Старобългарски речник
тѣлоI 
тѣло -тѣлесе ср 1. Тяло, плът свѣтльнкъ тѣлѹ естъ око. аще ѹбо бѫдетъ око твое просто. вьсе тѣло твое свѣтъло бѫдетъ М Мт 6.22 З, А, СК. Срв.Лк 11.34 М, З;Лк 11.36 М З сего рад глѭ вамъ. не пьцѣте сѧ дшеѭ вашеѭ. то ѣсте л то пете. н тѣломъ вашмъ въ то облѣете сѧ. не (дша) л больш естъ пштѧ.  тѣло одеждѧ М Мт 6.25 З, А, СК. Срв.Мт 6.25 М, З, А;Лк 12.23 М З не вѣсте л ѣко тѣлеса ваша ѹд хв сѫтъ Е 2б 6 ѣко тꙑ есі гі ѹпъваніе мое. вꙑшьнѣго положілъ есі прібѣжіште твое. не прідетъ къ тебѣ ꙁъло. і рана не прістѫпітъ тѣлесі твоемь СП 90.10 ѡе стꙑ враю дшамъ  тѣломь. посълавъꙶ едноѧдаго сна твоего. га  ба нашего сха СЕ 24b 1 ѡ скбръннъꙇ (!) глⷭ҇а. ѡ дръꙁость бестѹдъна. како іꙁ ѹстъ іспѹст гласъ ... како не скоі дша ꙇс тѣлесе того К 4а 21—22 тѣло бо вь стѹдень въпадъ. ꙁапрьва ѹбо вьсе оснꙗтъ. съсѣдаѭшт сꙙ крьв ... ꙁѫбомъ ꙁꙑбьѭштемъ сꙙ ...  вьсемѹ тѣлѹ невол҄еѭ сълꙙцаѭштѹ сꙙ С 89.19 пакꙑ кнꙙꙁъ повелѣ повѣсвъше ѧ стръгат ребра хъ. деромомъ же свꙙтꙑмъ на многꙑ асꙑ. теен кръвъно отъ стꙑхъ тѣлесъ хъ схождааше С 179.29 горе оскврьнꙗѭштмъ сво тѣло С 168.15 Образно. нікътоже не ꙇмꙑ ꙁълобꙑ въ ѹмѣ. да не осѫжденье прꙇметъ. ꙇбо тогда. егда пріѩтъ тѣло іюда. въскоі въ нь дьѣволъ К 8а 32—33 2. църк Според християнския църковен канон — хлябът от причастието, който е пресътворен в Христовото тяло тако бо стꙑ павелъ ѹтъ нꙑ глѧ. аще кꙿто премⷧетъ тѣло бже. ꙇ кръвь недостоенъ сꙑ. то грѣхъ себѣ премⷧетъ. не расматрѣѩ тѣла гнѣ СЕ 69а 15, 17 с хлѣбъ тѣло стъ хрстосово С 236.10 3. Труп, тяло, тленни останки ꙇ гроб отврѣсѧ сѧ. ꙇ мънога тѣлеса поваѭштхъ стꙑхъ въсташѧ М Мт 27.52 З А СК ꙇ отъвѣштавъше глашѧ емѹ. къде г. онъ же рее мъ. ꙇдеже тѣло тѹ орьл сънемлѭтъ сѧ М Лк 17.36 З ꙇ вьскрѣшаѩ абе. сълежѧщаа тѣлеса. отъ вѣка СЕ 26b 21 пршедъше же крьстꙗн. вьꙁꙙшꙙ тѣлеса хъ.  положшꙙ на наротѣ мѣстѣ С 181.3 поꙁдѣ бꙑвъшѹ прде ловѣкъ. менемъ їѡсфꙿ. въ стнѫ богатъ. ꙗко вьсе съложено тѣло господьн҄е прмъ С 453.11 воле ѹбо  водоѭ омꙑваш тѣло бж С 457.10 4. Ръст, бой, размери на човешкото тяло ꙇ скааше вдѣт са къто естъ. ꙇ не можааше народомъ. ѣко тѣло (б)мъ малъ бѣ М Лк 19.3 З А какоже стъ обраꙁъ прѣложенꙗ. сї велствомъ тѣла.  