Старобългарски речник
прот
прот
-продѫ
-продеш
св
1. Премина, промъкна се през отвор, врата и под.; вляза
ѹдобьѣе естъ вельбѫдѹ. сквоꙁѣ ѹш гълнѣ прот. неже богатѹ въ цсрстве бже вьнт
М
Мт 19.24
З,
А, СК. Срв.Мк 10.25
М,
З;Лк 18.25
М
З
А
СК
проідѫ сквоꙁѣ мѣсто крова дівъна на домѹ бжъѣ
СП
41.5
проде тѣснꙑм двьрьм. не шрокъ велкъ свѣтъ
С
142.2
Пробода, пронижа, нараня [образно].
ꙇ тебѣ же само дшѫ продетъ орѫже. да отъкрꙑѭтъ сѧ отъ мъногъ срдцъ помꙑшленѣ
М
Лк 2.35
З
А
2. Премина през някакво място, пространство и под
достоѣше же емѹ прот сквоꙁѣ самарѭ
М
Йо 4.4
З
ꙇс же съкрꙑ сѧ ꙁде цркве ꙇ прошедъ по срѣдѣ хъ дѣаше хождааше
М
Йо 8.59
З
А
обращаѩ море въ сѹшѫ. въ рѣцѣ проідѫтъ ногам
СП
65.6
За река — потека.
посꙑлаѩ стоьнікꙑ ко дебрехъ. посрѣдѣ горъ проідѫтъ водꙑ напоѩтъ вьсѩ
СП
103.10
За вятър — повея, полъхна.
лкъ ѣко трава дньего. ѣко цвѣтъ тако отъцвьтетъ. ѣко дхь проідетъ вь немъ
СП
102.16
За облаци — разпръсна се, разсея се.
ѡтъ блісцѣньѣ его прѣдъ німъ облацѣ проідѫ
СП
17.13
3. Вляза в полово сношение, извърша полов акт с някого
сестра твоꙗ ... се посълахъ ѭ на блѫдъ. да продѫтъ ѭ вьс хотꙙште
С
4.17
4.
Прен. Достигна до някого, разпространя се
огню прѣдан бꙑшꙙ. останьц огн҄ьні. вь рѣкѫ вьсꙑпан бꙑшꙙ. да вьсеѭ тварѭ. продетъ блаженꙑхъ страсть
С
94.15
5.
Прен. Премина през степените на някаква йерархия
севастскъ мтрополтъ ... ѹже цръкъвънꙑхъ сановъ порꙙд прошъдъша постав епскѹпа. нарееннааго града того
С
280.13—14
прот сквоꙁѣ огн҄ь водѫ
διέρχομαι διὰ πυρὸς καὶ ὕδατος
Преодолея, превъзмогна всички препятствия; премина през огън и вода
продомъ сквоꙁѣ огнъ і водѫ. ї ꙁведе нꙑ вь покоі
СП
65.12
продохомъ сквоꙁѣ огн҄ь водѫ. їꙁведе насъ на прохлажден
С
94.18
М
З
А
СК
СП
К
С
Гр
διέρχομαι
διεξέρχομαι
παρέρχομαι
περιέρχομαι
ἔρχομαι
διαβαίνω
περιάγω
διαστέλλω
проіт
Нвб
проида, пройда
диал
ВА
НГер
ЕтМл
ДА