Старобългарски речник
ѹдрьжат
ѹдрьжат
-ѹдрьжѫ
-ѹдрьжш
св
несв
1. Запазя, опазя, съхраня
прѧст(н)ц бо хо(у б)хомъ. аще ꙋбо (п)око(.) съл(ѣ) его до конъца ꙁвѣст[..] н(ъ) ѹдръжмъ
Е
8а 19
ѣко бъ спсетъ сіона ... сѣмѩ рабъ твоіхъ ѹдръжітъ і
СП
68.37
се сі грѣшьніці і гобьꙁьствѹѭште. въ вѣкъ ѹдръжашѩ богатьство
СП
72.12
помѣні гі поношеніе рабъ твоіхъ. еже ѹдръжахъ въ нѣдрѣхъ моіхъ. мъногъ ѩꙁꙑкъ
СП
88.51
Възпра, въздържа; опазя.
ѹдръжі ѩꙁкъ своі отъ ꙁла. ѹстьнѣ своі не глат льсті
СП
33.14
еда ꙁабѫдетъ поміловаті бъ. л ѹдръжітъ въ гнѣвъ своі штедротꙑ своѩ
СП
76.10
Задържа, поема.
волеѭ наставьшемь. ꙇ аћлꙑ прставленемь съхраньшемъ. потопльшмь водоѭ съ вꙑше. ꙇ подънбсънꙑѩ глѫбнꙑ. ѹдръжавъшмь сполꙑ. неьствовавъшѧѩ. погѹбльшемъ ѩ
СЕ
52b 2
въходꙙште подъ водоѭ комѹ вь н҄е. ꙁмештетъ вънъ. ѹдръжат тѣла ловѣьска не могѫштѫ вь себѣ
С
128.28
2. Задържа, удържа [думата си]
ꙇ ѹдръжашѧ слово вь себѣ. сътѧꙁаѭште сѧ то естъ еже ꙁ мрътвꙑхъ въскръснѫт
М
Мк 9.10
З
3. Завладея, присвоя
дѣлателе же егда ѹꙁьрѣшѧ снъ. рѣшѧ вь себѣ. сь естъ наслѣдънкъ. прдѣте ѹбмъ і. ꙇ ѹдръжмъ достоѣне его
М
Мт 21.38
ЗI
А
СК
Б
Придобия, получа.
въ ко апостолꙑ окраде. въ ко прѧ ноѧꙁꙑꙿнка плѣнъ. въ ко ѹдръжа мьꙁдѫ бесьстьвьнѫѭ. въ ко сѫ крьвьнꙑѧ сѫдꙑ
С
512.6
4. Задържа, удържа; спра
велкꙑ же с отьць ѹдръжанъ бꙑвъ. ꙗкоже не мошт ѹбѣжат съ сѫштмъ
С
286.6—7
нъ да ѹвѣдꙙтъ ꙗко жвъ самохотьнѣ пострада. же пострада. се пеать камꙑ стража. не могошꙙ го ѹдръжат
С
444.14—15
вѣдѣ мъ гоже н сама съмрьть може на много ѹдрьжат
С
504.26
Осуетя, възпра.
ꙁовѫ отьца отьцемъ. да аште м нѣстъ отьць отьць. ѹдръжтъ мрьтвааго вьскрьсен
С
310.5—6
5. За чувство, душевно състояние — обземе ме, обхване ме
сего раді ѹдръжа ѩ гръдꙑні до коньца. ѡдѣшѩ сѩ неправъдоѭ ї неестіѭ своеѭ
СП
72.6
їѡаннъ отде бѣжавъ. ѳома невѣремъ ѹдръжанꙿ бꙑстъ
С
471.30
6. Надвия, победя
колко пае б ѹжасат сꙙ намъ ха сѹса. могѫштааго мѫкам ѹготованꙑм оть н҄его беꙁаконънꙑмъ. ѹдръжат вь вѣкꙑ. вьсꙙ не протвьшꙙѧ сꙙ мѹ. б ѹбо боꙗт сꙙ пае бога
С
149.4
не мамъ ѹбоꙗт сꙙ отъ бога вашего ... нъ мене рад хса мого ѹдръжѫ ѧ
С
264.12
како же къ мрътвꙑмъ пртатъ сꙙ. свободь въ мрътвꙑхъ ... камо грꙙдетъ. камо съходтъ. гоже съмрьть не можетꙿ ѹдръжат
С
459.20
Изч
М
З
А
СК
Б
Е
СП
СЕ
С
Гр
κατέχω
ἔχω
ὑπέχω
συνέχω
κρατέω
παύω
ἐμποδίζω
ἀναστομόω
ѹдръжат
Нвб
удържа [се]
ОА
ВА
Дюв
НГер
ЕтМл
БТР
АР
ДА