Исторически речник
альба
альба
-ꙑ
ж.
1. Глад, гладуване
вьꙁьрѣвъ же антон вдѣвъ ꙗко не ностъ нсоже на кръмѫ. н хлѣба н водꙑ. н ного нсоже. етврътꙑ дьнь матъ тръпꙙ беꙁ брашъна. помꙑсл еда како отъпадетъ ѹмьретъ. не обꙑкъ алъбꙑ
С
170.29
въ пеал сконавше сѧ въстанꙋть в радост• ͗ въ ꙋбожьствѣ г҃а рад• ѡ͗богатѣють• ͗ въ болѣꙁн въстанꙋть• ͗ въ а͗лчбѣ насытѧт сѧ.
Арх хр
78b
ѡ͗ страсе г҃н ѡ͗ꙁло́бхъ д҃шꙋ свою въ а͗льбѣ• раꙁꙋмѣхъ ꙗ͗ко раꙁорѣне ꙁавст• страхѡⷨ б҃жмъ бывае͗ть
Арх хр
70d
аще на ѹтрьн алъьба прдеть то въ борꙁѣ пщю прносѧть
ХрГА
251,2
аще нбⷭно бѣ тѣло х͠во не хотѣше л͠ьскыⷨ҇ поⷣлежати страстеⷨ непрѣмѣнныиⷨ гл͠ю же албѣ и жежⷣи . сънꙋ и троꙷдꙋ . и пеали и сльꙁама . и єлика такова
ПЕ ИМ
165v
͗ а имиже трꙋды и болѣꙁꙿн и жажⷣꙋ͗ и а́льбꙋ ͗ ꙗже смъ стрⷣаше сроⷣственаѧ подобнаѧ̀ льскаго сꙋщьства ͗ꙁъꙗ́снѧше сѧ сво́ство
Фот.
647б
по естествѹ алеба не нарееть сѧ въ мѣрѹ ꙗдѹще
ПЕС
50, 196
насыт алъбѹ мою от бещсльнаго батьства твоеѧ блгостынѧ
ПЕС
50с, 146
не хотѣше л͠ьскꙑⷨ҇ поⷣлежат страстеⷨ непрѣмѣннꙑⷨ. гл͠ю же албѣ жежⷣ
ИМ
165v.10.
2. Пост, постене, въздържание
смъ бꙑвъшїмъ. прѣтръпѣвъшїмъ въ алꙿьбахꙿ молтвахъ. на длъгꙑ дьн дꙿва съкѫташꙙ отъбѣгъшїма бѣсован
С
53.23
вьсѣм обраꙁꙑ творꙗѣше сѣхъ въгодт богѹ. алъбам же молтвам. оцѣштенмъ тѣлесънꙑмъ
С
280.26—27
толко же алꙿъбоѭ благꙑм дѣлꙑ. поспѣшвъ. ьстьнъ ав сꙙ ѹгодьнъ бѹ
С
514.10
да наша алчьба въскрилитъ сѧ ... такоже и альба крила иматъ истотѫ съ молитвоѭ и милость
ЙЕ Шест.
204c
сътворимъ животъ альбѫ, дроуже, и крила и милостꙑнѭ и молитвѫ истѫ, беꙁ неюже горѣ летѣти не можетъ
ЙЕ Шест.
204d
имже съ молитвоѭ въхождѫ и алььбѫ имꙑ въхождѫ, и милость имꙑ въхождѫ и вѣрѫ
ЙЕ Шест.
203d
҆ погребоша ҆ желѣша съ а҆льбою҆ .ꙁ. днї.
ХрГС
423b
дахь лице мое къ гѹ бгѹ моемѹ испросити млтвѹ и моленїе въ альбѣ . власѧнц. попелѣ
Уст.Халк.
сь бо не тъью алъьбою, нъ и поутошьствьемь въ соуботахъ м днии томив сꙗ раꙁдрѣши соуботоу
ЙЕ Бог.
325a
понеже моси м͠ днии и пакы четырьми дроугꙑими десꙗтꙑ алъьбою пребꙑвъ къ б͠оу
ЙЕ Бог.
323b
великъ ли ѥ и горькъ грѣхъ ...крѣпоѥ бъдѣниѥ бес прѣстани алъчьба
СС
39а
алъчьбы и бъдѣниꙗ и молитвы
СС
58б
велꙗ орѫжꙗ сѫтъ съ трьпѣнемь вьсꙗкомѹ• алъьба молтва ьтене
КИ
8,2
мъногашьдꙑ о млостꙑн о молтвѣ о алъьбѣ ꙁаповѣда.
КИ
9,17
на альбѹ бдѣньемь наготѣ себе ѹдержа толма ѹкрот нѹжю телеснѹю
ХрГА
311,5
албѫ же тръпѣнїе толко поⷣсмѣхѫ ꙗко ꙁа •м• дне еднѫщ пщѫ въкѹшахѫ
Пр февруари
78,14
С
Гр
νηστεία
τὸ νηστεύειν
ἄσκησις
алъба
Нвб
алчба
ОА
РБЕ
РРОДД
остар. книж.