юностѭ раштенꙗ.  слоѭ тъенъ вьсѣхъ свохъ С 84.27 по тѣлѹ же хѹдъ бѣаше въꙁдрастомъ С 545.25 5. Възраст, години на човек с же спѣаше прѣмѫдростѭ  тѣломь.  благодѣтьѭ отъ ба  къ М Лк 2.52 З А 6. Прен. Поколение, хората на приблизително еднаква възраст вьса тѣлеса пѹстшꙙ т молтвѫ стар  юн С 512.30 вьсѣьско тѣло.  власть кѹпьно съꙁъва на господьнѫ хвалѫ С 320.5 7. Прен. Фигура, изображение, образ да б кꙿ томѹ. несоже врѣдъна. на тѣлесехъ схъ. ꙁнаменаваемꙑхъ съдѣалъ СЕ 51b 15 Изваяние, нещо изваяно. да не бѫдемъ ѣко тѣло сольно. ѣко жена лотова СЕ 91а 4 8. Прен. Християнската църква като общност, като единен организъм сіце бо съплѣтаетъ. съмꙑслꙑ нашѧ. ꙇ творітъ вьсѧ нꙑ. да бъдеꙇмъ тѣло едіно К 9b 8 Срв. С423.27 молте бога отъ рат. отъ глада  отъ пагѹбꙑ.  црькъвънааго тѣла не прѣꙁьрте С 67.22 9. Като нареч. тѣломъ [тѣлесемь] тв ед τῷ σώματι Тялом, физически нъ тѣломъ не бѣ тѹ. нъ божьствъмъ не тъьѭ тѹ нъ  на небесехъ С 315.10 ꙗко бꙑт такомѹ. тѣлесемь на томь мѣстѣ. а мꙑслѭ на ономь С 343.11 въ тѣлес спльн҄енѣ ἐν ἡλικίᾳ πεπληρωμένῃ В зряла възраст дажд емѹ въ нанань. пострженѣ власъ его. поспѣшене въ тѣлес ꙇсплъненѣ. ꙇ сѣднꙑ старост СЕ 8а 18 положт тѣло сво Пожертвам тялото си, пожертвам се положе тѣло свое хе бже нашъ. ꙁаложлъ ес пѫть вꙿсѣко непрѣꙁн. ходѧщ по ꙁем СЕ 42а 11 тѣла господьн҄ꙗ, божьꙗ тѣла, божью тѣлѹ, божью тѣлес, тѣлесе господ ϑεόσωμος Който се отнася до Божието тяло, който принадлежи на Божието тяло стааго епфаніѣ. архепіскѹпа кѵпрьскааго. о погребен тѣла гнѣ. ꙇ ба нашего іѵ ха К 12а 33 обае блажѫ рѫцѣ тво ѡ ѡсфе. послѹжъш.  осꙙгъш. ште  крьвь пѹштаѭшт божꙗ тѣла. сꙋсовѣ рѫцѣ  ноꙁѣ С 457.22 ꙇ ові скотънѫѭ жрътвѫ. ові же бжію тѣлѹ жрътвѫ прношахѫ К 13b 20 како же ѹбо  божю тѣлес семѹ.  страшнѹѹмѹ творш погребен С 456.13— 14 о погребен тѣлеⷭ г нашего їсѹ ха С 447.29 М З А СК Б У Е СП СЕ СС К С Р ЗЛ Гр σῶμα ἡλικία σκήνωμα ὄγκος πρόσφορα μέλος φύσις οἴκημα τὸ λείψανον τὰ λείψανα ὑπόστασις πτῶμα εἰκών στήλη Нвб тяло ОА ВА АК НТ Дюв НГер ЕтМл БТР АР ЕА тело диал ДА Срв телом, тялом