Старобългарски речник
вꙑшьн҄
вꙑшьн҄
прил
1. Горен, който се намира на по–високо място
паⷮ ѹсьпенѣ прⷣ҇нааⷢ҇ оца наⷲ҇го меѳодіа. архпа вꙑшнѧѩ моравъ. брⷮ҇а прⷣ҇го кѵрла флософа
А
145b 22
Прен.Възвишен.
нъ ѹбо слꙑші хвнѣ мѫцѣ. вꙑшънее слово
К
13а 34
Срв.
С450.3—4
2. Небесен
ꙁаклнаѭ тѧ съвръженꙑ. отъ вꙑшьнѧѩ свѣтълост. въ тъмѫ глѫбнꙑ нꙁъвенъ ꙁа гръдость
СЕ
52а 3
анг҄елъ вьсѣхъ вꙑшьн҄хъ слъ съборъ ꙁа ловѣьскааго сьпасеньꙗ веселꙙтъ сꙙ
С
490.18
вꙑшьнꙗꙗ
ср
мн
[τὰ] ὕψιστα, τὰ ἄνω, [τὰ] ὑψηλά
Небеса, висини
слава въ вꙑшънхъ бѹ. ꙇ на ꙁем мръ
М
Лк 2.14
З
А
СК
ꙇ глааше мъ. вꙑ отъ нжънхъ есте. аꙁъ отъ вꙑшънхъ есмъ. вꙑ отъ сего мра есте. аꙁъ нѣсмъ отъ сего мра
М
Йо 8.23
З
А
двьнꙑ вꙑсотꙑ морьскꙑѩ двенъ въ вꙑшьніхъ гь
СП
92.4
останѣте сꙙ отъ схъ наѹѫ васъ кого бꙑ ст. клан҄ꙗт сꙙ богѹ же въ вꙑшьн҄іхъ сѣдꙙ
С
28.5
3. За Бога [Боготец] — който се намира в небесата; всевишен
ѹꙁьрѣвъ же са въꙁъпвъ. прпаде къ немѹ. ꙇ гласомь велемь рее. то естъ мънѣ тебѣ се. сне ба вꙑшънѣаго. молѭ т сѧ не мѫ мене
М
Лк 8.28
З
СК
ї поꙁнаѭтъ ѣко імѩ тебѣ гь тꙑ едінъ вꙑшьнеї по вьсеі ꙁемлі
СП
82.19
хвалѧ славѧ мѧ твое вꙑшънее
СЕ
22b 1—2
помлѹ мꙙ рабе бога вꙑшьнꙗго
С
120.19
вꙑшьн҄
м
ед
[ὁ] ὕψιστος
Господ, Бог; Всевишният
ꙇ отъвѣштавъ анћлъ рее е. дхъ стꙑ надетъ на тѧ. ꙇ сла вꙑшънѣаго осѣнтъ тѧ
М
Лк 1.35
З
А
СК
стлъ естъ селѡ свое вꙑшънї
Е
26б 12
Срв.
СП45.5
пожърі бѹ жрътвѫ хвалѫ. ї въꙁдаждъ вꙑшьнюмѹ обѣтꙑ твоеѩ
СП
49.14
пльтьнꙑхъ дѣлма бесплътьнꙑхъ сꙑнъ вꙑшьнꙗго нареетъ сꙙ
С
237.10—11
съ вꙑшьнꙗго краꙗ до нжьнꙗго
ἀπ᾿ ἅνωϑεν ἕως κάτω
От горе до долу
ꙇ се катапетаꙁма црквнаѣ раꙁдъра сѧ. съ вꙑшънѣаго краѣ до н ... жънѣаго [!] на дъвое
М
Мт 27.51
З
А
СК
вꙑшьн҄ [градъ] ерѹсалмъ
ἡ ἄνω ᾿Ιερουσαλήμ
Горният Ерусалим, небесата, висините [образно]
агаръ бо естъ снѣ гора. еже въ равї. прлагаетъ сѧ нꙑнѣшнмъ ерслмѣ. работаетъ бо съ ѧдꙑ свом. а вꙑшн ерслмъ свободъ естъ. еже естъ мт въсѣ(мъ) намъ
Е
27б 17
хс по етꙑрехъ десꙙтехъ дьн вьꙁде въ вꙑшьн҄ї ерѹсалмъ. ѭдѹже не раꙁлѫ сꙙ
С
452.12
послѹте вьс наѱан въ вꙑшьн градъ ерѹсалмъ
С
496.23—24
М
З
А
СК
Е
СП
СЕ
К
С
Гр
ἀνώτερος
ὁ ἄνω
ὕψιστος
ἀνώτατος
ὁ ἄνωϑεν
ὑψηλότατος
вꙑшън
Нвб
вишен
ОА
ВА
НТ
Дюв
ЕтМл
РБЕ
ДА
вишни[й]
НГер
БТР
РБЕ
РРОДД