Старобългарски речник
пон҄еже 
пон҄еже съюз 1. Въвежда подчинени обстоятелствени изречения за причина: понеже, защото, тъй като рабе лѫкавꙑ. вьсъ длъгъ тво отъпѹстхъ тебѣ. понеже ѹмол мѧ М Мт 18.32 ЗI А СК не достоно естъ въложт его въ карванѫ. понеже цѣна кръве естъ М Мт 27.6 З А СК понеже ѹбо мъноѕ наѧсѧ нт повѣсть ... ꙇꙁвол сѧ  мьнѣ ... въ істнѫ по рѧдѫ псат тебѣ. славънꙑ теофле М Лк 1.1 З А  не бѣ ма ѧда. понеже бѣ елсаветь неплодꙑ М Лк 1.7 З А їсходшта водьнаа їꙁвѣсте о мо. понеже не съхранхъ ꙁакона твоего СП 118.136 понеже порѫаеш сѧ по дшѧ людьскꙑѩ. то вь грѣсѣ оного ѹмьреш СЕ 82а 20 да бѫдемъ тѣло едіно. понеже вьсі. отъ едіного тѣла пріемлемъ К 9b 8 дъвѣ жрътвѣ. въ тъ вееръ дѣашете сѧ. понеже і спсенье глѫ. жівꙑмъ і мрътвꙑмъ бꙑваше К 13b 12 Срв. С450.19 понꙗ же мѫенка.  пае помнат лѣпо. пон҄еже гда бѣаше въ мрѹ. многꙑ отъ прѣльст обрат С 124.14 аꙁъ отье. оньсцꙙ града епскѹпъ поставьнъ смъ. нъ пон҄еже ѹмножшꙙ сꙙ беꙁакон҄енꙗ моꙗ. ѹдалхъ сꙙ С 286.19 понеже ѹбо подобааше.  главꙑ ꙁмьевꙑ съкрѹшт ... съвѧꙁа крѣпъкааго Х IАб 11 С отсянка за условие: доколкото, щом като. амнь глѭ вамъ. понеже сътворсте едномѹ отъ схъ малꙑхъ братръ мохъ мьньшхъ мьнѣ сътворсте М Мт 25.40 З А СК егда ѹбо око твое просто бѫдетъ. ꙇ вьсе тѣло твое. свѣтъло бѫдетъ. а понеже лѫкаво бѫдетъ. ꙇ тѣло твое тъмьно бѫдетъ М Лк 11.34 З пон҄еже бо вьсѣко ѹмрѣт стъ. ѹмрѣмъ да ожвемъ С 91.20 како ѹбо проштен прмемъ. пае же какого не подъмемъ мѫенꙗ. пон҄еже ѧꙁꙑкъ мже съподобьн бꙑхомъ. пльт въкꙋст господьскꙑ. того поꙁьрмꙑ дꙗвол҄е бесѣдѹѭшта С 382.9 2. Въвежда подчинени обстоятелствени изречения за време: откакто, откато, откогато се бо третї день сть пон҄еже ньсоже въкѹс С 19.10—11 Когато. пон҄еже бо то слꙑшавъше отдошꙙ. прде невѣстьнкъ С 374.16 3. Въвежда подчинени обстоятелствени изречения за следствие: затова, поради това аште на то сътвормъ владꙑкꙑ подражал бѫдемъ. аште л на сѫпротвьно то дꙗвола. пон҄еже бо  петръ гда сповѣда хса блажааше сꙙ С 379.12 М З А СК Б Е СП СЕ К С Х Гр ἐπειδή ἐπεί ἵνα μή διὰ τό + Inf. ἀφ᾿ ἧς διότι ἐπείπερ ὅταν ὡς ἐπειδήπερ ἐπάν ἀνϑ᾿ ὧν καϑότι ἐφ᾿ ὅσον ὅτι понеже Нвб понеже ОА ВА АК НТ Дюв НГер ЕтМл БТР АР ДА