодѣть блага• съдръжа же пьшенцѹ: оставть ѫ ꙗꙁꙑкомъ:
ПА
33а
2. Добродетел
потъшта сꙙ съ вьскоѭ тврьдостѭ съпаст. на въꙁгражден ѹспѣхъ ... потаѭштмъ. ꙗкоже мѣмъ подражател҄емъ таковъѩ о хѣ благодѣт
С
272.1
еднъ же ... васо менемь. свѣтелъ сꙑ благодѣтѭ стнънꙑ хвъ вонъ ... рее
С
62.27
вси тоижⷣе сподобише се ьсти. вѣра бо и благодѣть дхⷪ҇вна
КП Учит.
167с
3. Благодарност, признателност
да въставъ рѫкоѭ твоеѭ крѣпъкоѭ. послѹжтъ т. съ вꙿсѣкоѭ благодѣтѭ твоеѭ хвалѧ съ нам стое мѧ твое оца сна стааго дха
СЕ
24b 20
благодѣть сповѣдаѭ богѹ момѹ
С
254.9—10
же мамъ ꙁдрешт не на благодѣт ꙁьрꙙ глагол҄ѫ. нъ ꙗкоже стъ стна
С
71.9
И благодѣть сиꙗ велїка глаголетьсꙗ от всѣх добрѣ смыслꙗщих, и есть велика паче ꙁѣло.
Диоп.
благодѣть въꙁдаꙗт
καταγεραίρω
Славя, прославям
о н҄хъже славт велат не блажꙙтъ. о н҄хъже пѣт благодѣть въꙁдаꙗт. кѹдꙙтъ богосварнц бꙑваѭтъ
С
339.11
благодѣть творт
εὐαρεστέω
Благодаря
дажд емѹ вѣдѣт. благодѣат въ пѣне ... ꙇ благодѣть творт
СЕ
95а 14
не благодѣт мѣт
ἀχαριστέω
Неблагодарен съм, проявявам неблагодарност
кꙿто ѹбо понѹд ждовъ жрът велфегорѹ. л ꙗст жрътвꙑ мрътвꙑмъ ... а не благодѣт мѣт благодѣѭштмъ
С
127.10
З
А
СК
Е
СП
СЕ
К
С
ЗЛ
Р
Х
Калка от
гр
εὐεργεσία
Превежда и гр.
χάρις, χάρισμα, εὐχαριστία, ἀγαϑότης, χαρά, ἀρετή, τὸ ἅγιον ὄνομα, δύναμις
благодѣтъ
Нвб
Срв
благодат
ОА
ВА
Бот
МлБТР
ЕтБАН
БТР
АР
РБЕ